donderdag 22 oktober 2015

Berlin Stadtmitte Súd

Dinsdag 20 oktober 2015
Het koor van de moderne Gedächtniskirche in Berlijn


















Stadtmitte Súd
Aan de hand van de stadswandelgids ‘100% Berlijn’ hebben Durkje en ik het plan om vandaag het zuidelijke deel van de stadswandeling ‘Mitte’ te volgen, om de bezienswaardigheden langs dit deel van deze route te bezichtigen. Gisteren hebben we het noordoostelijke deel van deze route gevolgd, dus vandaag pogen we rest van deze route geheel af te wikkelen.
Vanuit ons hotel wandelen we over de Kurfürstendamm in de richting van het station Zoologischer Garten, maar nog voordat we afbuigen naar dat station, besluiten we om toch eerst de iets verderop gelegen Gedächtniskirche te bezoeken, want die willen we toch in elk geval tijdens dit stadsbezoek bekijken. Met het voornemen om elke dag hier in Berlijn toch ook een markante kerk te bezoeken, staat hier vóór ons toch onmiskenbaar een passend voorbeeld daarvan.

Gedächtniskirche
We lopen in de richting van de hoogopgaande kerktoren met de zichtbaar afgebroken kerktorenspits. De ranke klokkentoren die naast het oude torengebouw staat, staat van boven tot onder geheel in de steigers, dus daar kunnen we helaas nagenoeg niets van zien.
Eerst bezoeken we de indrukwekkend mooie nieuwbouw van de Gedächtniskirche, die is gebouwd nadat in de Tweede Wereldoorlog de voormalige Gedächtniskirche nagenoeg geheel is verwoest bij een bombardement in 1943. De blauwe glazen ramen rondom zijn een opvallende blikvanger in het interieur van de eigentijdse kerk, evenals het grote Jezusbeeld voorin de kerk, in het koor. Het imposante moderne kerkorgel wordt tijdens ons bezoek af en toe heel even bespeeld door een orgelleraar en diens orgelleerling, hetgeen het geheel in deze bijzondere kerkzaal sfeervoller maakt. Bij de entree werd ons verzocht om mee te doen aan een wetenschappelijk onderzoek, middels het invullen van een uitgebreide vragenlijst aangaande onder andere onze motieven om een stadskerk zoals deze te bezoeken. Daar werken we graag even aan mee, dus we nemen de vragenlijst daartoe mee in de kerk, om die na het kerkbezoek weer ingevuld in te leveren.
Na het beleven van het interieur van deze moderne versie van de kerk, steken we het pleintje over om ook de zogenoemde Gedenkhalle in het voormalige toegangsgebouw van de oude Gedächtniskirche te bezichtigen. In deze Gedenkhalle kun je kennis nemen van de oude en de nieuwe geschiedenis van de oudbouw en de nieuwbouw van de Gedächtniskirche.

Mauermuseum bij Checkpoint Charlie
Daarna gaan we met de metro naar Checkpoint Charlie, waar we eerst even een kijkje nemen bij de plek waar vroeger een doorgang was van Oost-Berlijn naar West-Berlijn v.v. Twee  ‘soldaten’ houden nog steeds de wacht bij dit wachthuisje midden op de brede straat, en ze laten zich onderwijl gewillig fotograferen door de hordes toeristen, die nog iets willen zien en bewaren van dit oude Berlijnse straatbeeld.
Tegenover Checkpoint Charlie bezoeken we het grote Mauermuseum, waar we geruime tijd verblijven om alle ins en outs aangaande de geschiedenis rond de voormalige Berlijnse Muur te weten te komen.  Het museum bevat een nogal omvangrijke talige collectie, met dus veel tekst en bijpassende foto’s. Daarnaast zijn er volop voorbeelden en hulpmiddelen te bekijken van allerlei geslaagde en ook niet-geslaagde vluchtpogingen van Oost-Duitsers, die uit pure wanhoop of op berekenende wijze hun vege lijf waagden om van Oost-Berlijn naar West-Berlijn te vluchten. Een ander deel van de museumcollectie richt zich op het promoten van de universele mensenrechten wereldwijd.

Topographie des Terrors
Na een koffiepauze wandelen we vanaf Checkpoint Charlie langs ‘Trabi World’ (waar veel nog in gebruik zijnde Trabantjes staan) naar 'Topographie des Terrors'. Langs een deel van de voormalige Berlijnse Muur lopen we boven langs de kelderruïnes van het voormalige centrum van de SS en de Gestapo (geheime staatspolitie) naar het grote expositiegebouw, waar we in woord en veel beelden kennis nemen van de nazi-geschiedenis en van de wrede praktijken van deze onderdrukkers van weleer. Deze expositie besteedt ook enige aandacht aan de aanwezigheid van de SS en de Gestapo in Nederland, met onder andere fotografisch materiaal uit Den Haag, Amsterdam en Amersfoort ten tijde van de Tweede Wereldoorlog.
Deze expositie wordt druk bezocht, door jong en oud, uit Duitsland en - getuige het groot aantal talen dat we hier horen - tot ver daarbuiten. De boodschap is duidelijk: wij mogen nooit vergeten wat mensen elkaar aan hebben gedaan, en dit mag zo nooit weer gebeuren; waarbij we ons ondertussen terdege realiseren dat deze verschrikkelijke mensonterende toestanden ons bijna elke dag nog via de pers bereiken uit vele landen, zoals Iran, Syrië, Pakistan, Noord-Korea, Colombia, enz.. Wat heeft de mensheid geleerd van al die ellende, en wanneer komt er aan dergelijk mensenleed ooit eens een eind?

Moderne architectuur van Potsdamer Platz
Daarna ben je wel even toe aan een frisse wandeling buiten door de stad. We lopen nu door de straten van Berlijn naar de drukke Potsdamer Platz. Wat hier na de Koude Oorlog niet meer was dan een verdrietig ogend stuk verwoest niemandsland, ingeklemd tussen Oost en West, is door de revolutionaire en supermoderne nieuwbouw na de Eenwording van stad en land nu een levendig symbool geworden voor het moderne Berlijn van vandaag de dag. De hypermoderne architectuur van de hoogbouw van Potsdamer Platz imponeert door de diverse vormen en door gevarieerd materiaalgebruik.

Holocaust monument en Brandenburger Tor met Bundestag
Nog iets verder richting stadscentrum komen we langs het eigentijdse Holocaust monument, bestaande uit de 2.711 forse betonnen zuilen, waarmee de miljoenen slachtoffers van de Jodenvervolging tot op vandaag en in de toekomst worden herdacht. 
Daarna passeren we de Brandenburger Tor, de in 1791 naar een voorbeeld van de Griekse Oudheid gebouwde stadspoort, die nog het enige overblijfsel is van de stadspoorten van de stadsmuur die vroeger rondom Berlijn heeft gestaan. Deze oude triomfboog aan het eind van de Pariser Platz is tegenwoordig een beroemd symbool van de Duitse Eenwording en eenheid. Ook hier is het een drukte van belang.
Tegen het eind van de middag verslechtert het weer. Het begint licht te regenen als we samen door lopen naar de Bundestag, het Rijksdaggebouw - met daarop de welbekende grote glazen koepel – waarin momenteel het Duitse parlement zetelt.
Nu het hier en nu iets meer begint te regenen, het ook nog iets kouder wordt, en bovendien begint te schemeren, kiezen we ervoor om onze buitenwandeling te beëindigen, om een binnenactiviteit op te zoeken, waar we ons stadsbezoek op iets aangenamer wijze kunnen voortzetten.

The Story of Berlin
Daarom reizen we met de metro en de S-Bahn terug in de richting van ons hotel. Aan de Kurfürstendamm gaan we naar binnen bij het museum ‘The Story of Berlin’, dat een moderne multimediale collectie heeft over 800 jaar stadsgeschiedenis van Berlijn.
Als we de toegangskaarten kopen, horen we dat we over een half uur om 18.00 uur nog de laatste rondwandeling in de diepgelegen kelders van dit grote gebouwencomplex aan de Kurfürstendamm kunnen meemaken. We gaan eerst nog even het museum binnen om alvast een eerste deel van de collectie te bekijken, waarna we om 18.00 uur bij de ingang van het museum wachten op de museumgids, die ons vervolgens op de Engelstalige tour meeneemt naar de diepe kelders van dit complex, waar in de nadagen na de Koude Oorlog een immense atoomschuilkelder is gebouwd voor bijna 3.600 mensen, die hier bij een (dreigende) atoomaanval gedurende 14 dagen zouden kunnen verblijven, schuilend voor de gevolgen van een atoomaanval. In deze schuilkelder bezoeken we onder andere de slaapplaatsen, de sanitaire ruimte, de luchtfilterruimte, en de ruimte waar de watervoorziening is aangelegd. Terecht schetst onze gids de schijnzekerheden die zo’n atoomvrije en stralingsarme atoombunker zou bieden. Tot op de dag van vandaag en ook morgen kan deze atoomschuilkelder nog worden gebruikt, maar het is te hopen dat dit nooit nodig zal zijn, want het leven in en na deze schuilkelder zal allesbehalve veilig en zeker zijn.

De Duitse keuken
Als afsluiting van deze intensieve en interessante dag gaan we in een zijstraat van de Kurfürstendamm nabij ons hotel op zoek naar een geschikt Duits restaurant met een traditioneel-Duitse keuken. Het eerste restaurant dat we bezoeken, is vol, maar het tweede restaurant heeft nog een tafel voor twee beschikbaar. We laten ons door de ober voorlichten over het aanbod uit de Duitse keuken, waarna we een keus maken uit de gepresenteerde aanbevelingen. Daarna krijgen we een heerlijke maaltijd voorgeschoteld, die prima past bij het huidige ‘wetterkâlde’ najaarsweer hier in Berlijn.

Geen opmerkingen: