 |
| Bij het voormalige Brouwhuis van klooster Jeruzalem in Gerkesklooster |
Rondjes om de kerken in noord-Fryslân
Op 31 mei 2024 publiceerde de Stichting Tsjerkepaad in het Friese Pingjum haar wandelgids 'Rondjes om de kerken in noord-Fryslân'. Deze fiets- en wandelgids is geschreven door de bekende wandeljournalist Fokko Bosker.
Op 31 mei 2024 publiceerde de Stichting Tsjerkepaad in het Friese Pingjum haar wandelgids 'Rondjes om de kerken in noord-Fryslân'. Deze fiets- en wandelgids is geschreven door de bekende wandeljournalist Fokko Bosker.
Stichting Tsjerkepaad ijvert voor een zo ruim mogelijke openstelling van monumentale kerken in Fryslân, en zo'n wandelgids is dan een geschikt instrument om fietsers en wandelaars te laten fietsen en wandelen langs (zo mogelijk opengestelde) Friese kerken.
Deze wandelgids is naast de Kleasterrûntsjes van Stichting Tsjerkepaad deels gebaseerd op de Jabiksrûntsjes die Stichting Jabikspaad Fryslân en Stichting Tsjerkepaad jaren geleden al hebben ontwikkeld. Fokko Bosker heeft in die Kleasterrûntsjes en in die Jabiksrûntsjes de nodige aanpassingen gedaan, en voor deze wandelgids ook een aantal nieuwe wandelrondjes gecreëerd, om daarmee 26 inspirerende wandelroutes te ontwerpen langs kerken in noord-Fryslân, door het omliggende cultuurlandschap.
26 wandelrondjes
Deze 26 rondjes om de kerken liggen verspreid door het hele noorden van Fryslân, en hebben elk een lengte die varieert tussen 5,1 en 18,3 kilometer. De totale lengte van alle 26 rondjes is 337,4 kilometer, waarmee de rondjes een gemiddelde afstand van 13 kilometer hebben.
Door de grote variatie qua afzonderlijke afstanden, kun je er per wandeldag voor kiezen om bijvoorbeeld 1, 2, 3 of meer rondjes te fietsen of te wandelen. De wandelgids vermeldt welke 12 van de 26 rondjes kunnen worden gefietst.
Het mooie van de wandelgidsen van Fokko Bosker is dat je naast de routebeschrijving en routekaartjes onderweg ook een interessante beschrijving krijgt van het landschap en van de kerken langs de route. Zo verweeft Fokko Bosker cultuurhistorie, erfgoed en landschapsgeschiedenis.
Deze wandelgids maakt gebruik van de wandelknooppunten van het Friese wandelknooppuntennetwerk, hetgeen het navigeren in het veld vergemakkelijkt.
Elke wandelronde begint met een korte bezinningstekst, die je mee kunt nemen ter overdenking onderweg, zoals:
"Kloosters zijn lichtpuntjes,
bakens in een wereld
waar positieve energie van uitgaat."
De nagalm van een rijk kloosterleven
Vandaag lopen we Rondje 12, om de kerken van Gerkesklooster & Visvliet & Burum, over een afstand van 18,7 kilometer.
Dit rondje begint in Gerkesklooster nabij de voormalige, middeleeuwse kloosterbrouwerij - tegenwoordig dorpskerk - en gaat dan door Visvliet, langs Galilea naar Burum, en vervolgens via de buurtschappen De Keegen, Steenharst en de Laatste Stuiver terug naar Gerkesklooster.
Dit mag dan wel een rondje langs kerken zijn, maar deze ronde gaat ook door een gebied, waarin als het ware nog de nagalm klinkt van een aantal vroegere kloosters in deze regio.
Om 8:05 uur vertrekken we vanuit Feinsum, en rijden we naar Gerkesklooster, waar we de auto parkeren aan de Kerkeboeren. Als we vertrekken, is het 8 graden Celsius, en bij terugkomst in Gerkesklooster om 13:30 uur is het 7 graden Celsius.
Het weer is wat wisselvallig, maar overwegend droog. 's Morgens waait nog een koude wind uit het noordwesten, maar 's middags gaat de wind liggen en hebben we enkele licht-zonnige perioden. Tweemaal krijgen we onderweg te maken met een lichte bui, maar die zijn van weinig betekenis, en daarmee goed op te vangen door even met de paraplu te lopen.
Van Gerkesklooster naar Visvliet
Om 9:10 uur steken we in Gerkesklooster op de Kerkeboeren de rivier De Lauwers over, om dan langs dat water - ook wel de Oude Vaart of Ald Knillesdjip genoemd - over De Lege Finne naar de Sarabos te lopen.
Dan verlaten we Gerkesklooster om over de Sarabos op enige afstand van de meanderende Lauwers naar het noordoosten te lopen, richting Visvliet. Na onder de spoorlijn tussen Groningen en Leeuwarden door te zijn gegaan, wandelen we op de Oude Dijk de provincie Groningen binnen ter hoogte van poldermolen De Hilmahuister, een zogenoemde achtkante grondzeiler, daterend van 1868.
Op de Oude Dijk komen we op een traject van de Droomtocht door en rond Visvliet, een tocht langs de planeten van ons zonnestelsel (hier Jupiter), zijnde een initiatief van de Stichting Eisinga Visvliet. Eise Eisinga heeft vroeger namelijk een tijd in Visvliet gewoond.
Voorin Visvliet staat een mozaïekbank met daarop ook een kleurrijke voorstelling van die Droomtocht.
We wandelen Visvliet binnen, en komen dan op de Eise Eisingastraat langs een kunstkastje dat ook verwijst naar de beroemde oud-inwoner van Visvliet: Eise Eisinga.
Als we via de brug van de Heirweg nogmaals de rivier de Lauwers oversteken, laten we Visvliet achter ons, en wandelen we Fryslân weer binnen.
Van Galilea langs de Mienskip van Burum naar It Grutte Ear
Op de Friesestraatweg lopen we langs een boerderijerf waar aan weerszijden van de oprit op twee gemetselde pijlers met de namen Vrouwen & Klooster wordt verwezen naar de vroegere vestiging van het vrouwenklooster Galilea op deze terplocatie. Dit vrouwenklooster was een separate vestiging van het klooster Jeruzalem, dat door het vertrek van de vrouwelijke kloosterlingen niet langer een dubbelklooster was, maar een mannenklooster werd, dat in de volksmond ook wel Gerkes klooster werd genoemd (naar Gercke Harkema).
Dan gaan we verder in noordelijke richting de Kloosterweg op, over de N355 heen, om dan Burum binnen te wandelen.
In het centrum van Burum aan de Heerestraat staat een kunstwerk, getiteld 'Mienskip Burum', met 517 mensen op een plaat, die de inwoners van Burum in het jaar 2018 uitbeelden op de plek waar zij toen allen in wooneenheden woonden.
Tussen de kerk en de molen houden we onze koffiepauze, in een koude wind, doch tijdens een hele korte zonnige periode.
Over de Keegensterweg wandelen we langs het huis van Ineke Burum al snel weer uit, op weg naar het buurtschap De Keegen.
Daar gaan we het Satellietpad op, waar we langs de zogenoemde Voetval voor de Friese atlete Foekje Dillema (1926-2007) komen, het monument voor deze Olympische atlete, die een geslachtstest weigerde, en toen voor het leven werd geschorst door de Koninklijke Nederlandse Atletiek Unie.
Op de achtergrond van haar monument staan de vele schotelantennes van het Friese satellietstation van Burum, dat door Friezen ook wel 'It Grutte Ear' wordt genoemd.
Terug naar Gerkesklooster
Dan gaat het verder over de smalle wegen en paden van de Beyweg, de Hesseweg, De Goudberg en de Zevenhuisterweg, dwars door uitgestrekte graslanden in een open landschap.
De Zevenhuisterweg is recent opnieuw aangelegd als betonweg, en is voorlopig nog gesloten voor rijdend verkeer. We komen op deze vernieuwde betonweg ook door het buurtschap Steenharst, nabij Augsbuurt (ofwel Lytse Geast).
Bij het buurtschap De Laatste Stuiver aangekomen, steken we de N355 weer over, waarna we na de oversteek over de Stroobossertrekvaart in zuidelijke richting over de Trekweg langs deze vaart lopen.
In het buurtschap Dykhuzen moeten we via de brug de vaart nog eens oversteken.
Dan gaat het over het erf van een boerderij verder over het fietspad van de Monnikeweg naar De Poorthoek, waar we Gerkesklooster binnenwandelen.
Eerst gaan we naar de dorpskerk van Gerkesklooster, die momenteel is gehuisvest in het monumentale pand van wat vroeger de (15e eeuwse) brouwerij was van het voormalige klooster Jeruzalem. Na een rondje om dit middeleeuwse gebedshuis houden we onze lunchpauze bij de oude kerkmuur van kloostermoppen, die we in Fryslân ook wel de 'Alde Friezen' noemen.
Na deze pauze wandelen we de bebouwde kom van Gerkesklooster binnen, om dan rond 13:30 uur daar in onze auto te stappen om terug te rijden naar huis.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten