Donderdag 11 september 2025
Eerst Hondsrugpad heen
De Duitse ‘Hünenweg’ en het Nederlandse ‘Hondsrugpad’ werden in 2021 gecombineerd tot een langeafstands-wandelpad tussen het Nederlandse Groningen en het Duitse Osnabrück van 324 kilometer.
De Nederlandse versie van het Hondsrugpad is beschreven in de Nederlandstalige versie van de wandelgids ‘Hondsrugpad – Wandelen door de prehistorie, esdorpen en grenzeloze natuur’ (2021) van Fokko Bosker. Die wandelgids beschrijft de route zuidoostwaarts vanuit Groningen naar het Duitse Meppen, en gaat dus niet verder naar het Duitse Osnabrück. Dat traject van de 9 etappes van het ‘Hondsrugpad’ hebben Durkje en ik al gelopen in de periode van 16 april 2023 tot en met 10 juni 2023, inclusief de bijbehorende 2 Verbindingsroutes, de 2 Trajecten en de 7 Rondwandelingen.
Dan Hünenweg terug
De Duitse versie van de Hünenweg is beschreven in de Nederlandstalige versie van de wandelgids ‘Hünenweg - Hondsrugpad’ (2023) van Idhuna Barelds. Die wandelgids beschrijft de route noordwestwaarts vanuit het Duitse Osnabrück via het Duitse Meppen naar het Nederlandse Groningen, dus – in tegenstelling tot de hierboven genoemde wandelgids – wèl het hele traject van de Hünenweg/Hondsrugpad.
Omdat Durkje en ik de heenweg-route van Groningen naar Meppen al hebben gelopen, gaan we aansluitend de nog resterende 150 kilometer lange terugweg-route van Osnabrück naar Meppen lopen, opdat we – eenmaal aangekomen in Meppen – dan de 324 kilometer lange route van de Hünenweg/Hondsrugpad geheel wandelend hebben voltooid.
Deze route wordt gemarkeerd met een blauw schrift op gele achtergrond.
Slot-etappe 9 - Van Huden naar Meppen
Vandaag lopen we de negende - en daarmee laatste - etappe van de Duitse Hünenweg, over een afstand van 19,5 kilometer, van Huden naar Meppen.
We verblijven deze vierdaagse op ‘Familiencampingplatz Haselünne’, nabij het Duitse Haselünne, dat voorbij de helft van deze vier etappes ligt.
We vertrekken vanmorgen om 7:15 uur vanaf de camping, en rijden dan met de auto - met op het fietsenrek onze beide fietsen - naar Meppen, waar we onze auto aan de Nagelshof net buiten het stadscentrum parkeren. Dan fietsen we van Meppen de 14,0 kilometers naar Huden, waar we onze fietsen stallen bij de bushalte in het centrum van Huden.
Bij vertrek is het 16 graden Celsius, en bij aankomst om 13:30 uur in Meppen is het 20 graden Celsius.
Het regent als we met de auto van Haselünne naar Meppen rijden, en pas als we uit de auto stappen om te gaan fietsen, wordt het droog, en gelukkig blijft het droog tijdens onze fietstocht van Meppen naar Huden. Tijdens onze koffiepauze rond 11:15 uur in Bokeloh regent het weer even, maar we zitten daar droog, en trekken alvast onze regenbroeken aan, om dan met de paraplu verder te wandelen. Maar dan wordt het al vlot droog, en het blijft de rest van de dag ook droog. Omdat het niet hard waait en de temperatuur aangenaam is, is het vandaag goed wandelweer.
Vandaag wandelen we door het Beneden-Hasedal, dat het rivierdeel van de Hase is tussen Haselünne en Meppen.
Flussaue
Om 9:00 uur hebben we onze fietsen gestald in het centrum van Huden.
Dan lopen we al direct het dorpje uit, om aan het eind van het verharde wegdek een karrenspoor op te gaan door het open veld. Dan komen we op een verhoging in het landschap, dat we in de lengte volgen. Het is een dijklichaam met een waterkeringsfunctie tijdens overstromingen van dit Hase-landschap. Als we langs een langgerekte waterpartij lopen, zien we rechts van ons aan de overzijde van het water in de verte het dorpje Lahre liggen.
Even later verlaten we dit dijklichaam om linksaf een betonnen fietspad op te gaan, dat overigens rechtsaf naar Lahre voert.
Dit fietspad voert ons terug naar de Hase, die we lange tijd volgen, onder andere langs een uitkijktoren.
Om 9:45 uur kruisen we de Mittelradde, die hier in de Hase uitmondt.
Langs de rechte waterloop van de Dörgener Beeke volgen we het pad in noordelijke richting tot aan de weg Klein Dörgen. In de berm tussen een maïsveld en ons graspad ligt een rijpe maïskolf, die door iemand helemaal open is gemaakt.
Aan het eind van dit veldpad spreken de richtingsstickers van de Hünenweg elkaar tegen, want de ene wegwijzer wijst naar links en de andere wegwijzer wijst naar rechts. Hier staat overigens ook een groot tekstbord dat meldt dat men in dit gebied werkt aan een watervloedproject, dat ervoor moet zorgen dat er een watervloedgebied (een zogenoemde ‘Flussaue’) ontstaat, waarin bij een extreem hoge waterstand van de Hase het rivierwater het land binnen de rivierdijken mag overstromen. Vandaar dus ook dat grasdijklichaam waarop we zojuist liepen.
Links? of Rechts? langs Hase en zwavelzwam
We gaan nu niet links richting Gross Dörgen, maar pakken de afslag rechtsaf, waarmee we de routelijn volgens onze wandelgids blijven volgen. Bovendien geeft ook de app Organic Maps op onze smartphone deze aan als de juiste route.
Vanaf de Klein Dörgen gaan we linksaf een zandpad op, dat ons naar het bosgebied van Hase-Insel & Hase-Altarm voert, na het oversteken van de Gross Dörgen. Dit bosgebied is licht heuvelachtig.
In het bos komen we langs een laag afgezaagde boomstronk, die is bedekt met prachtige zwavelzwammen.
Ons viel gisteren en valt vandaag op dat de bewegwijzering minder goed is dan in de voorgaande wandeldagen, en zeker hier in het bosgebied leidt dat ertoe dat we regelmatig moeten speuren waar toch eigenlijk de Hünenweg door dit bosperceel voert.
Uiteindelijk komen we toch wel weer bij de Hase, op de plek waar weer zulke prachtige zwavel-zwammen op dood hout groeien.
Vanaf nu volgen we de loop van de Hase weer, over mooie slingerende en stijgende en dalende bospaden.
Alte Schule & Sankt Vitus Kirche van Bokeloh
Klokslag elf uur klimmen we vanaf het nivo van de Hase de plaats Bokeloh binnen. Daar gaan we sowieso de eeuwenoude Sint-Vituskerk bezoeken, waarvan wordt geschreven dat dit het oudste religieuze gebouw is van deze Emsland-regio.
Maar voordat we de kerk in gaan, brengen we eerst een bezoekje aan de ‘Alte Schule’, het oude school-museum van Bokeloh. De deur staat wel open, maar niet voor bezoekerspubliek, want het interieur van dit schoolmuseum wordt momenteel geschilderd door een schilder.
Dan gaan we de Sankt Vitus Kirche binnen, om die te bekijken.
Deze hele oude kerk heeft een donker koor, met modern ogende kerkramen.
In het midden van het schip van de kerk heeft men een rechthoekig deel van de hele dikke pleisterlaag van de muur van de kerkzaal verwijderd, om te laten zien welke soort ruwe bouwstenen – het lijkt wel vulkanisch gesteente – men indertijd heeft gebruikt om deze kerk te bouwen.
In het voorportaal van de kerk hangt overigens tegen de houten torentrap een metalen plaquette met daarop de patroonheilige - Sint Vitus – van deze kerk.
Buiten gekomen, begint het te regenen, dus we zoeken en vinden snel een overdekte plek waar we onze koffiepauze kunnen houden. In deze overdekte buitenruimte van de Bakhaus Akademie (voor kinder- en jeugdhulp) hangt een oude metalen haardplaat (Anno 1663) met daarop de afbeelding van de Hollandse Maagd, met de aanduiding ‘voor het vaderland’. Wel een opmerkelijk verheerlijkingsobject van de Hollandse Maagd trouwens hier zomaar in een plaatsje in Duitsland.
Kilometers langs de Hase richting Meppen
Langs het Alte Gasthaus Giese lopen we terug naar de Hase.
Bij de Hase-brug aangekomen, volgen we de loop van de Hase in westelijke richting over een zandpad. Rechts van het zandpad passeren we een uitgestrekt heideveld.
En links van ons stroomt de Hase richting Meppen.
Verderop gaat het zandpad over in een graspad, en uiteindelijk lopen we zo kilometers lang langs de Hase.
Om 13:00 uur bereiken we de eerste twee Hase-bruggen van Meppen.
Meppen als verbinding van Hondsrugpad & Hünenweg
Nadat we via de tweede brug, de fietsers- en voetgangersbrug, de Hase hebben overgestoken, gaan we aan de overzijde van de Hase verder, naar de Koppelschleuse.
Via deze sluis steken we het Ems-Hase-Kanal over, dat hier uitstroomt in de Hase.
Dan blijven we het pad langs de Hase volgen. Nadat we de Hase weer zijn overgestoken, nemen we de ijzeren Schulerwiesen-Steg om nog eens weer de Hase over te steken.
Die fietsers- en voetgangersbrug steekt de Hase over nabij de Holtingmühle.
Dan is het nog maar een klein eindje over de Schulerwiese en door de Jesuitengang naar het historische raadhuis van Meppen op de Markt in de oude binnenstad.
Ter hoogte van de Gymnasialkirche der Jesuiten wandelen we de binnenstad van Meppen binnen.
Deze etappe sluiten we af in de Sankt Vitus Kirche van Meppen.
We maken een rondgang door deze oude stadskerk.
Daarbij brengen we ook een bezoek aan de kapel achterin de kerk.
Bij de kerkdeur zien we het metershoge fresco van de kunstenaar Eberhard Münch, die hij in de nis in de kerkmuur heeft geschilderd voor de plaats waar in de kerk wordt gedoopt.
Nadat we in de binnenstad onze lunchpauze hebben gehouden, lopen we over de Nagelshof het stadscentrum uit, naar onze auto die bij de sportaccommodaties staat geparkeerd.
Hondsrugpad-Hünenweg tussen Groningen en Osnabrück voltooid
Met de auto rijden we terug naar Huden, waar we onze fietsen afhalen.
Dan rijden we door van Huden naar onze camping in Haselünne, waar we de fietsen van het fietsenrek halen, de caravan in de lichte regen gereed maken voor vertrek en dan aan de auto koppelen, waarna de fietsen op de caravandissel worden bevestigd. Nadat we op de camping nog een kop koffie hebben gedronken, vertrekken we, om dan in één keer terug te rijden naar huis, waar we rond 18:00 uur arriveren.
- Met deze laatste etappe hebben we het Duitse traject van de Hünenweg van Osnabrück tot aan Meppen wandelend voltooid.
- De hele grensoverschrijdende route van het Hondsrugpad van Groningen naar Meppen hadden we eerder al voltooid.
- Daarmee hebben we vandaag het volledige traject van het Hondsrugpad en de Hünenweg tussen Groningen en het Duitse Osnabrück geheel afgerond.
- Dit wandelproject hebben Durkje en ik gelopen in de periode van 16 april 2023 tot en met 11 september 2025.
- In die periode waren dat totaal 23 wandeldagen, over een totale afstand van 491,6 kilometer, met een gemiddelde lengte van 21,4 kilometer per wandeldag.

Geen opmerkingen:
Een reactie posten