zaterdag 6 januari 2024

Streekpad 'Noardlike Fryske Wâlden' van De Tike naar Earnewâld

Zaterdag 6 januari 2024
 
De Skieppekampen op in Egbertsgeasten

















Streekpad 'Noardlike Fryske Wâlden'
In 2018 publiceerde Stichting Wandelnet de wandelroutegids van een nieuw streekpad, namelijk van de 'Noardlike Fryske Wâlden', met als subtitel 'Wandelen door het Nationaal Landschap'.
Je wandelt over dit Streekpad nummer 20 door het Nationale Landschap Noardlike Fryske Wâlden. Dat is een fantastisch gebied in het noordoosten van de provincie Fryslân, waar je als wandelaar nog aanmerkelijk authentiek kunt wandelen. Je wandelt hier namelijk door een kleinschalig coulisse-landschap, met veel zandpaden en veldwegen door een gebied met veelal kleine landbouwpercelen, die zijn omzoomd door boomwallen, braamstruiken en elzensingels. Dit landschap met agrarisch gebied, natuur en cultuurhistorie is tamelijk intact gebleven, onder andere omdat hier voorheen geen grote ruilverkavelingen waren. 

Wandelroute
De wandelroute gaat globaal gesproken vanuit Burgum via Oentsjerk en Damwâld naar Kollum, om dan via Buitenpost, Surhuisterveen en Earnewâld weer terug te gaan naar Burgum. 
De totale afstand van alle etappes is zo’n 165 kilometer lang, door de gemeenten Achtkarspelen, Dantumadiel, Kollumerland, Smallingerland en Tytsjerksteradiel. De route loopt ook door natte natuurgebieden en langs oude statige buitenverblijven van Friese adellijke families.
Durkje en ik wandelen dit streekpad in totaal acht dagen, van gemiddeld ruim 20 kilometer per etappe.

Wandelgids 'Noardlike Fryske Wâlden'
De wandelgids geeft een korte routebeschrijving met voldoende gedetailleerd kaartmateriaal. De route is in beide richtingen beschreven, en als Streekpad ook in die beide richtingen geel-rood gemarkeerd.
Verder vermeldt de routegids ook informatie over bezienswaardigheden langs de route, informatie over voorzieningen zoals openbaar vervoer-haltes, horeca- en logiesverblijven en een legenda bij het kaartmateriaal.
De negen thema's van de 27 wandeletappes zijn achtereenvolgens: Noardlike Fryske Wâlden, Singelier folk, Flora en fauna, Halepaden, Boeren en natuur, Veenklooster, De arme Friesche heide, De Leien, en Nationaal Park De Alde Feanen.

Thema's 'De Leien' en 'Nationaal Park De Alde Feanen'
Onze zevende - en daarmee voorlaatste - etappe van De Tike naar Earnewâld loopt over een afstand van 18,8 kilometer door de volgende twee thema-gebieden: 'De Leien' en 'Nationaal Park De Alde Feanen'.
  • Het thema 'De Leien' verwijst naar het ondiepe meer dat is ontstaan door vervening, door afgraving van achtereenvolgens hoogveen en laagveen. We lopen aan de noordzijde rondom De Leien, door een gebied dat merkbaar een gevarieerd beeld geeft van lager en hoger gelegen land. 
  • Het thema 'Nationaal Park De Alde Feanen' verwijst naar het gebied van het laagveenmoeras De Alde Feanen bij Earnewâld, dat - zijnde één van de grootste laagveenmoerassen van Noordwest-Europa - de status van Nationaal Park heeft. Dit afwisselende natuurgebied bestaat onder andere uit meren, petgaten, rietlanden, ruigten, struwelen en moerasbossen; een gebied voor boeren, vissers, rietsnijders, recreanten zoals watersporters, en waarin ook de natuurwaarden aan belang winnen. In dit Natura 2000-gebied komen zo'n 20 vissoorten en ongeveer 450 plantensoorten voor, en ongeveer honderd soorten broedvogels, waaronder watervogels, zangvogels en moerasvogels. 
Van De Tike naar De Leijen
Het is vanmorgen 8:30 uur als we vertrekken vanuit Feinsum. Het is dan al licht, en het is 3 graden Celsius. De temperatuur blijft vandaag schommelen tussen 3 en 6 graden Celsius. Het is droog, en het waait enigszins koud, vanuit het noordoosten. Door de bewolking zien we de zon vandaag niet.
Eerst rijden we naar het Friese Earnewâld, waar we de ene auto parkeren ten westen van het dorpscentrum. Dan rijden we met de andere auto door naar De Tike, waar we de auto parkeren bij het dorpshuis.
Recht tegenover het dorpshuis verlaten we De Tike om 9:25 uur over de Leijensreed.  
Vlak vóór de laatste boerderij gaan we een smal pad op, dat we zullen volgen tot aan De Leien.
Waar houtsnippers zijn gestrooid langs een sloot kunnen we nog prima voorwaarts, maar vóór- en nadat we de ene slootkant verruilen voor de andere, moeten we over een smal veldpad op een buitengewoon drassige slootwal, dus binnen de kortste keren zijn onze broekspijpen bemodderd en behoorlijk nat geworden van het opspattende water vanuit de drassige grond.

Langs het Opeinder Kanaal naar Opeinde
Vlak voordat we De Leien bereiken, verlaten we dit natte pad, om dan over een mooi schelpenpad langs de oever van De Leien te lopen.
Vanaf de plek waar het Opeinder Kanaal vanuit De Leien komt, moeten we afbuigen naar het zuiden, langs het kanaal, over de Leijensloane.
Waar de Wâldwei de Leijensloane kruist, gaan we onder het viaduct van de Wâldwei door, verder richting Opeinde.
Aan de andere kant van het kanaal heeft een sportvisser zojuist een grote snoek gevangen. Hij toont de snoek nog even aan ons, en zet de grote roofvis dan weer terug in het water.
Even later passeren we de grasdrogerij van Opeinde, aan de overzijde van het Opeinder Kanaal.
Dan wandelen we de bebouwde kom van Opeinde binnen.
Aan de andere kant van de Kommisjewei volgen we eerst het Opeinder Kanaal aan de andere zijde over de Kanaelsloane, maar al vrij snel steken we dat kanaal over, om dan over de Teije Blauwsingel naar de Hegewei te lopen, waarover we Opeinde achter ons laten.

Egbertsgeasten
Net buiten Opeinde gaan we een smal schelpenpad op, dat door een lange rechte bomensingel loopt.
Het water in de sloten aan beide zijden van het pad naar Legauke staat hoog. Een knoestige berk staat in de berm tussen het schelpenpad en de sloot.
Via De Hoarnen gaan we It Heech op, om verderop over het brede schelpenpad van de Stienkampen door polder De Hornen in de richting het buurtschap Egbertsgeasten verder te gaan. Een fietser met een aangelijnde hond komt van de andere kant aanrijden. De man houdt de hond rechts van zich aan de lijn, en laat ons aan zijn linkerkant passeren. Zodra ze ons voorbij zijn, kijkt de hond achterom, wijkt iets naar links, waardoor de fietser over een poot van de hond heen rijdt. Resultaat is dan ook het gejank van de hond. Maar gelukkig valt het mee, en gaan man en hond al snel weer verder.
Wij draaien dan in Egbertsgeasten de geasfalteerde Skieppekampen op in westelijke richting.
Bij de noordwestelijke punt van de Smalle Eesterzanding gaan we het veldpad van het Dichterspaad op, in noordelijke richting naar Oudega.

Oudega
Op de Eastersânning ter hoogte van de nieuw aangelegde waterpartij wandelen we langs de jachthaven Oudega binnen. 
Daar zien we Durkje in de tuin aan het werk, dus daar gaan we even naar toe voor een tuinpraatje. Na een foto van Durkje & Durkje gemaakt te hebben, wandelen we over Op 'e Wal langs de kade van de haven verder door Oudega.
Aan de Buorren van Oudega vinden we een houten bank, waarop we plaatsnemen voor onze koffiepauze met een broodje. Het is koud buiten, maar met onze warme winterwandelkleding kunnen we prima buiten pauzeren.
Daarna passeren we door de Buorren de Sint-Agathakerk, met haar twaalfde eeuwse kerktoren, die rond het jaar 1140 werd gebouwd als verdedigingstoren in romaanse bouwstijl. 
Vervolgens moeten we de Gariperwei volgen, om dan aan de noordkant van Oudega over een hier en daar behoorlijk drassig veldpad om Oudega heen te lopen.

De Jan Durkspolder in Nationaal Park De Alde Feanen
Via de Eksteursreed, It West en de Tsjollen gaat het vervolgens langs De Sanning richting Nationaal Park De Alde Feanen. Over de witte brug van de Westersânning wandelen we het natuurgebied binnen.
Links van ons ligt de waterplas van de Jan Durkspolder.
Waar we de Geau op gaan, voert een smal pad over een landtong het water van de Jan Durkspolder in.  
Over het slingerpaadje tussen de wilgen door komen we bij de vogelkijkhut, waarin we onze lunchpauze houden, aangenaam beschut door de koude wind. 
Vanuit deze observatiehut krijgen we een mooi uitzicht over de uitgestrekte waterpartij, waar verschillende soorten watervogels ronddobberen.
Na deze lunchpauze gaat het verder over de Geau, langs de Jan Durkspolder.

Langs de Lytse Mar en door het Pettebosk en rondom It Wiid
We blijven het pad van de Geau niet volgen tot aan de Kruisdobbe, maar gaan net voorbij de gaswinput een drassig veldpad op, naar de Lytse Mar.
We lopen langs de rand van de Lytse Mar in de richting van Earnewâld.
Bij het Vakantiepark It Wiid aangekomen, heeft het geen zin om door dit parkterrein naar de veerpont-steiger te lopen, om over te steken naar Earnewâld, want we weten dat deze veerverbinding in de wintermaanden niet actief is. Daarom trekken we met een grote boog om It Wiid heen.
Daartoe gaan we een bospad op dat ons door het Pettebosk voert.
Verderop steken we de Koaidyk over, om dan langs het Zwemstrand van Earnewâld om It Wiid heen te lopen.
Over het fietspad langs de Feantersdyk lopen we tegen 14:00 uur de bebouwde kom van Earnewâld binnen.

Warm welkom in de Agneskerk van Earnewâld
In Earnewâld brengen we eerst een bezoek aan de Agneskerk, die gelukkig open is, dus we kunnen de kerk van binnen bezichtigen. Het is er al aangenaam warm, want vermoedelijk heeft men eerder vandaag de verwarming al hoger gezet, om de kerkgangers morgen een warme kerkzaal te bieden voor de zondagse kerkdienst.
Over het Krúspaed en over de Wiidswei langs de jachthaven lopen we tot slot naar de westpunt van het dorp, waar we onze auto vanmorgen hebben geparkeerd.
Vanuit Earnewâld rijden we terug naar De Tike, vanwaar we onze andere auto afhalen, waarna we tenslotte terugrijden naar huis in Feinsum.
Nog één etappe te gaan, en dan hebben we de hele wandelroute van het streekpad van de Noardlike Fryske Wâlden volbracht.

Geen opmerkingen: