Zondag 28 juli 2024
 |
| Bij het standbeeld voor de Flaeijelfeest-vrijwilligers van Nieuwehorne |
Stichting Hannekemaaierspad
De Stichting Hannekemaaierspad is opgericht om cultuurhistorisch waardevolle wandelpaden te behouden. Om haar doel te bereiken, houdt deze stichting zich sinds 1999 bezig met het ontwikkelen van een wandelpadennetwerk van meerdaagse trektochten, die zijn gebaseerd op de historische reisroutes van de zogenoemde Hannekemaaiers, de trekkende seizoen-arbeiders die al vanaf circa 1600-1650 vanuit Duitsland in Nederland kwamen werken.
Deze stichting vindt het belangrijk dat de bovengenoemde cultuurhistorische paden blijven bestaan, want anders zouden die meestal onverharde paden in rap tempo dreigen te verdwijnen. De stichting beijvert zich er derhalve voor om deze oude wandelpaden op te sporen, teneinde die cultuurhistorische wandelpaden op te nemen in wandelroutegidsen. Zo neemt de bekendheid ervan toe, en worden deze oude paden weer en meer belopen.
Hannekemaaierspaden tussen Duitsland en Noord-Nederland
De stichting Hannekemaaierspad wil meerdere routes van Hannekemaaierspaden uitwerken. Daarbij wordt aangesloten op een oorspronkelijk trekroute van Bourtange via Bakkeveen naar Lemmer, en daar omheen komen uitbreidingen door het noorden van Nederland, vice versa tussen Duitsland en Nederland.
Een deel van de voormalige hannekemaaiers (1600-1900) ging vanuit Duitsland richting westen eerst aan de slag als veenarbeider in Nederlandse turfwinningsprojecten, voordat men verder trok naar de meer seizoensgebonden maaigebieden op de weidegronden in Fryslân.
Na de Nederlandse landbouwcrisis rond 1880 kwam er ook een omgekeerde stroom van trekarbeiders op gang.
De routes van het Hannekemaaierspad zijn beschreven in enkele handzame wandelgidsen, die zijn voorzien van wandelkaarten met bijbehorende routebeschrijvingen. Verder zijn de gidsen voorzien van achtergrondinformatie over met name de geschiedenis, cultuur en natuur.
Deze routes zijn overigens niet bewegwijzerd, en ze maken ook geen gebruik van het wandelknooppuntennetwerk.
Hannekemaaierspad Bakkeveen - Lemmer; van Veen naar Gras
Eén van de wandelgidsen van het Hannekemaaierspad beschrijft de 72,8 kilometer lange trektocht van Bakkeveen naar Lemmer, beginnend bij het Poepekruis aan de BakkeveenseDuerswâldmer Wei en eindigend bij de Sint-Willibrorduskerk van Lemmer.
Deze wandelgids is het vervolg op de wandelgids van het Hannekemaaierspad van het Duitse Neurhede naar het Friese Bakkeveen.
Durkje en ik hebben gebruik gemaakt van de eerste druk van deze wandelgids, die is uitgegeven in het jaar 2011.
Deze wandelgids richt zich voornamelijk op de routes over de oude zandruggen, waarop werd gelopen door de Duitse trek-handelaren (in textiel), die soms zelfstandig, maar die soms ook wel voor de Tödden (Duitse kooplui) werkten. Deze zogenoemde lapkepoepen (kiepkerels of marskramers) gingen in eerste instantie - doeken en lakens verkopend - van deur tot deur.
Daarnaast richt deze wandelgids zich ook op de Duitsers die vroeger (circa 1650-1920) als grasmaaiers (hannekemaaiers) seizoensarbeid verrichtten voor bijvoorbeeld Friese (greid)boeren.
Aanvankelijk liepen deze trekarbeiders, maar later werd ook wel gereisd in trekschuiten op turfvaartroutes naar Lemmer.
Traject 2 van Oudehorne naar Rotstergaast
Vandaag bewandelen Durkje en ik het tweede van onze drie trajecten van dit Hannekemaaierspad van Bakkeveen naar Lemmer, over een afstand van 24,8 kilometer, van Oudehorne naar Rotstergaast.
Daartoe vertrekken we vanmorgen om 8:00 uur met de auto – met de fietsen achterop - vanaf de SVR-camping Eefting bij Rohel, om naar het eindpunt van dit traject te rijden, bij de Kiemschuur nabij Rotstergaast, waar we de auto parkeren.
Dan fietsen we over een afstand van ongeveer 24 kilometer naar het recreatiecentrum Tolbrugschans bij Oudehorne, waar het punt ligt waar ons traject van vandaag begint.
Bij vertrek vanmorgen is het 18 graden Celsius, en het is dan al prachtig zonnig weer. De temperatuur loopt tijdens deze etappe op tot 24 graden Celsius. Heel even krijgen we te maken met enkele regendruppels, maar het blijft een prachtige zonnige zomerdag.
Starten bij het Tolheksbos van Oudehorne
Nadat we onze fietsen hebben gestald bij Tolbrugschans, gaan we om 9:45 uur van start.
Vanaf de Tjongervallei gaan we het Tolheksbos in.
Daar lopen we langs de Grote Kiekenberg, waar ook een zwerfkei ligt op een verhoging van een heideveldje.
Als we op het Koaipaed lopen, zien we verderop in het veld tegen een bomensingel een model van een voormalige plaggenhut.
Aan de overzijde van het Sevenaerpad gaat het Koaipaed eerst verder langs de Tochtsloot - en langs het voormalige Riekele Hoekstra-gemaal - als akkerpad langs een maïsakker, en daarna als bospad door een klein bosperceel.
Koffiedrinken bij de Protestantse Gemeente te Nieuwehorne
De route brengt ons naar Nieuwehorne. Als we het dorp binnenwandelen, ontmoeten we Pietsje van der Molen, die voorheen heel actief was in het christelijke jeugdwerk van de Federatie Christelijke Jeugdwerk Friesland, in de negentiger jaren, toen ik bestuursvoorzitter was van die provinciale christelijke jeugdwerkfederatie.
Ze komt net uit de kerk. Als we daar even later arriveren, zijn veel gemeenteleden nog aan het koffiedrinken in de zaal bij de kerk. Binnen krijgen we koffie met koek aangeboden, waar we dankbaar gebruik van maken. Te midden van deze gastvrije kerkgangers hebben we een gezellige koffiepauze op deze zondagse zomerdag.
Ter hoogte van het standbeeld voor de vrijwilligers van de Flaijelfeesten verlaten we Nieuwehorne over de Zijweg en het Bospad.
Brongergea en Oranjewoud
Door een aaneenschakeling van kleine bospercelen volgen we eerst het lange Imke Klaverpad, en verderop De Fuotpaden. Die voeren ons naar het buurtschap Brongergea, waar we de begraafplaats met de klokkenstoel passeren, waarop de familiegrafkelder staat van de familie Van Limburg Stirum.
Iets verderop komen we langs de buitenplaats Oranjestein, waar vanmiddag de tuin – naar een ontwerp van tuinarchitect Roodbaard - open is gesteld voor bezichtiging.
Door de bossen van Oranjewoud lopen we naar de Tjeerd Roslaan, waarop we het Parklandschap Oranjewoud achter ons laten.
Oudeschoot en Heerenveen
Als we onder de snelweg die Heerenveen doorsnijdt door zijn gegaan, wandelen we Oudeschoot binnen ter hoogte van de oude dorpskerk.
Daarna wandelen we Heerenveen binnen bij de vestigingslocatie van Royal Jongbloed.
Voorbij IJsstadion Thialf en de spoorlijn Leeuwarden-Zwolle gaat de route verder in westelijke richting over de Rotstergaastweg.
Die verlaten we om een prachtig traject te gaan bewandelen van een oud Kerkenpad, door de weilanden, èn over de begraafplaats tussen de oude kerk van Nieuweschoot en het crematorium Schoterhof.
Dan gaat het verder over het Kerkenpad, van bomensingel naar bomensingel, door klaphekken, veelal diagonaal door de graslanden.
Bij de Engelenvaart aangekomen, eindigt het Kerkenpad omdat hier geen overgang over de Engelenvaart meer is. Dus lopen we over het Heidepaedsje langs de Engelenvaart naar de brug over de vaart. Daar houden we onze lunchpauze op een bank op de oever langs de vaart. Ondertussen gaat de ophaalbrug tweemaal open om pleziervaartuigen door te laten varen.
Voorbij Rottum door het Oosterschar naar De Kiemschuur
Aan de overzijde van de Engelenvaart wandelen we het buurtschap Rottum binnen, maar we buigen daar op de Sydtakke in Rotstergaast direct al van af, om over de Bisschopsweg in westelijke richting verder te lopen.
Bij het natuurgebied Het Oosterschar aangekomen, gaat de route dat natuurgebied in, maar als we al een eindje langs de Rotstersleat zijn gevorderd, blijkt dat het vervolg van die route volledig ontoegankelijk te zijn, omdat er door de hoge plantengroei in het geheel geen wandelpad meer is.
Over de Scharweg kunnen we dan naar de Liemdijk lopen, waar de beschreven route verder gaat, het andere deel van het Oosterschar in.
We komen dan over een prachtig graspad door het Oosterschar uit bij de Richard Jungweg, ter hoogte van de vogelkijkhut.
Dan hoeven we nog maar een eindje te lopen naar De Kiemschuur, waar onze auto staat geparkeerd. Daar ontmoeten we Jort, de eigenaar van De Kiemschuur, met wie ik een aangenaam gesprek voer over onder andere zijn werk en over de variëteit aan activiteiten van en in De Kiemschuur.
Aansluitend rijden we terug naar de Tolbrugschans, waar we onze fietsen afhalen, om tenslotte terug te rijden naar de Camping Eefting bij Rohel, waar we dit lang weekend kamperen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten