Betalen bij Stenden

Woensdag 20 april 2016 

Mededelingsbord in De Haak te Leeuwarden

Betaald in Stenden
Waar hebben onze studenten in de afgelopen periode hun geld aan uitgegeven bij Stenden Hogeschool?

• Hebben ze een lekkere verse salade gekocht in de Canteen?
• Of hebben ze hun auto geparkeerd op het parkeerterrein van Stenden? 
• Of hebben ze vlak voor hun tentamen nog snel even een heerlijke candybar gekocht in één van de verkoopautomaten? 

Betaaltransacties tegen het licht gehouden
Stenden telt wereldwijd ongeveer 11.000 studenten, waarvan zo'n 10.000 in onze vijf Nederlandse hogeschoolvestigingen. Samen zijn ze goed voor zo’n 250.000 betaaltransacties per jaar. Daarom heeft men binnen onze hogeschool eens goed gekeken naar het betalen binnen Stenden.
Als gevolg daarvan gaan er nu een aantal zaken veranderen, en wel in stappen. In de komende tijd zullen alle studenten en alle medewerkers hierover worden geïnformeerd. Zo staan er op allerlei plaatsen binnen de hogeschoolvestigingen bijvoorbeeld al mededelingenborden, en worden er online mededelingen verspreid via het IStenden-intranet, teneinde alle studenten en medewerkers zo snel mogelijk, tijdig, en zo goed mogelijk te informeren over deze verandering.

Weer betaald printen vanaf 11 april 2016
Als je al meer dan een jaar op Stenden studeert, weet je dat er altijd al moest worden betaald voor het kopiëren en printen. In de afgelopen tijd was dat tijdelijk gratis, omdat we het betaalsysteem binnen Stenden aan het verbeteren waren.
Print- en kopieerfaciliteiten brengen aanmerkelijke kosten met zich mee voor bijvoorbeeld papier, toner, onderhoud en electriciteit. Vanwege die hoge kosten moeten studenten vanaf 11 april 2016 weer betalen voor het printen en kopiëren.

Milieu-aspect
Naast het kostenaspect speelt ook het milieu een belangrijke rol. Wereldwijd printen we met zijn allen jaarlijks ongeveer 152 biljoen A4-tjes. Daarvan wordt 40% slechts één keer gebruikt, 25% belandt al dezelfde dag bij het afval, en 20% wordt zelfs zonder ooit maar te bekijken weggegooid. Dat is natuurlijk zonde voor het papier, de kosten en voor het milieu.

Wijziging van betaalmiddel
Tot nu toe was de Stenden-studentenkaart naast alle andere betaalpassen een extra betaalmiddel binnen alle Stenden-vestigingen. Dat gaan we nu ook vereenvoudigen, zodat je straks alles binnen Stenden kunt betalen met je eigen betaalmiddel.
Vanaf 1 juli 2016 kun je in de kantine en in de iShop van Stenden alleen betalen met je eigen bankpas, met je Visa card, American Express of Mastercard.
In de FAQ’s op het IStenden-intranet kun je trouwens zien welke betaalkaarten allemaal geaccepteerd worden binnen Stenden Hogeschool.
Studenten kunnen hun Stenden-studentenkaart wel blijven gebruiken vanaf 1 juli 2016 om af te rekenen bij het parkeren, bij de snoep- en frisautomaten, en bij het printen en kopiëren.

De studentenkaart
De Stenden-studentenkaart leidt nu al een dubbelleven. Daar staan nu namelijk al twee geldstromen op. Je kon er voorheen al mee afrekenen in de kantine, in het restaurant, bij de snoep- en frisdrankautomaten en bij het parkeren.
Vanaf nu kun je er ook mee afrekenen bij het printen en kopiëren.
Maar die twee betaalstromen gaan niet van hetzelfde tegoed af. Er zitten nu inmiddels als het ware twee 'beurzen' op die ene studentenkaart.
De ene 'beurs' laad je op via de bekende weg, namelijk online of bij het oplaadpunt in het hogeschoolgebouw
En een printtegoed kun je vanaf nu alleen online aanschaffen via: http://print.stenden.com.
Deze twee verschillende 'beurzen' kun je onderling niet uitwisselen.
Om het 'betaalleed' van deze wijzigingen enigszins te verzachten en om de overgang te vergemakkelijken, hebben alle studenten alvast € 5,- printtegoed cadeau gekregen van de hogeschool. Daarmee kun je in elk geval honderd zwart-wit printjes in A4-formaat maken.

PG Stiens presenteert: Batseba - de musical

Zondagmiddag 17 april 2016

Scene uit de musical Batseba

Eigen productie
In de Protestantse Gemeente (PG) van Stiens valt regelmatig wat moois te beleven.
Na de muzikale RUM-dienst van vanmorgen in De Hege Stins zitten we vanmiddag in de andere kerk van onze kerkelijke gemeente, namelijk in de Stienser Sint-Vituskerk.
Een enorm podium is opgebouwd in het koor van de kerk, om hier deze maand vier maal een musical-productie letterlijk op de planken te brengen. Het is een eigen productie van een grote groep gemeenteleden, wonend in en rond Stiens. Jong en oud kreeg de kans om mee te doen, en ze doen ook allemaal mee, tientallen gemeenteleden, de jongst vierr jaar en de oudste 70.
We zijn vanmiddag in al weer een uitverkochte kerkzaal bij 'Batseba - de musical'.

Lust wint het van verstand
Een veelzijdig team van acteurs, een muziekband, een volwassenenkoor, allerlei technici, een regisseuse, een dirigent en een kinderkoor brengt een rijk gevarieerde musical op het podium, met afwisselend allerlei acts, zangstukken, instrumentale muzikale intermezzo's, met veel kleur, licht en beweging.
Heel mooi ook is het regelmatig gebruik van schimmenspel. Zeer tot de verbeelding spreekt de schimmenspel-scene waarbij koning David door het venster van zijn paleis de mooie jonge badende Batseba observeert en haar vervolgens het hof maakt.

Koning David observeert Batseba, de vrouw van Uria

David + Batseba = Salomo
Batseba raakt zwanger en ondanks alle pogingen van David om te redden wat er nog te redden valt, loopt ook dit overspel - zoals zo vaak - op een drama uit. Batseba's echtgenoot moet dit met de dood bekopen, en dit eerste kind van David en Batseba overlijdt, ook hier weer in schimmenspel indrukwekkend verbeeld.
Daarna verschuift het perspectief naar Salomo, het tweede kind van David & Batseba. Deze kroonprins groeit op, totdat hij zijn twijfels over zijn naderende koningschap terzijde legt, en aan het eind van de musical met veel ceremonieel vertoon wordt gekroond tot de nieuwe koning Salomo, als opvolger van zijn vader David.
We beleven hier in Stiens een tot de verbeelding sprekend verhaal van schoonheid & verleiding, van liefde & trouw, van recht & gerechtigheid, en van leven & dood.
De Stienser producenten hebben voor deze musical gebruik gemaakt van het bijbelverhaal van 2 Samuël 11 en 2 Samuël 12, in de versie van de Bijbel in Gewone Taal.

Roept u maar in De Hege Stins

Zondagochtend 17 april 2016 

Pianist Auke de Boer en saxofonist Folkert-Hans Tolsma 

In de kracht van muziek
Vandaag is het binnen onze Protestantse Gemeente van Stiens Evangelisatiezondag, hetgeen een mooie aanleiding is om van de ochtendkerkdient weer eens heel bijzondere dienst te maken.
De Stienser Evangelisatie- en Zendingscommissie biedt ons vanmorgen een zogenoemde 'RUM-dienst' aan, ofwel een 'Roept U Maar-dienst'.
In deze ochtenddienst staat vandaag het thema 'In de kracht van muziek' centraal.

RUM
Op de achterzijde van de Nieuwsbrief die bij aanvang van de ochtendkerkdienst wekelijks wordt uitgedeeld, staat deze keer een lange lijst met graag gezongen liederen. Aan ons als gemeenteleden ligt daar de vraag onder of wij wellicht wensen dat één of meerdere van die bijzondere liederen vanmorgen tijdens deze RUM-dienst worden gezonden. Vandaag mogen alle aanwezige gemeenteleden dus meebeslissen en door de kerkzaal roepen welke liederen zij graag samen zouden willen zingen.

Een muzikale belevenis
Deze ochtendkerkdienst staat onder leiding van onze gemeentepredikante Desirée Scholtens. De muziek en de muzikale begeleiding van de samenzang worden vanmorgen verzorgd door Auke de
Boer afwisselend op piano en orgel, samen met Folkert-Hans Tolsma afwisselend op trompet en saxofoon. Dit blijkt een sterk muzikaal duo te zijn, want ieder voor zich en ook samen blijken zij prima in staat om mooie muzikale arrangementen voor, tijdens en na de gezongen liederen ten gehore te brengen. De imponerende klanken van de blaasinstrumenten bij orgel en piano geven de kerkganger af en toe een soort kippenvelmoment tijdens een intens beleefde muzikale belevenis.

Vier liedblokjes
Deze kerkdienst heeft overigens wel alle elementen van een reguliere eredienst in zich, maar domina Scholtens meldt ons bij aanvang van de kerkdienst wel dat we vanmorgen vier blokjes van elk drie liederen zullen zingen. Een van die vier blokjes is geheel gereserveerd voor kinderliedjes die door de kinderen in de kerk mogen worden afgeroepen. Voor de andere drie zangblokjes mag iedereen zijn of haar verzoeknummer roepen.

Dansje voor moeder & dochter

Tijdens het eerste blokje wordt gevraagd om, en zingen we uit volle borst:

• Groot is Uw trouw, o Heer;
• Geef vrede Heer, geef vrede;
• Dans, dans en doe maar mee met mij (en wie zou dat kinderliedje hebben aangevraagd?)

Het berust eigenlijk op louter toeval dat we daarmee starten met een stevig intochtslied, dat we zingend bidden voor het lenigen van de nood in de wereld, en dat we dit blokje afsluiten met een glorialied.

In het tweede liederenblok zingen we op verzoek de volgende drie liederen:

• U zij de glorie;
• Laat ons nu vrolijk zingen;
• De Heer is mijn herder.

En als de kinderen terug komen uit de Kindernevendienst, is het derde muziekblokje, met alleen kinderliedjes, het initiatief van de kinderen in de kerk. We zingen dan met hen:

• 10.000 Reasons;
• Hoe kwam Mozes door de Rode Zee;
• Dank U voor deze nieuwe morgen.

En dan aan het eind van de RUM-dienst wordt vanuit de kerkzaal gevraagd om de volgende slotliederen, en we zingen minstens zo enthousiast als zojuist:

• Wat zou ik zonder U geweest zijn;
• Lichtstad met de paarlen poorten.

Nadat we allen de zegen hebben meegekregen en de kerkdienst ten einde is, verdienen de muzikanten en natuurlijk ook de medewerkers van de beamer een welverdiend applaus, voor hun snelle organisatie en prima uitvoering.
Bij het verlaten van de kerkzaal worden de kerkgangers tenslotte nog even feestelijk getrakteerd op een prachtig instrumentaal duet op orgel en trompet. Een enthousiast applaus valt de organist en trompettist vol ten deel.

Prachtig, mim is 80

Zaterdag 16 april 2016

Wiegertje

Geboren op Ouwesyl
In 1936 werd in het Bildtse dorp Oude Bildtzijl (Ouwesyl) het gezin van Jan & Renske verblijd met hun tweede kind, hun dochter, die zij de naam Wiegertje gaven.
Bij het toenemen van de levensjaren in haar jeugd werden daar diverse roepnamen aan toegevoegd, zoals 'Wiesy' op zijn Bildts, Wiesje in het Nederlands en later Wies.
In 1957 getrouwd met Jan, en in 1958 moeder geworden van hun oudste zoon Wijbe Koehoorn, aan wie eerst de roepnaam Wiepie, en later Wiep werd toegevoegd.

Bij de Kaaifaart van Ouwesyl

80e verjaardag op Ouwesyl
Vandaag is het dan zover dat deze Wies, ôns mim, haar 80e verjaardag viert. Wij vieren dat vandaag samen met mim in uitgebreide familiekring in haar geboortedorp Ouwesyl.
Halverwege de middag komen we bijeen in het Ouwesylster eetcafé 'Het Graauwe Paard' op het kruis (de Pyp) van dit dorp, dat doorsneden wordt door vaarten en smalle dijkwegen.
Na de koffie met lekkernij en een aperitief genieten we van een heerlijk Bildts koud & warm buffet, vieren we het goede leven, en zijn we gezellig bijeen in de grote zaal van het eetcafé van Ouwesyl.
Het is al in de avond als we in het donker nog even langs haar geboortehuis rijden, dat staat tussen de beide kerken aan de Van Albadaweg, langs de Kaaifaart richting Nijesyl.

Kennis Maken Dag in Emmen

Vrijdag 15 april 2016 

Keynote speaker Jitske Kramer

Kennis maken & kennismaken
Stenden Hogeschool kent al vele jaren de jaarlijkse Samenscholingsdag. Op deze dag komen de hogeschoolmedewerkers van alle opleidingen en alle diensten van alle vijf hogeschoolvestigingen bijeen voor een aantrekkelijk programma, waarin veelal elementen van samen reizen, samen scholen, cultuur, elkaar ontmoeten, gezamenlijk sporten en tenslotte samen eten een essentieel deel van de dag vormen,
Nu het voornemen is uitgesproken vanuit de NHL Hogeschool en Stenden Hogeschool om op termijn te komen tot een fusie van beide kennisinstellingen, wordt deze Samenscholingsdag op een nieuwe leest geschoeid. Vandaag beleven we met zo'n 600 medewerkers van beide hogescholen een zogenoemde 'Kennis Maken Dag' nabij en in onze Stenden Hogeschoolvestiging te Emmen. De dag bevat als verwijzing naar de dag-naam elementen van 'kennis maken' en 'kennismaken'.
Met touringcars wordt het personeel 's morgens vroeg vanuit Assen, Groningen, Leeuwarden en Meppel naar het Hampshire hotel in Emmen gereden, waarin het ochtendprogramma plaatsvindt.

Grand Opening
Tussen 7.30 uur en 9.00 uur rijden we met enkele bussen vanuit Leeuwarden naar Emmen. Daar kan iedereen zich registreren en daar staat de koffie en thee voor iedereen klaar.
De Grand Opening met muziek & dans wordt verzorgd door een danscollectief van Urban-Connection,
Woorden van welkom worden uitgesproken door de beide voorzitters van de twee colleges van bestuur, te weten: Willem Smink (NHL) en Leendert Klaassen (Stenden). Smink wijst ons op het aspect 'kennis maken' en Klaassen noemt als relevant aspect van deze dag 'verbinding maken'.

Cees Bijl

Waarom naar Emmen?
Cees Bijl, de burgemeester van Emmen en tevens de voorzitter van de Raad van Toezicht van Stichting Stenden Hogeschool begint zijn openingstoespraak verrassend in de Friese taal. Hij heeft dus iets moois meegenomen naar Drenthe uit de negentiger jaren, toen hij burgemeester van onze Friese gemeente Leeuwarderadeel was, en hij met zijn gezin bij ons in Stiens woonde. Bijl onderstreept met recht het belang van deze Drentse regio voor de historie en voor de toekomst van Nederland. Het was immers zo dat deze hunebedden-regio van grote betekenis is geweest voor de ontwikkeling van Noord-Nederland. Ook prijst hij de initiatieven van deze Drentse regio, waarin voortvarend wordt gewerkt aan de transitie van het werken met fossiele brandstoffen naar de veel duurzamer - bio based - energie. Cees Bijl stelt dan ook met trots: "Voor belangrijke besluiten in je leven, moet je naar Emmen komen".

Vier sprekers
De eerste keynote speaker is corporate (organisatie) antropoloog Jitske Kramer. Zij heeft zich gespecialiseerd in het werken met (culturele) verschillen, en ze verhaalt daarover, daarbij tevens verwijzend naar het veranderingsproces waarin onze beide hogescholen zich momenteel bevinden. Kramer: "Go for a joint passion!"
Tweede keynote speaker is publicist Jeff Staes, een Vlaamse expert op het vlak van business- en cultuurinnovatie. Hij onderstreept het belang van het verhogen van wendbaarheid en van het innovatievermogen van medewerkers, teams en organisatie. Staes: "Real learning only happens when you are in the groove with your talents!"
Derde spreker is de ondernemende activist Ruud Koornstra, onder andere oprichter van IDtv. Hij was ook mede-oprichter van Tendris Holding, een initiëringsmaatschappij voor duurzame ondernemingen. The unstoppable speaker: "Rethink, re-organise, redesign, redevelop, rethink all!"
Laatste presentator is Raymond van de Klundert, velen onder ons ook wel bekend als de auteur Kluun. Hij heeft ons vooraf al uitgedaagd om zogenoemde 'Six Word Stories' in te dienen, waarvan er vandaag één als prijswinnend zal worden beloond met een Ipad.

Workshop Fotografie

Workshops
Na de lunch in het Hampshire hotel gaan we uiteen voor een grote variëteit aan workshops, zoals:

• Drones... nuttig, informatief, maar vooral leuk.
• Schrijven, kun je dat leren? (van auteur Kluun)
• Wolken herkennen en tornado's jagen. (van weerman Reinier van den Berg)
• Wildlands Adventure Zoo Emmen.
• Hunebedcentrum Borger.
• Anders kijken door camerabeheersing (in Wildlands) (deze workshop van fotografe Brigitte Burg Ruijtenbeek woon ik vanmiddag bij).
• Outdoor Klimpark Grolloo.
• Beleef de chemie op het Emmtec Industry & Business park in Emmen.
• MTB Clinic (onder leiding van wielrenner Gert Jacobs).

Workshop Fotografie

Outdoor dinner
Rond 17.00 uur zijn we met zijn allen weer bijeen, maar nu in en buiten onze Stenden Hogeschoolvestiging te Emmen. Hier wordt ons binnen en buiten door het Stenden-restaurant Stones een diner aangeboden met rijk gevarieerde maaltijdcomponenten, kortom, voor elk wat wils. Het weer werkt overigens prima mee, want we krijgen rond het avonduur zelfs nog een zonovergoten halfuurtje, daar buiten in de schooltuin van Stenden Emmen.
En dan tenslotte, om 19.00 uur, staan de bussen weer klaar om alle collega's huiswaarts te rijden. We kijken terug op een welgeorganiseerde en welverzorgde 'Kennis Maken Dag'.

Nijkleasterlingen-treffen bringt Skûlje yn Jorwert

Donderdag 14 april 2016 

Inval en huiszoeking door Duitsers in de pastorie van Jorwert

Nijkleasterlingen, bedankt!
Enkele jaren geleden hebben we als stichtingsbestuur van de Stifting Nijkleaster ingesteld dat we al onze vrijwilligers en medewerkers eenmaal per jaar hartelijk willen bedanken met een activiteit voor al die hardwerkende Nijkleasterlingen. Het evenement waarin we dat doen, noemen we tegenwoordig het 'Nijkleasterlingen-treffen'.
De eerste 'dankjewel-dag' vond plaats in november 2013. Vandaag hebben we weer zo'n Nijkleasterlingen-treffen. We hebben alle vrijwilligers van Nijkleaster uitgenodigd, waaronder bijvoorbeeld de kleasterkrachten, de gastvoorgangers, de pianisten, leden van de kerkelijke gemeente Westerwert, bestuursleden en leden van de Kleasterried. Dat een dergelijk Nijkleasterlingen-treffen enthousiast wordt ontvangen, blijkt onder andere uit het feit dat ruim 80 Nijkleasterlingen vanavond naar Nijkleaster in Jorwert zijn gekomen, om samen te genieten van een uniek avondprogramma.

Cover van de eerste boekdruk

Nachtboek van een kerkuil
Dit jaar hebben we er als bestuur voor gekozen om alle Nijkleasterlingen de Friestalige theatervoorstelling 'Skûlje yn Jorwert' aan te bieden. Dit toneelstuk is een productie van J&Mteaterwurk, van Jan Arendz en Marijke Geertsma, met Wybe Koldyk als medespeler. Deze theatervoorstelling is een eigen bewerking van het boek 'Nachtboek van een kerkuil', van dominee Bas van Gelder (1909-1993), die dit dagboek als jonge predikant schreef in de Tweede Wereldoorlog, toen hij zijn loopbaan als predikant begon in de kerkelijke gemeente van Jorwert.

Dominee op de preekstoel in Jorwert

Dominee in oorlog
Bas van Gelder is dus dominee geweest in Jorwert, precies in de oorlogsjaren 
’40-45’. Alhoewel het er in eerste instantie op lijkt dat Jorwert weinig zal merken van de Duitse bezetting, in vergelijking met Leiden waar hij vandaan komt, gaat ook in Jorwert de oorlog een rol spelen. De dominee, die moet onderduiken (in zijn eigen kerk), wordt verraden en opgepakt en naar de gevangenis in Leeuwarden gebracht.
Jorwert is een hechte gemeenschap, maar in dit dorp wonen behalve verzetsmensen, ook mensen die de filosofie van Hitler aanhangen. Het is een kleine gemeenschap, die prachtig wordt gadegeslagen en beschreven door een dominee, die van buiten Fryslân in Jorwert komt te wonen en werken in de oorlogsjaren. Het zijn juist deze spannende jaren, waarin menselijke eigenschappen zich veel scherper profileren.

Rondleiding door Jorwert
Om 19.00 uur worden we allen met koffie en thee ontvangen in café ‘Het Wapen van Baarderadeel’ te Jorwert. Daarna wandelen we met een ouderwetse kinderwagen als moderne geluidswagen in vier groepen door Jorwert, zodat we op enkele dorpslocaties een beter inzicht en begrip krijgen van het dorp in die oorlogsjaren. Tijdens de wandeling bekijken we in dorpshuis Ons Huis ook een tentoonstelling van speciaal materiaal uit die oorlogstijd.
Als we na drie kwartier terug zijn in het café, komt dominee Boudewijn Gardenier (gespeeld door Jan Arendz) het café binnen om iedereen mee te nemen naar de Sint-Radboudkerk van Jorwert, waarin we de theatervoorstelling krijgen aangeboden.

Dominee met Nolke Hemminga

Praet mar Frysk dûmny
Wat dan volgt, is een indrukwekkend mooie voorstelling, waarbij dominee Gardenier in zijn toespraak tot de aanwezigen ons allen in geuren en kleuren meeneemt door alle oorlogsbelevenissen van deze Jorwerter dorpspredikant in oorlogstijd. Marijke Geertsema en Wybe Koldyk lopen af en aan, en spelen een grote variëteit aan personages, die alle in het oorlogsdagboek van dominee Bas van Gelder de revue passeren. Zo komt bijvoorbeeld al heel snel dorpsbewoner en gemeentelid Nolke Hemminga bij de nieuwe dominee op bezoek om de jonge dominee er onder andere even op te wijzen dat de nieuwe dominee vooral niet al te hoogdravende taal moet gebruiken.

Alweer 2 dikke sigaretten van frou Allinga

Tijdreis door de oorlogsjaren
En natuurlijk komt ook Wopkje Allinga prominent in beeld, de boerin bij wie de jonge dominee wekelijks even op bezoek gaat om zijn twee dikke sigaretten te draaien, als brandstof en inspiratiestof om wekelijks weer een goede preek te maken.
Wat we krijgen voorgeschoteld, is een uitermate gevarieerd stuk, waarbij op bijzonder professionele wijze gebruik wordt gemaakt van alle middelen die het theater op locatie ter beschikking staan, zoals een mooie lichttechniek en bijpassende geluidsfragmenten.

Bij Grundmann in de Blokhuispoort

Zo word je meegenomen naar de pastorie, ga je mee op huisbezoek, woon je een deel van een kerkdienst bij, zit je bij de dominee-onderduiker op de zolder van de dorpskerk, waan je je in de overvolle gevangeniscel en woon je de ondervragingen bij in de Leeuwarder strafgevangenis in oorlogstijd.

Het jonge predikantengezin Van Gelder

Een heen en weer geslingerd gezin
We krijgen een bonte verzameling aan oorlogsfeiten te horen, met daarbij allerlei emoties, humor en angsten, onzekerheden en moed, verzet en stilzwijgen, egoïsme en saamhorigheid, leugens en zwijgen, Wie het dagboek al heeft gelezen, hoort en ziet de inhouden van het boek als filmfragmenten voorbijkomen, en minstens zo indrukwekkend als op schrift, af en toe als toneelkijker nog intenser beleefd dan als lezer.
Al deze benauwende ervaringen van een nog zo jong predikantengezin zijn door de predikant-auteur zo goed beschreven in zijn boek, en door de drie acteurs zo knap op de best passende toneellocatie in Jorwert ten tonele gebracht.
Na een indrukwekkend lang applaus worden alle Nijkleasterlingen uitgenodigd in het dorpscafé van Jorwert, en daar hoor je nadien vooral hoeveel indruk deze voorstelling heeft gemaakt bij alle betrokkenen van Nijkleaster.

Naar Instellingsaccreditatie met of zonder pilotdeelname?

Donderdag 14 april 2016

In subgroepen aan het werk tijdens de netwerkbijeenkomst in Utrecht

Op weg naar de derde generatie
Hogescholen willen graag naar een efficiënter accreditatiestelsel toe dat het niveau en de kwaliteit van het onderwijs borgt en bovendien een grotere bijdrage levert aan verbetering van de kwaliteit van het onderwijs. Een accreditatiestelsel gebaseerd op vertrouwen heeft daarbij de voorkeur, evenals het maken van onderscheid tussen beoordeling en verbetering.
Instellingsaccreditatie is een manier om het vertrouwen in de professional en in de instelling uit te spreken. Dit is één van de uitgangspunten van de beoogde (pilot) instellingsaccreditatie. Het eigenaarschap van de professional (docent) en de verantwoordelijkheid van de instellingen voor de eigen kwaliteitszorg komen in de beoogde pilot instellingsaccreditatie onder meer tot uitdrukking in de grotere rol die de opleiding - en daarmee de professional - krijgt bij de inrichting van haar opleidingsvisitatie. In de voorstellen voor deze pilot blijft de visitatie door externe ‘peers’ voor elke opleiding bestaan voor de NVAO-beoordelingsstandaarden 1 en 4.

De scepsis voorbij
Er is scepsis over de weg die de Minister met het nieuwe Accreditatiestelsel 3.0 inslaat. Veel instellingen vinden de condities waaronder deze pilots plaatsvinden niet aantrekkelijk genoeg, niet voldoende vertrouwen gevend/gunnend, en soms (principieel) niet acceptabel. Vanmiddag worden we op de hoogte gesteld van de actuele ontwikkelingen in het voorgestelde Accreditatiestelsel 3.0 en in de bijbehorende pilots van 2017. Hierbij wordt vanmiddag ook gebruik gemaakt van de verwerking van de input uit de interactieve workshops die de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) onlangs in Utrecht, Den Bosch en in Zwolle heeft gehouden, en wordt ook de inbreng van de hier en nu aanwezige studenten meegenomen.
Vanmiddag komen er twee sprekers - te weten Paul Zevenbergen (bestuurder van de NVAO) en Wil de Vries-Kempes (hoofd Kwaliteit & Accreditatie van de Hogeschool van Amsterdam) - aan het woord. Zij geven hun visie op de voortgang en de voorbereiding van het Accreditatiestelsel 3.0 en op de pilot instellingsaccreditatie in het bijzonder. In een snel tempo komen langs: verbeterpunten, aandachtspunten, keerpunten, zorgpunten en prachtpunten van de pilot instellingsaccreditatie. Daarna gaan wij met elkaar eerst in subgroepen, en daarna plenair in debat.
Deze netwerkbijeenkomst wordt voor zo’n 50 deelnemers georganiseerd door ons Platform HBO van het Nederlands Netwerk Kwaliteitsmanagement (NNK).

Welkom 
Netwerkvoorzitter van het NNK-platform HBO Paul Nieuwenhuis heet alle aanwezigen van harte welkom in één van de zalen van het cursus- en vergadercentrum Domstad te Utrecht.
Daarna volgt de introductie op deze bijeenkomst door de gespreksleider Anneke Vierhout, beleidsadviseur van de Hogeschool van Amsterdam en lid van ons Platform HBO. Deze inhoudelijke inleiding en ook de functie van dagvoorzitter verzorgt Anneke samen met de studente Karlina van haar hogeschool. Eerst wordt in de zaal geïnventariseerd hoeveel procent van de aanwezige hogescholen al dan niet wenst deel te nemen aan de pilot instellingsaccreditatie. Aan het eind van de middag wordt dat wederom gemeten. Maar daarover straks meer.

Paul Zevenbergen van de NVAO

Actuele ontwikkelingen Accreditatiestelsel 3.0
Paul Zevenbergen van de NVAO gaat in op de vraag hoe de pilot instellingsaccreditatie goed kan worden voorbereid, en hoe de voortgang hiervan effectief te monitoren is. Wat is er bijvoorbeeld tot nu opgehaald om de kwaliteit van de opleidingen te versterken, en welke structurele keerpunten zien wij in het huidige accreditatieregime.
Zevenbergen begint bij de uitgangspunten, die onder andere te maken hebben met items als: verantwoordelijkheid, vertrouwen, verantwoording, doeltreffendheid, toekomstbestendig, de docent als eigenaar, de student centraal, en het verbeterperspectief.
Daarna wordt het doel van de instellingsaccreditatie genoemd, die onder andere is gericht op het borgen van de kwaliteit van het hoger onderwijs. Het accreditatiestelsel is uiteindelijk van ons allemaal, met altijd weer aandacht voor de kwaliteitscultuur van elke instelling.
Drie universiteiten en drie hogescholen mogen - onder gegeven criteria - deelnemen aan de pilot instellingsaccreditatie. De belangstelling lijkt echter nog niet overweldigend te zijn vanuit de instellingen. Is er wellicht nog een verruiming van de ‘krijtlijnen’ nodig om de pilot aantrekkelijker te maken? De pilot kijkt naar de huidige NVAO-standaarden 1 en 4. De beoordeling van de andere NVAO-standaarden 2 en 3 kunnen in een eigen peer review onder de hier ook aangegeven criteria door de instelling zelf worden georganiseerd.
De Minister komt binnenkort met een vervolgbrief naar de instellingen over het voorliggende wetsvoorstel en over deze pilot.
Er zijn nog enkele open vragen die resteren, zoals: wat kun je nu eigenlijk leren van zo’n pilot?
In de onlangs in Zwolle, Den Bosch en in Utrecht door de NVAO georganiseerde workshops werden de eerste uitwerkingsvoorstellen van de nieuwe plannen aangaande de derde generatie van het accreditatiestelsel met een overwegend positief kritische opstelling ontvangen, aldus Paul Zevenbergen.

Instellingsbeoordeling in het nieuwe systeem
Aan de opzet van de instellingsbeoordeling zou je enkele kernwoorden kunnen verbinden, zoals Systeemgeborgen (of gaan we het ‘systeemgeborgde’ noemen?) kwaliteit, Maatwerk, Eigenaarschap, Governance, en natuurlijk ook altijd weer die ‘Kwaliteitscultuur’.
De samenhangende NVAO-standaarden voor de Instellingstoets nieuwe stijl zouden kunnen zijn: Visie & beleid, Uitvoering, Evaluatie & monitoring, Ontwikkelingsgerichtheid.
Bij de beoordelingsschaal wordt gedacht aan: Voldoet, Voldoet ten dele, Voldoet niet. Bovendien kunnen de zogenoemde ‘Good practices’ – die een voorbeeldfunctie kunnen vervullen - een duidelijke plek in de Instellingsaccreditatie krijgen. De beslissing op het oordeel na het onderzoek luidt dan: Positief, Positief onder voorwaarden, of Negatief.
Voor het vorm en inhoud geven van de gebruikelijke Kritische Reflectie komt voor de instelling meer ruimte om dat zelfevaluatieinstrument meer op eigen wijze op te stellen. Je zou daarbij onder andere kunnen denken aan een soort SWOT-analyse (met daarin de vermelding van sterkte, zwakte, kansen en bedreigingen).
Bij de uitloop van de nu geldende Instellingstoets Kwaliteitszorg zal de aanstaande, nieuwe procedure van de instellingstoets/-accreditatie moeten aansluiten op de nog komende wetswijziging(en).
De NVAO wil in april/mei 2016 aan de instellingen voor hoger onderwijs een informatiebrief zenden over de komende ronde van de instellingstoets.

Opleidingsbeoordeling in het nieuwe systeem
Voortaan wil de NVAO werken met één kader voor de Uitgebreide Opleidingsbeoordeling (UOB) èn één kader voor de Beperkte Opleidingsbeoordeling (BOB). Die zouden dan moeten gelden voor alle nieuwe en bestaande opleidingen, met daarbij/daarin dan nog wel een aantal differentiaties, gebaseerd op de variëteit die het hoger onderwijs kent.
“Rust is ook lastenverlichting”, zo wordt in het hoger onderwijs wel gezegd, dus dat is onder andere een goed argument om het aantal en de inhoud van de standaarden van het huidige beoordelingskader niet of (marginaal) te veranderen.
Het is ook nog een goede optie om het aantal standaarden van de uitgebreide opleidingsbeoordeling te verlagen, bijvoorbeeld door enkele van de huidige standaarden samen te voegen.
Duidelijk is ook dat we voortaan graag meer vanuit het opleidingsperspectief gaan werken, met meer regie vanuit de opleiding, met meer keuzemogelijkheden en met meer vrijheid. Om dit allemaal te realiseren kan het helpen – zo men dat wenselijk acht - dat het landelijk opleidingenoverleg ruim voorafgaand aan de visitatie met de NVAO in overleg gaat om in het clusteroverleg af te stemmen hoe al dan niet kan en zal worden gewerkt bij de aanstaande opleidingsbeoordeling binnen het eigen visitatiecluster.
Bij de knip die in het nieuwe stelsel wordt gezet tussen Beoordelen en Verbeteren, acht de NVAO het essentieel dat de NVAO door het visitatiepanel over het verantwoordingsdeel goed wordt geïnformeerd. Als die visitatierapportage voldoet bij het vaststellen van een opleidingsbeoordeling, hoeft de NVAO van het visitatiepanel en van de opleiding niet te weten wat de inhoud van de verbeter- en doorontwikkelingsgesprekken op de visitatiedag is geweest.
Er komt nu op korte termijn overleg met de koepelorganisaties, er komt een brief van de minister en ook een brief van de NVAO (over de huidige en de volgende instellingstoets). Per juli 2016 kan het hele pakket dan naar de minister, en in het najaar kan een en ander dan worden voorgehangen bij de 2e en 1e Kamer. Als alles volgens plan verloopt, zou de pilot in 2017 kunnen starten.

Wil de Vries-Kempes van de HvA

Pleidooi voor de pilot instellingsaccreditatie 
Wil de Vries-Kempes maakt namens de Hogeschool van Amsterdam (HvA) van de pilot instellingsaccreditatie een zogenoemd ‘prachtpunt’, en dan houdt zij een beredeneerd pleidooi voor deelname aan de pilot instellingsaccreditatie. Deze biedt volgens haar kansen op versterking van eigenaarschap op opleidingsniveau.
Vraag is of studenten, docenten en beleidsmakers het accreditatiestelsel 3.0 als een versterking van de opleidingskwaliteit ervaren.
De Vries-Kempes wil vanuit haar pleidooi voor de Instellingstoets Kwaliteitszorg (ITK) vanmiddag de aanwezige ‘tegenspelers’ van de ITK-plannen uitnodigen om ‘vriend’ te worden bij het bewerkstelligen van maatwerk in het nieuwe accreditatiestelsel.
Eigenlijk is ze op zoek naar het zogenoemde ‘tipping point’, het punt waarop bijvoorbeeld duwkracht verandert in trekkracht. De spelers van dit tipping point zijn onder andere de politiek en het ministerie, met alle hun eigen visie en standpunt.
We moeten ons afvragen of onze belangen gelijkgericht of tegengesteld zijn, en is er eigenlijk wel sprake van vertrouwen? Kortom ben (en/of word) je in dit krachtenspel tegenstander, coalitiegenoot, vriend of tegenspeler?
Hierna beschrijft Wil (conform een publicatie van Lucien Bollaert, 2014) een aantal ontwikkelingsfasen van kwaliteitszorg, naar Management- en organisatieprocessen en naar Resultaten.
Een andere invalshoek, die je ook zou kunnen kiezen, is het zoeken naar het evenwicht op: (1) Landelijke standaarden en kwaliteitsopvattingen in opleidingsgemeenschappen; op (2) Kwantitatieve en kwalitatieve instrumenten; en op (3) Publieke verantwoording en eigenaarschap van docenten en studenten. Wil zou daarbij graag willen opschuiven naar het als tweede genoemde element van alle drie bovenstaande punten.
Voorts passeren er allerlei begrippen als Prachtpunten, Zorgpunten en Beslispunten.
Wil de Vries-Kempes hoopt in elk geval dat we het tipping point ook echt zullen gaan bereiken, en dat de beweging daarnaar en daarna niet meer te stoppen is.

Dagvoorzitters Karlina en Anneke

Een puntig debat
Na de pauze wordt het ‘puntig debat’ geleid door Anneke Vierhout, in nauwe samenwerking met studente Karlina.
Eerst gaan we in vijf subgroepen uiteen, om in kleiner verband met elkaar te praten over twee stellingen. De eerste stelling bijvoorbeeld luidt: ‘Het probleem van lastendruk bij accreditatie ligt niet aan het stelsel, maar bij de instelling. Het accreditatiestelsel 3.0 verandert hier niets aan’. 
Karlina zorgt aansluitend in het plenaire deel ervoor dat er vanuit de subgroepen een korte samenvatting wordt gegeven van de bevindingen van deze groepsgesprekken. Ze zorgt er ook voor dat alle aanwezige doelgroepen als student, docent en beleidsmedewerker van hogescholen samen met de medewerkers van de NVAO en van het ministerie op elkaar reageren, en tegen het eind van het middagprogramma – als het eigenlijk al tegen het einde van het programma loopt – krijgt de discussie onder leiding van Karlina en Anneke zowaar het beoogde karakter van een ‘puntig debat’.
Eén van de geruststellende en activerende conclusies vanmiddag is dat je vooral de ruimte moet gaan benutten die het accreditatiestelsel je (al) biedt. Als je dat goed beschouwt, is die ruimte namelijk verrassend groot. Als hogeschool moet je dan ook vooral zelf de regie nemen om je docenten te betrekken bij kwaliteitszorg, visitatie en accreditatie.
Paul Nieuwenhuis sluit aan het eind van de middag het programma af, waarbij hij met recht alle sprekers en deelnemers bedankt voor hun gewaardeerde inbreng van deze interessante netwerkbijeenkomst.

Weet het (nog) (niet)
Karlina en Anneke hebben trouwens aan het begin van de middag via een e-stemronde gepeild hoeveel procent van de aanwezigen graag wil dat zijn/haar hogeschool gaat deelnemen aan de pilot instellingsaccreditatie.
Aan het eind van de middag blijkt daar toch het een en ander in te zijn veranderd, namelijk:

• Vooraf verklaarde 33% dat men niet wil dat de hogeschool aan deze pilot zal gaat deelnemen, nadien was dat percentage nagenoeg gelijk, namelijk: 34.
• Vooraf verklaarde 20% dat men nog niet weet of men wil dat de hogeschool aan deze pilot gaat deelnemen, nadien was dat percentage behoorlijk gedaald naar: 8.
• Vooraf verklaarde 47% dat men wel wil dat de hogeschool aan deze pilot gaat deelnemen, nadien was dat percentage aanmerkelijk gestegen, namelijk tot: 58.

Geen idee?

Woensdag 13 april 2016 

Het Geen Idee-plein van Stenden Hogeschool in Emmen

Open Dag
Op gestelde tijden organiseert Stenden Hogeschool in haar vestigingen in Assen, Emmen, Groningen, Leeuwarden en Meppel Open Dagen en Open Avonden om aanstaande studenten goed voor te lichten over hun mogelijke school-, opleidings- en beroepskeuze
Maar het kan natuurlijk ook zijn dat je het als bijna afgestudeerde van bijvoorbeeld MBO, HAVO of VWO nog niet weet, Ook dan kun je heel goed terecht bij een Open Dag van Stenden Hogeschool.

Welcome at Stenden
Weet je dus nog niet welke opleiding je volgend jaar wilt volgen? En heb je nog geen idee in welke richting je het moet zoeken? Begin bij Stenden Hogeschool dan je zoektocht op het zogenoemde 'Geen Idee-plein'. Je vindt een dergelijk plein tijdens de Open Dagen in onze hogeschoolvestigingen.
Op zo'n Geen Idee-plein kun je terecht voor allerlei activiteiten die je helpen om beter in beeld te krijgen wie je bent en welke opleidingen goed bij je passen.

Van harte welkom!

Groeien naar U

Zondagavond 10 april 2016 

Muziek van de Stienser jeugdband Rise in de Worship-dienst

Groeien naar de Heer
Vanavond wonen we de Worship-dienst bij in De Hege Stins te Stiens. Een Worship-dienst is een laagdrempelige kerkdienst met aanbidding vanuit muziek en woord.
Jesmar Jonker - afkomstig uit Stiens, en momenteel studerend aan de Evangelische Theologische Faculteit in het Belgische Leuven - zal vanavond spreken over het thema ‘Groeien naar U’.
Iedereen groeit; als je jong bent en op weg naar volwassenheid, als je oud bent in wijsheid, en wij allen kunnen en mogen groeien naar onze Heer.

Muziek van Rise
De nieuwe Stienser jeugdband 'Rise' zorgt tijdens deze dienst voor de muziek en voor de muzikale begeleiding van de samenzang.
We starten met de muziek vanaf 19:00 uur, en er is doorlopend mogelijkheid tot inloop. Eigenlijk bepaal je zelf  als kerkganger op welk moment je er bij kunt en wilt zijn. In de uitnodiging staat dat je toch zeker wel wilt je horen hoe je kunt ‘groeien naar de Heer’, dus - zo luidt de oproep - "Zorg dat je de spreker van deze avond niet mist!"
Je ziet inderdaad dat er vlak na aanvang van de worship-viering nog enkele gasten binnen komen. Die moeten dan nog wel goed naar een beschikbare plaats zoeken, want bij aanvang van deze viering was de bijzaal van De Hege Stins al nagenoeg vol. Belangstelling te over dus, van jong tot oud. Kennelijk voorziet een dergelijke viering in een behoefte binnen Stiens en omstreken.

Voorganger is Jesmar Jonker

Worship His holy name
Begonnen wordt met een filmpje van tieners, die de gemeenteleden erop wijzen hen vooral niet te vergeten, want over tien jaar zijn zij 23 jaar, of 19 jaar, of 26. En heb jij dan als volwassene het verschil gemaakt voor onze jeugd?
Na de songs 'Lof, aanbidding' en 'You're beautiful' gaat voorganger Jesmar Jonker voor in gebed, waarna tijdens de collecte het lied 'All of me' wordt gezongen.
Na de liederen 'Fix you', 'Stil mijn ziel wees stil', 'In Christ alone' en 'Oceans' verzorgt Jesmar een treffende overdenking naar aanleiding van een bijbelverhaal over de richter Gideon.
Rise biedt al een uitgebreid repertoire aan worship songs, want na deze overdenking volgen weer vier songs, te weten: 'Here I am to worship', 'Ruling in the deep', 'Mag ik dan bij U', en 'Zegen mij', dat de inleiding vormt voor Jesmar om alle aanwezigen aan het eind van deze viering Gods Zegen mee te geven naar huis.
En als het lied 'River' daarna is gezongen, laten de kerkgangers duidelijk merken dat ze er nog lang geen genoeg van hebben. want Rise wordt door de aanwezigen onmiskenbaar uitgedaagd om ook nog een toegift te geven. Als onze jongerenband dan het lied 'Ruling in the deep' weer inzet, vormt dat afsluitend ook een super enthousiast einde van deze prachtige worship-viering.

Van oude kerken en oude adel (Wandelen in Fryslân - route 12)

Zondagmiddag 10 april 2016 

Het poortgebouw van Jongemastate in Raerd

Jirnsum
In 2010 publiceerden geograaf Edward Houting & vormgever Jacob van der Vaart via de Friese Pers Boekerij de wandelgids 'Wandelen in Fryslân'. De focus van de 12 wandelroutes in deze wandelgids ligt op cultuurhistorie en landschap.
Vandaag lopen Durkje en ik onze laatste twee wandelingen uit deze wandelgids. Vanmorgen liepen we al de 11 kilometer lange route nummer 8 vanuit Aldeboarn, en vanmiddag lopen we ook nog de 11 kilometer lange route nummer 12 vanuit Jirnsum. Totaal hebben we vandaag dan dus 22 kilometer gelopen.
Het thema van onze middagwandeling, van deze twaalfde route is: 'Van oude kerken en oude adel'.

Flânsum
Vanuit Aldeboarn rijden Durkje en ik naar Jirnsum, waar we onze auto parkeren bij de voormalige rooms-katholieke kerk van Jirnsum. Voorbij het dorpscafé verlaten we Jirnsum in noordwestelijke richting. Al spoedig verlaten we het fietspad langs de Rijksweg 352, om dan via het betonweggetje van de Learewei in de richting van het al zo'n tweeduizend jaar oude terpbuurtschap Flânsum te wandelen. We genieten van het prachtige weer, en de weidse vergezichten, met om ons heen op grote afstand al die mooie kerktorens die Fryslân rijk is.
We passeren een ander wandelend stel, en houden dan rekening met een tweetal sportfietsers dat ons van voren nadert. Vanwege de fietshelmen en fietskleding herkennen we het fietsende stel niet, maar zij herkennen ons wel, Het zijn Janneke & Gerlof, die wij als respectievelijk medebestuurslid en zeer betrokken vrijwilliger kennen uit pelgrimskringen van met name de Stichting Jabikspaad Fryslân, waarvan ik enkele jaren bestuursvoorzitter was. We nemen even rustig de tijd voor een gezellig gesprek hier midden in het Friese veld tussen Flânsum en Raerd. Daarna vervolgen we ieder onze weg.

Raerd
Dan wandelen we het dorp Raerd binnen. Dit is de welbekende startplaats en finishplaats van de Friese Slachtemarathon die om de vier jaar in Fryslân wordt georganiseerd. Vlakbij de kerk (1814) op het hoge terpkerkhof ontmoeten we Wiebe Stelwagen, één van de bestuursleden van de Slachtemarathon. Hij vertelt onder andere hoe de logistiek van de komende Slachtemarathon in en rond Raerd in juni aanstaande zal gaan verlopen.
We doorkruisen Raerd en passeren op het voetpad aan de rand van het dorp twee jongens, die hier een polyester bootje op het droge hebben getrokken. Onlangs gekocht voor 50 euro, een echte opknapper, waaraan gisteren en vandaag al is gewerkt om daarna vol trots ermee te kunnen varen. Mooi om te zien en te horen hoe enthousiast en ambitieus je kunt zijn met 'my first boat' ofwel 'myn earste boat'.

Jongemastate
Voorbij Raerd komen we bij het poortgebouw van Jongemastate. In deze wandeltuin willen we een etenspauze houden, maar omdat er in de hoge bomen in deze statetuin tientallen roekennesten in de bomen zitten, de roeken met veel gekrijs af en aan vliegen, en we hier en daar om de haverklap de uitwerpselen in de tuin horen vallen, kiezen we er wijselijk voor om ons lunchpakket op te eten op één van de bankjes in het poortgebouw van de voormalige Jongemastate. Met een mooi uitzicht op deze stinzeflora in de oude omgrachte tuin van de state genieten we van ons eten en drinken, en daarmee ook van onze rustpauze.
Daarna lopen we over de Slotdyk weer terug naar de terpkerk van Raerd. Vlak vóór het roestvrijstalen routepaneel van de Slachtemarathon lopen we nu via 'it Kleaster' linksom de kerk weer terug naar de plaats waar binnenkort in juni het parkeerterrein voor de Slachtemarathon zal zijn.

Friens
Vanuit Raerd lopen we - het riviertje de Mûzel (een oude bovenloop van de Boarn) kruisend - over de Hegedyk langs Hornsterburen weer terug naar de oude Rijksweg 352. Iets verderop steken we de Rijksweg over, om dan via de Beslingadyk het dorpje Friens binnen te lopen.
Als we de oude dorpskerk naderen, horen we muziek vanuit de kerk komen. Bij de ingang van de kerk ontmoeten we twee mannen van het organiserend comité. De één is een NHL Hogeschool-collega en de ander vertelt dat hij vanaf zijn thuisadres ook al eens naar Santiago de Compostela is gelopen. Ze organiseren hier vanmiddag een middagconcert van de vier Friese troubadours Gurbe Douwstra, Jaap Louwes, Doede Veeman en Pieter Wilkens, vandaar dus die bekende muzikale klanken die vanuit de kerk naar buiten klinken.
Voorbij de kerk gaan we over een smal pad van het ene boerderijerf naar het erf van de boerderij Beslingastate. Daarna verlaten we Friens.

Appelbomen van Sint Jacob langs het Jabikspaad
We wandelen inmiddels op een deel van het Friese Jabikspaad tussen Friens en Jirnsum. Voorbij een bankje langs dit mooie schelpenpad passeren we twee van de vele Sint-Jacobsappelbomen, die de Stichting Jabikspaad Fryslân in de loop der jaren heeft geplant langs dit Fries-Overijsselse pelgrimspad richting Santiago de Compostela.
Aan het eind van dit wandelpad lopen we langs de Kromme Grouw naar een gemaal. Daarbij wordt momenteel een nieuwe brug aangelegd, dus we moeten via een kleine omweg om dit kunstwerk heen lopen, om een eindje verderop op de doorgaande weg te komen, waarmee we onze bestemming Jirnsum binnenwandelen. Om ongeveer 16.15 uur arriveren we bij onze auto in het centrum van Jirnsum en hebben we ook de elf kilometer van deze etappe afgelegd. Daarmee hebben we nu ook de laatste etappe van dit wandelboekje gelopen, en sluiten we deze serie van 12 wandelingen in Fryslân af op deze mooie zonnige voorjaarszondag.

Langs een oude rivier (Wandelen in Fryslân - route 8)

Zondagochtend 10 april 2016 

Bij het Mausoleum in de achtertuin van Coopersburg in Akkrum

Aldeboarn
In 2010 publiceerden geograaf Edward Houting & vormgever Jacob van der Vaart via de Friese Pers Boekerij de wandelgids 'Wandelen in Fryslân'. De focus van de 12 wandelroutes in deze wandelgids ligt op cultuurhistorie en landschap.
Vandaag lopen Durkje en ik onze laatste twee wandelingen uit deze wandelgids. Vanmorgen lopen we de 11 kilometer lange route nummer 8 vanuit Aldeboarn, en vanmiddag lopen we de 11 kilometer lange route nummer 12 vanuit Jirnsum. Totaal hebben we vandaag dan dus 22 kilometer gelopen.
Als we vanmorgen om 10.00 uur vanuit Aldeboarn vertrekken, is het nog bewolkt. Als we nog maar net Aldeboarn uit zijn gewandeld, breekt de zon door, en die laat zich de rest van de dag veelvuldig zien. Tijdens de zonnige perioden wordt het al lekker warm, dus de jas kan eerst al snel uit, en daarna ook de trui om iets later op de dag zelfs alleen in het zomershirt te lopen. Pas aan het eind van de middag, als de zon verdwijnt en de temperatuur daalt, is het dragen van een trui of een jas weer gewenst.
Het thema van onze ochtendwandeling, van deze achtste route is: 'Langs een oude rivier'.

Langs de Boarn naar Nes
Die oude rivier die we vanmorgen voornamelijk volgen, is de eeuwenoude Boarn (of Boorn), die meanderend vanuit Aldeboarn naar Nes en Akkrum stroomt. Eeuwen geleden mondde deze Boarn voorbij Raerd nog uit in de voormalige Middelzee.
We vertrekken in Aldeboarn bij de Doelhofkerk, bekend om haar markante kerktoren. Ter hoogte van deze kerk steken we de Boarn over, om dan langs de dorpsrivier aan de noordzijde in westelijke richting te lopen.
De smalle weg van de Weaze, Westein en Jinswâlde langs de Boarn voert ons naar de hoge betonnen watertoren van Nes, waarin hoog bovenin de watertoren momenteel 'Hotel Nes' wordt gebouwd. Direct daarna lopen we langs de ingang van de oude begraafplaats, aangelegd op de verhoogde terp, waarop eeuwen geleden het voormalige klooster (Anno 1243; van de Duitse (ridder-) Orde) van Nes heeft gestaan. Nu staat daar een klokkenstoel op, waarvan de klok bij begrafenissen wordt geluid. We lopen over de Kleasterwei langs dit voormalige kloosterterrein, om iets verderop bij de brug over de Boarn Nes uit en dan direct Akkrum in te lopen.

Akkrum
Bij de tuindorpachtige woonwijk gaan we eerst onder de A32 door en vervolgens onder de spoorbrug door. In het centrum van Akkrum ontmoeten we mijn Stenden-collega Ralph, die hier met de leden van zijn fietsgroep koffie drinkt op één van de dorpsterrassen. Wij willen in Akkrum ook een koffiepauze nemen, maar pas nadat we de wandelronde door het dorp hebben gemaakt. Langs de Vermaning lopen we door naar het woningencomplex van de Coopersburg, die in de jaren 1900-1901 als bejaardenhuisvesting werd gebouwd in opdracht van de in Akkrum geboren Frank Cooper (Folkert Harmen Kuipers), die zich in Amerika rond die eeuwwisseling als emigrant had opgewerkt van winkelbediende tot miljonair.
We gaan naar de achterzijde van de parktuin van Coopersburg, waar het mausoleum voor het echtpaar Cooper in 1905 is gebouwd in opdracht van hun zoon Charles, en waarin het echtpaar is bijgezet in een marmer grafmonument.

Myn broer hat wol wat fan in struisvogel
Langs de theekoepel van Welgelegen gaan we dan over het Krompaed naar de ophaalbrug bij Sinnebuorren over de Trigreppel. Langs de achterzijde van de dorpskerk komen we dan weer terug in het centrum van Akkrum. Hier drinken we koffie op het terras, terwijl binnen één van de beroemde Akkrumer identieke tweelingbroers Anker zich met een groep van zo'n dertig voetbalsupporters staat in te drinken ter serieuze voorbereiding op de spannende voetbalwedstrijd van FC Heerenveen tegen AZ, die aan het begin van de middag aldaar aanvangt.
Anker spreekt mij binnen aan als ik de koffie afreken. Hij vraagt waar ik vandaan komt. Zijn onmiddellijke associaties met Stiens gaan uit naar ons dorpscafé en naar de Stienser kinderboerderij. Anker: 'Myn broer en ik sponserje twa emoes fan dizze kinderbuorkerij. Dat binne in soarte fan 'struisvogels', want sjoch, myn broer dy liket wol wat op in struisvogel".
Even later ontmoeten we op het terras ook nog de ons bekende Akkrumer slager Henk Spijkerman, die een wandeldagboek schreef over zijn pelgrimage van Akkrum naar Santiago de Compostela.,

Terug in Aldeboarn
Na deze onderhoudende koffiepauze verlaten we Akkrum via dezelfde weg waarmee we Akkrum binnenkwamen. We lopen weer terug naar Aldeboarn, maar de terugweg gaat nu langs de zuidoever van de Boarn.
Vanaf de rand van de dorpskom lopen we door Aldeboarn langs de voormalige veensluis weer terug naar de Doelhofkerk, waarbij we vanmorgen onze auto parkeerden. Lawaaierige kraaien vliegen rond de kerk en zitten in de hoge bomen, waarin al een groot aantal kraaiennesten zijn gebouwd.
Rond 12.30 uur zijn we weer terug bij de auto, met de eerste elf kilometers van vandaag achter de rug. We nemen plaats op een bankje op het basisschoolplein, om daar eerst nog even een broodje te eten alvorens we vertrekken naar Jirnsum voor de tweede wandeling van vandaag.

Verhuizen van Groningen naar Meerstad

Zaterdag 9 april 2016 

Klaar om te lossen

Laden
Vandaag is het dan zover, Ruim twee weken na de oplevering is het al zover dat Jan Wijbe & Gaby kunnen verhuizen van Groningen naar Meerstad.
Vanmorgen vroeg rijden Durkje en ik naar Groningen om te helpen bij de verhuizing van de bovenwoning in het aloude Groningen naar de nieuwbouwwoning in de het geheel nieuw gecreëerde dorp Meerstad, dat ten oosten van de stad Groningen is ontwikkeld, en dat momenteel een grootschalige nieuwbouwlocatie is onder de rook van de Groninger hoofdstad.

Lossen
Bij aankomst in Groningen staat de verhuisauto al klaar voor het laden van alle huisraad. In betrekkelijk korte tijd wordt met man en macht gewerkt om alle huisraad van de twee bovenverdiepingen te halen, het in te laden, en om direct ook alle leeggehaalde woonvertrekken schoon te maken.
De meeste huisraad gaat in de eerste vracht mee naar Meerstad, waar we na een kop koffie beginnen met uitladen.
Als de vrachtwagen weer leeg is, maken we nog een rit naar Groningen om nog enkele grote stukken op te halen, die bij aankomst in Meerstad ook al weer snel de nieuwbouwwoning in worden gesjouwd.

Inrichten
Dan is het vanaf het begin van de middag in het nieuwe huis een kwestie van uitpakken, monteren, installeren, schoonmaken, en alles wat verder nodig om de nieuwe woonstee verder klaar te maken voor een comfortabele bewoning.

Expositie leiderschapsportretten leerkracht basisonderwijs

Vrijdag 8 april 2016 

Een deel van de expositie van leiderschapsportretten

Expositie over Leiderschap in het basisonderwijs 
Op de begane grond, achter het Auditorium van Stenden Hogeschool in Leeuwarden is een lange half-ovale gang. Deze gang wordt regelmatig gebruikt als expositieruimte. Op dit moment hangen aan de muren van deze expositiegang en ook in de gangen daarachter de leiderschapsportretten van eerstejaars studenten van de Christelijke Opleiding tot leraar Basisonderwijs van Stenden Hogeschool in Leeuwarden.

Heden en toekomst in beeld
De studenten kregen de opdracht om eerst na te denken over de vraag hoe zij zichzelf als toekomstig leraar/lerares zien, om dat beeld vervolgens vast te leggen in een fotoportret. Als je langs deze leiderschapsportretten loopt, zie je onze toekomstige leerkrachten van het basisonderwijs aan je voorbij gaan. Het is mooi om te zien op welke verschillende manieren al die studenten hun eigen beeld van heden en toekomst in hun fotoportret hebben vastgelegd.

Meesters en juffen vertellen over zichzelf

• Juf Francisca wil graag kinderen stimuleren en er echt voor gaan om het beste uit kinderen te halen.
• Meester Wibe wil vertrouwen, gelijkheid en luisteren uitstralen.
• Juf Sjoukje vindt dat elke leraar genoeg kennis moet hebben van alle vakken en dat ook goed moet kunnen overbrengen aan de kinderen, in een veilige, leuke sfeer.
• Meester Hendrik is erg behulpzaam en is altijd in voor een geintje, als het werk maar af komt, en als de kinderen hun best maar doen.

Doorontwikkeling 
En zo is elke student uniek en heeft elke eerstejaars student op deze expositie een eigen verhaal, met eigen beelden, met een geheel eigen combinatie van kenmerken en eigenschappen.
't Is mooi om het nu te bekijken.
't Is ook een goede zaak om hier als student over een jaar, over twee en over drie jaar nog eens op terug te kijken, want, is het dan nog steeds het portret van wie je bent en wie je wilt zijn?
En hoe verrassend zal het zijn om bijvoorbeeld vier jaar na afstuderen, na vier jaar lesgevende ervaring, nog eens weer terug te kijken op je eigen portret en op de bijgeschreven toelichting.
Is dat dan nog steeds jouw portret?

Het ei van mei

Donderdag 7 april 2016 

Voorjaar in het Stiltecentrum @ Stenden

Een ei in de stilte van mei
Nu het Paasfeest voorbij is, is ook de inrichting van het Stiltecentrum in het Ontmoetingscentrum van Stenden Hogeschool weer veranderd.

Geheel in overeenstemming met de periode van het kalenderjaar is het Stiltecentrum ingericht in voorjaarsstijl.
De kleurrijk bloeiende tulpen scheppen een zonnige voorjaarssfeer.

Maar wie goed kijkt, ziet op de altaarkleden ook enkele kleine eitjes liggen, met aan weerszijden van het altaar ook enkele vogeltjes; wellicht als een verwijzing naar het welbekende spreekwoord: 'In mei leggen alle vogels een ei'.

Voor of tegen?

Woensdag 6 april 2016 

Welkom in het stembureau in De Hege Stins te Stiens

Ook van betekenis voor hoger onderwijs
Na veel media-aandacht is het dan vandaag eindelijk zover. Dit is de dag van het veelbesproken referendum. Vandaag vindt in Nederland het referendum plaats over de Associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en Oekraïne.
Het is een nationaal en raadgevend referendum, handelend over het al dan niet goedkeuren door Nederland van de Associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en Oekraïne,
Al snel werd het misverstand uit de wereld geholpen als zou het verdrag gaan over de toetreding van Oekraïne tot de Europese Unie. De hoofdlijn van dit akkoord gaat echter over de internationale handel en samenwerking met Oekraïne. Voorstanders hopen dat in een toenemende stroom van handel met Oekraïne, gepaard gaande met de beoogde politieke hervorming in Oekraïne, ook de sociale samenwerking tussen allerlei Nederlandse en Oekraïense organisaties - waaronder ook het hoger (beroeps)onderwijs - zal ontstaan, en kans zal krijgen om door te groeien.

Raadgevend
De juridische basis voor dit referendum van vandaag was de al in het jaar 2015 aangenomen 'Wet raadgevend referendum'. Deze wet maakt het mogelijk om in Nederland een referendum aan te vragen over een reeds aangenomen wet, op voorwaarde dat door een voorgeschreven aantal stemgerechtigden het verzoek tot een referendum wordt ingediend.
De 'Actiegroep GeenPeil '- zijnde het samenwerkingsverband tussen de website 'GeenStijl', het 'Burgercomité EU' en het 'Forum voor Democratie', heeft actie gevoerd om het voorgeschreven aantal referendumverzoeken te vergaren. Resultaat van deze actie was dat er in totaal meer dan 425.000 geldige verzoeken bij de Kiesraad werden ingediend. Omdat het exacte aantal boven het benodigde aantal van 300.000 verzoeken lag, leidde dit referendumverzoek tot het referendum van vandaag.

Correctief doch niet-bindend
Resultaat is dat we als stemgerechtigden vandaag naar het stembureau kunnen om onze stem daar uit te brengen. Na werktijd rijd ik naar het stembureau in De Hege Stins te Stiens, waar alle bezoekers al bij de entree welkom worden geheten, en met bewegwijzering worden verwezen naar het stemlokaal in dit Stienser stembureau.
Het referendum van vandaag heeft een zogenoemd 'correctief karakter' en is zogezegd 'niet-bindend'. Als het zo wordt dat de uitslag van het referendum afwijkt van het door de Tweede en de Eerste Kamer reeds ingenomen standpunt, dan zal in de Eerste en Tweede Kamer bij een dergelijke corrigerende verkiezingsuitspraak door de meerderheid van het aantal geldig uitgebrachte stemmen bij een opkomstpercentage van tenminste 30% er nogmaals een goedkeuring vereist zijn door de Tweede en de Eerste Kamer.

Voor òf Tegen?!
De vraag van het referendum waarop we vandaag onze stem kunnen uitbrengen, is:

"Bent u voor of tegen 

de wet tot goedkeuring van de Associatieovereenkomst 

tussen de Europese Unie en Oekraïne?"

Avondgebed volgens de liturgie van Taizé

Zondagavond 3 april 2016 

Icoon Kruis van Taizé in de Fermanje te Stiens

Eerste zondag na Pasen
In elk avondgebed in Taizé wordt Pasen herdacht door het licht door te geven aan elkaar.
Op deze eerste zondag na Pasen bezinnen we ons met behulp van liederen, lezingen en gebeden op de
opstanding van het Licht, het ontsteken van het licht, het verspreiden van het licht, en op onze taak als lichtdragers in deze wereld vol duisternis.
Dit gebedsuur van stilte en bezinning wordt deze keer niet - zoals te doen gebruikelijk - in de Stienser Sint-Vituskerk georganiseerd, maar vanavond zijn we hiertoe nog eens te gast in de Fermanje van onze Doopsgezinde zustergemeente van Stiens.

'Omdat je me gezien hebt, geloof je.

Gelukkig zijn zij die niet zien en toch geloven.'

Begin met zang
Om 19.30 uur worden de deelnemers van deze viering welkom geheten.

We beginnen met het samen zingen van het lied:

Bless the Lord, my soul, and bless God's holy name.

Prijs de Heer mijn ziel, die mij het leven geeft.

Daarna zingen we:

In de Heer vind ik heel mijn sterkte, in mijn God de vreugdezang.

Kristus dy't ús rêding brocht, op Jo betrou ik net om'e nocht,

op U vertrouw ik en 'k ken geen angst.

Psalm 123
De schriftlezing van Psalm 123 - een pelgrimslied - wordt door Ronald en Adri wisselend in het Nederlands en in het Fries gedaan, waarbij we delen van dit psalmgebed afwisselen met een samen gezongen 'Alleluja'.
Na deze psalmlezing richten we onze ogen op de Heer Jezus, op de Heer onze God, met het zingen van:

Rjochtsje dyn eagen aloan op de Heare.

Rjochtsje dyn eagen op Kristus de Heare.

Als overgang naar de tweede schriftlezing vervolgen we dan in het Engels en in het Fries met het lied I am sure I shall see the goodness of the Lord in the land of the living.

Ja, ik sil sjen de goedens fan ús God. 

Wês sterk, leau yn de Hear.

Verschijningen, naar de evangelist Johannes
De tweede lezing is een evangelielezing naar Johannes (22:19-31), over 'eerst zien, en dan geloven'.
Jezus verschijnt weer in het midden van zijn leerlingen, waaronder ook de discipel Tomas.
Tomas ziet de doorboorde handen van Jezus, en roept uit: "Mijn Heer, mijn God!" 
We beantwoorden deze Johanneslezing met het lied 'Frieden hinterlasse ich euch....', dat we ook in het Fries als volgt zingen:

'Frede lit ik jim nei.

Al myn frede jou ik oan jim,

dat jim hert it net bejout'.

Leau no mar yn Him
Een lange stilte volgt voor ieders persoonlijke bezinning, meditatie, gebed.
Daarop volgen de voorbeden, uitgesproken door Adri, afgewisseld met het samen zingen van het 'Kyrië eleison', en dat sluiten we af met het gezamenlijk bidden van 'Het Onze Vader'.
De gebeden sluiten we af met het lied:

Leau no mar yn Him en wês net bang.

Gods frede bewarret jimme hert.

Alleluia!

Als alles duister is geweest, wordt het weer licht
Als de laatste klanken van het begeleidende muziektrio (op piano, viool en dwarsfluit) klinken, zingen we eerst nog 'Als alles duister is, ontsteek dan een lichtend vuur dat nooit meer dooft', en dan gaat in de Fermanje het licht uit, wordt door Adri de kaars ontstoken, en wordt het licht doorgegeven aan alle aanwezigen, die vervolgens met de kaars in de hand gezamenlijk 'Christus resurrexit' (Christus is opgestaan!) zingen:
Na het gezongen slotgebed 'Dona nobis Pacem' (Geef ons vrede) gaan de lichten in de kerk weer aan, en worden één voor één alle kaarsen gedoofd. Wie wil vertrekken, kan gaan, en wie nog even na wil blijven voor persoonlijk gebed, wordt daartoe in de gelegenheid gesteld.
In stilte verspreiden de kerkgangers zich door de avondstilte van het duister.