Rondje wandelen in Friesland: Schier oneindig

Zaterdag 28 november 2020

 

Door het berkenbos bij Vredenhof op Schiermonnikoog

Mooiste routes
In het jaar 2019 heeft uitgeverij Lantaarn de wandelgids 'Rondje Wandelen in Friesland' uitgegeven.
De subtitel van deze routegids luidt: '11 prachtige wandelingen door het Friese landschap'.
Dit boek bevat naast de genoemde elf wandelroutes ook zes picknickrecepten.
De ronde vorm van dit routeboekje past prima bij de titel van de gids.
De routes die in deze wandelgids staan beschreven, zijn eigendom van Mooisteroutes.nl, een website met meer dan duizend routes door heel Nederland, voor wandelaars, fietsers en kanoërs.
Van vrijwel alle routes is een gps-versie beschikbaar, ook voor smartphones.
De elf beschreven wandelroutes worden in zeven van de elf routes ook in een verkorte versie beschreven, en in één geval zelfs met twee verkorte varianten. De kortste verkorte route heeft een lengte van 6 kilometer, en de twee langste volledige routes zijn elk 18 kilometer lang.
Elke routebeschrijving begint met een topografische routekaart in kleur, gevolgd door een korte routebeschrijving, met hier en daar enige aanvullende praktische informatie of een korte toelichting bij wat je onderweg ziet. De tekst wordt verlevendigd met hier en daar een mooie foto van een representatieve plek op de betreffende route.

Mooi Fryslân te voet leren kennen
De door Durkje en mij gebruikte wandelgids voor de provincie Fryslân bevat elf gevarieerde wandelroutes door landschappelijk fraaie gebieden. Hiermee ontdek je mooie plekjes van onze prachtige provincie, want ook Fryslân heeft zo zijn eigen bezienswaardigheden en mooie landschappen.
Met deze wandelgids ontdek je bijvoorbeeld de terpen, de bossen, de meren, de paadjes en de duinen in Fryslân, en door de aanvullende informatie kom je ook meer te weten over de geschiedenis en de karakteristieke elementen van ons Friese landschap.
De route die we vandaag lopen, kreeg als thema: 'Schier oneindig'.

Tweede wandeldag op Schiermonnikoog
Vandaag is het de tweede dag van onze wandeltweedaagse op Schiermonnikoog.
Gisteren hebben we op dit mooie Waddeneiland het eerste rondje van het Bonifatius Kloosterpad gelopen.
Vandaag staat de route ‘Schier oneindig’ op ons dagprogramma, over een afstand van 13 kilometer.
Na een aangenaam diner gisteravond en een goede nachtrust, staan we vanmorgen in Hotel Duinzicht om 9:00 uur op. Het ontbijt in Hotel Duinzicht begint pas om 8:30 uur. We hadden dus de keus om vanmorgen vroeg het hotel al te verlaten zonder ontbijt, om dan na onze eilandwandeling de vroege middagboot van 13:30 uur terug te nemen naar de vaste wal, òf wel eerst te gaan ontbijten in het hotel, om dan ruim de tijd te nemen voor onze dagtocht, om vervolgens de late middagboot van 16:30 uur te nemen. We kozen voor de laatste optie, want we hebben immers de hele dag alle tijd om te genieten van onze mooie wandeltweedaagse op het eiland.

Naar De Wassermann-bunker
De nachttemperaturen schommelen dit weekend al rond het vriespunt, dus het is vanmorgen nog lekker fris als we na het ontbijt om ongeveer 10:15 uur Hotel Duinzicht verlaten.
Het is zwaar bewolkt, en dat zal de hele dag gedurende onze wandeling zo blijven. Het waait iets harder dan gisteren, maar door onze warme wandelkleding hebben we daar geen last van.
De route van vandaag bestaat uit twee lussen, die beide vertrekken en aankomen in het dorp Schiermonnikoog.
Wij beginnen op het fietspad van het Duinpad recht tegenover de ingang van ons hotel. Bij het voetbalverenigingsgebouw slaan we af naar de Noorderstreek. Over een duinpad en verderop langs de bosrand gaan we naar een speelplaats. Voorbij die speelplaats komen we op een houtsnipperpad, en dan volgt een mooi bospad. Over een fietspad wandelen we dan naar De Wassermann-bunker, die de Duitse bezetters hier in de Tweede Wereldoorlog boven op een hoge duin bouwden, als meest noordelijk punt van de zogenoemde Atlantikwall langs de Noordzee. We beklimmen de duin tot bovenop de bunker. Gisteren was het behoorlijk helder weer toen we hier ook waren. Toen hadden we een weids uitzicht over het eiland en over de Waddenzee en de Noordzee. Vandaag is het zicht zo slecht dat we de zeeën aan beide zijden van het eiland niet kunnen zien. We gaan de bunker ook nog in om de kamers van de bunker te bekijken. Het is er donker, maar met het licht van de smartphone kun je goed zien hoe de bunker van binnen is ingericht.

Known unto God
Vanaf de voet van de bunkerduin lopen we verder naar Vredenhof, de begraafplaats met 110 graven, waar omgekomen militairen van de Eerste en Tweede Wereldoorlog begraven liggen, en tevens een grote groep drenkelingen, die om het leven kwamen op zee rond Schiermonnikoog. Op de grafstenen is te zien dat van een aantal begraven militairen en zeelieden hun namen niet bekend zijn. Daarom dragen die grafstenen van de anonieme overledenen het grafschrift: “Known unto God”.

Bij een foto (achter een raam van het baarhuisje) van een Duitse militaire begrafenis in de Tweede Wereldoorlog staat een Jacobsschelp met daarop geschreven: “DANK voor onze VRIJHEID”.
Buiten Vredenhof gaan we door een klaphekje een heel smal bospaadje op, dat door een vochtig berkenbos voert. Verderop slaan we rechtsaf op een tamelijk breed veldpad. Zo lopen we weer terug naar de ingang van Vredenhof. 

Langs de Berkenplas
Vanaf Vredenhof brengt de route ons over verschillende soorten paden naar de Berkenplas, die we gisteren ook passeerden.
Bij de Berkenplas gaat de route verder over een smal bospaadje. Zodra we een open veld gepasseerd hebben, klimmen we weer een duin op, om dan door de duinen verder te lopen naar de Noorderstreek in het dorp. Via de Tjebbeglop komen we dan uit op de Langestreek.
Op de splitsing met de Badweg, gaan we even van de doorgaande route af om naar Hotel Duinzicht te lopen, waar we als hotelgast in het restaurant een kop koffie drinken.

Kerk en toren
Na deze koffiepauze lopen we via de Badweg en langs de dorpskerk naar het dorpscentrum, waar we onze route vervolgen met de tweede lus van deze wandelroute.
Door de Nieuwestreek lopen we naar het Koosjepaid. Aan het eind daarvan slaan we af, om via de Langestreek naar de dorpskerk te lopen. Op het kerkhof is het familiegraf van de adellijke Duitse familie Von Bernstoff, die in 1892 door aankoop eigenaar werd van het eiland Schiermonnikoog, maar dat direct na de Tweede Wereldoorlog verloor, toen de Nederlandse staat alle bezittingen van Duitsers onteigende. Die Duitse graven liggen hier op eigen verzoek wel begraven. Hun vroegere verblijf op het eiland, het adellijk jachtslot Rijsbergen, waar wij gisteren op bezoek waren, wordt momenteel verbouwd en ingericht als Klooster Schiermonnikoog.
Vanaf de kerk lopen we via de Torenstreek naar de witte vuurtoren, die later ook watertoren is geweest, en nu is ingezet voor telecommunicatie en voor recreatief bezoek.
Voorbij de witte toren dalen we af en gaan we verder over het Torenbinnenpad en het Westerduinenpad. 

Over het Groene Strand naar het Westerstrand
Om bij de Noordzee te komen, vervolgen we onze route over eerst een smal tegelpaadje door de duinen, en daarna een smal en steeds breder wordend zandpad door de duinenrij, gevolgd door een graspad door een natte duinvallei. Als we de laatste duin over zijn, zien we het Groene Strand vóór ons liggen. Vlak vóór ons ligt een brede groene strook, en daarachter begint een eind verderop pas het strand. Aan onze rechterhand zien we dat het strandpaviljoen momenteel niet op haar palen staat. Wellicht zal dat komend voorjaar weer worden opgebouwd als de Corona-perikelen dat toestaan. 

De wandelroute gaat over de smalle paadjes van het Groene Strand. Eerst passeren we de duinovergang ter hoogte van de vuurtoren, waarna we het stukje over het Groene Strand lopen dat we gisteren ook al bewandelden tot aan de volgende duinovergang, die - zoals gisteren - door de tractoren van het grondverzetbedrijf wordt gebruikt. We gaan hier niet - zoals gisteren - de duinen in, maar moeten nog een eind doorlopen, tot aan de derde duinovergang ter hoogte van het Westerstrand.

Terug naar dorp en vaste wal
Hier verlaten we het Westerstrand, om dan over en door de duinen in de richting van de Westerplas te lopen. 
Als we net voorbij de Westerplas zijn, gaan we evenals gisteren weer over de hoge polderdijk langs de Westerplas, echter vandaag in tegengestelde richting. We hoeven niet tot aan de Waddenzeedijk door te lopen, want onze route gaat bijna op het eind van het graspad op de polderdijk naar links, waar we dan over de dijktrap afdalen. Aan de voet van de polderdijk gaat het dan tussen de weilanden door naar het dorp Schiermonnikoog.
Daar lopen we evenals gisteren via de smalle Voorstreek naar het dorpscentrum van Schiermonnikoog. In het centrum vinden we een vrij bankje, waarop we beschut tegen de frisse wind even wat kunnen eten en drinken.
Tenslotte gaan we door het centrum en langs de kerk weer terug naar Hotel Duinzicht, waar we als hotelgasten tot ons vertrek mogen verblijven in het restaurant. Het haardvuur brandt genoeglijk, en er zijn nog enkele andere hotelgasten die hier verblijven of die straks tegelijk met ons ook het eiland gaan verlaten. Onder het winters genot van warme chocolademelk hebben we nog zo'n anderhalf uur de gelegenheid om wat te lezen en om een begin te maken met dit wandelverslag van vandaag.
Om 15:50 uur vertrekt de bus vanaf Hotel Duinzicht en rijden we mee naar de veerhaven, waar we om 16:30 uur vertrekken richting vaste wal. Op de veerboot heerst ook het Corona-protocol. Het is niet druk op de boot, dus iedereen kan met de eigen bubbel ruim plaatsnemen op de banken in de salon. Bovendien hangen tussen de zithoeken plastic schermen, en iedereen draagt heel gedisciplineerd een mondkapje, zodat iedereen betrekkelijk Corona-veilig de overtocht kan maken.