 |
| Over een besneeuwd vlonderpad boven de ijsvlakte door de Alde Feanen |
Streekpad 'Noardlike Fryske Wâlden'
In 2018 publiceerde Stichting Wandelnet de wandelroutegids van een nieuw streekpad, namelijk van de 'Noardlike Fryske Wâlden', met als subtitel 'Wandelen door het Nationaal Landschap'.
Je wandelt over dit Streekpad nummer 20 door het Nationale Landschap Noardlike Fryske Wâlden. Dat is een fantastisch gebied in het noordoosten van de provincie Fryslân, waar je als wandelaar nog aanmerkelijk authentiek kunt wandelen. Je wandelt hier namelijk door een kleinschalig coulisse-landschap, met veel zandpaden en veldwegen door een gebied met veelal kleine landbouwpercelen, die zijn omzoomd door boomwallen, braamstruiken en elzensingels. Dit landschap met agrarisch gebied, natuur en cultuurhistorie is tamelijk intact gebleven, onder andere omdat hier voorheen geen grote ruilverkavelingen waren.
Wandelroute
De wandelroute gaat globaal gesproken vanuit Burgum via Oentsjerk en Damwâld naar Kollum, om dan via Buitenpost, Surhuisterveen en Earnewâld weer terug te gaan naar Burgum.
De totale afstand van alle etappes is zo’n 165 kilometer lang, door de gemeenten Achtkarspelen, Dantumadiel, Kollumerland, Smallingerland en Tytsjerksteradiel. De route loopt ook door natte natuurgebieden en langs oude statige buitenverblijven van Friese adellijke families.
Durkje en ik wandelen dit streekpad in totaal acht dagen, van gemiddeld ruim 20 kilometer per etappe.
Wandelgids 'Noardlike Fryske Wâlden'
De wandelgids geeft een korte routebeschrijving met voldoende gedetailleerd kaartmateriaal. De route is in beide richtingen beschreven, en als Streekpad ook in die beide richtingen geel-rood gemarkeerd.
Verder vermeldt de routegids ook informatie over bezienswaardigheden langs de route, informatie over voorzieningen zoals openbaar vervoer-haltes, horeca- en logiesverblijven en een legenda bij het kaartmateriaal.
De negen thema's van de 27 wandeletappes zijn achtereenvolgens: Noardlike Fryske Wâlden, Singelier folk, Flora en fauna, Halepaden, Boeren en natuur, Veenklooster, De arme Friesche heide, De Leien, en Nationaal Park De Alde Feanen.
Thema 'Nationaal Park De Alde Feanen'
Onze achtste - en daarmee laatste - etappe van Earnewâld naar Burgum loopt over een afstand van 18,6 kilometer door het thema-gebied 'Nationaal Park De Alde Feanen'.
- Het thema 'Nationaal Park De Alde Feanen' verwijst naar het gebied van het laagveenmoeras De Alde Feanen bij Earnewâld, dat - zijnde één van de grootste laagveenmoerassen van Noordwest-Europa - de status van Nationaal Park heeft. Dit afwisselende natuurgebied bestaat onder andere uit meren, petgaten, rietlanden, ruigten, struwelen en moerasbossen; een gebied voor boeren, vissers, rietsnijders, recreanten zoals watersporters, en waarin ook de natuurwaarden aan belang winnen. In dit Natura 2000-gebied komen zo'n 20 vissoorten en ongeveer 450 plantensoorten voor, en ongeveer honderd soorten broedvogels, waaronder watervogels, zangvogels en moerasvogels.
Langs het Sydsdjip en de Lange Sloot
Het is vanmorgen 8:40 uur als we vertrekken vanuit Feinsum. Het is dan al licht, en het vriest 7 graden. De temperatuur komt vandaag tijdens onze wandeling net niet boven het vriespunt. Het is droog, en het waait matig vanuit het noordoosten. We hebben zonnig weer vandaag, met een winters helderblauwe lucht.
Eerst rijden we naar het Friese Burgum, waar we de ene auto parkeren ten noorden van het dorpscentrum. Dan rijden we met de andere auto door naar Earnewâld, waar we de auto parkeren aan de westzijde van het dorp.
We verlaten Earnewâld over het Smidspaed om 9:40 uur. Van een aannemer staan enkele busjes op het pad, bij een in aanbouw zijnde woonark in het Sydsdjip. De timmerlui halen kozijnen van de aanhangwagen, die vandaag gemonteerd moeten worden in de nieuwe woonark. Bij deze vorst van 5 graden Celsius wordt dat een koude buitenklus, maar gelukkig schijnt de zon aangenaam. Ze zijn letterlijk en figuurlijk wel goed gemutst, want één van hen zegt gekscherend tegen ons dat ze de kozijnen gaan plaatsen voordat de winter invalt.
Rechts van ons is de Ringfeart bevroren, en links van ons zwemmen twee witte zwanen langs de rand van de ijsvloer in de Lange Sloot.
Door de Alde Feanen
Nog voordat we het Prinses Margrietkanaal bereiken, verlaten we het Smidspaed, om dan over een polderdijkje langs de Fjirtichmêdsleat verder te lopen.
Wij hebben er wel baat bij dat de ondergrond bevroren is, want we kunnen hier nu prima lopen over de bevroren dijk, en een boer aan de andere kant van de sloot maakt ook van de vorstgelegenheid gebruik om op een laaggelegen weiland het lange gras te maaien. De bevroren grond maakt het mogelijk dat hij vandaag het weiland op kan met zijn tractor.
We buigen af naar het zuiden, en komen dan langs een kleine rietopslag.
Het pad waarmee we hier door de Alde Feanen lopen, zal enkele dagen geleden nog drassig zijn geweest, maar nu de toplaag bevroren is, kunnen wij er prima over voort, wel oppassend trouwens dat we onze enkels niet verstuiken over de bonkige ondergrond.
Verderop gaan we een eindje op een besneeuwd vlonderpad over een bevroren waterplas.
Te gast bij It Fryske Gea
Aan de overzijde van de Dominee Bolleman van der Veenweg gaan we het natuurgebied van It Wikelslân in. Verderop horen we ergens een kleine tractor tussen het hoge riet, en even later komt die van rechts. De tractor trekt een aanhangwagen met huif, waarin op een zitbankje twee veldwerkers van It Fryske Gea worden meegenomen door het natuurgebied. We groeten elkaar, en dan nemen zij één afslag eerder dan wij.
Even later lopen we langs de vogelkijkhut aan de Ierdige Mar naar de Uitkijktoren Earnesleat. Na de klim naar boven krijg ik van bovenaf een behoorlijk vergezicht over de Alde Feanen.
Verderop zie ik de drie mannen van It Fryske Gea weer in onze richting aan komen rijden.
Wij lopen verder naar de rand van het natuurgebied, onder andere langs enkele petgaten, die dit natuurgebied mede zo waterrijk maken.
Via De Bolderen en de Earnewarre verlaten we de Alde Feanen.
Koffie in de abri
We steken de Feantersdyk over, en zien dan in de berm langs de doorgaande weg in de richting van Sigerswâld de prachtige sneeuwkristallen glinsteren van het laagje sneeuw dat hier zonovergoten in de berm ligt.
Dan wandelen we het buurtschap Sigerswâld binnen.
Via de Mounehoek gaan we door de tunnel onder de Wâldwei door, en aan de overzijde van de N31 vinden we een aangename pauzeplek op het bankje in de abri langs de Wâldwei, uit de wind en in de zon. Hier houden we onze koffiepauze.
Over de asfaltwege van De Broek, de Skepersloane en de Bosweg gaat het dan verder in de richting van de Centrale As. Dan stappen we over op het onverharde singelpad van de Poelsloane.
Op de Joute van der Meerweg aangekomen, arriveren we in Sumarreheide.
Van daaruit gaan we door de tunnel onder de Centrale As door.
Langs maïs en Bintje
Aan de overzijde wandelen we eerst een eindje parallel aan de N356, om dan over een betonpad langs onder andere besneeuwde maïsakkers in een rechte lijn naar Sumar te lopen.
Het wateroppervlak van een deels onder water staande maïsakker is bevroren. Wat we dus zien, is maïs op ijs.
We doorkruisen het dorp Sumar van zuid naar noord, tot aan De Koekoekswei.
Daar passeren we ook het door Anne Woudwijk gemaakte Bintje Monument, ter ere aan de Sumarder schoolmeester Kornelis de Vries (1854-1929), die door aardappelveredeling het aardappelras Bintje (genoemd naar een leerlinge van hem) creëerde.
Einde van het streekpad Noardlike Fryske Wâlden
Over de Gravinneloane door een vochtige bosstrook en over de Van Harinxmaweg lopen we naar de Burgumerdaam.
Als we daar via de hoge kanaalbrug de Krûme Ie oversteken, zien we linksvoor ons in Burgum de ijsbaan, waarop door velen volop wordt geschaatst. Vanmorgen op weg van Feinsum naar Burgum kwamen we langs de Ryptsjerkerpolder, waar op het ondergelopen land ook al werd geschaatst. Onderweg vandaag hebben we geen schaatsers gezien op het open water, want daar is het ijs nog veel te dun, maar hier in Burgum is de ijsbaan wel open, en daar wordt dan ook naar hartenlust gebruik van gemaakt.
Langs het gemeentehuis van de gemeente Tytsjerksteradiel lopen we Burgum in.
Aan het eind van de Lageweg komen we in de Schoolstraat, in de Burgumer winkelstraat. Op een bankje in de zon op de Markt genieten we van onze lunchpauze, en daarna steken we de Schoolstraat over om bij de Pastoriekamp onze hier geparkeerde auto af te halen.
Met de auto rijden we om 14:00 uur terug naar Earnewâld, om daar onze andere auto af te halen, om tenslotte vanuit Earnewâld weer terug te rijden naar Feinsum. Het is nog steeds prachtig zonnig winterweer, bij een temperatuur van nul graden Celsius.
Met deze achtste etappe beëindigen we het 165 kilometer lange Streekpad Noardlike Fryske Wâlden, een prachtige wandelroute door onder andere Burgum, Damwâld, Buitenpost, Eastermar en Earnewâld.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten