Rondje Bargerveen op het Hondsrugpad

Zondag 4 juni 2023

 

Over een veendijk in het Meerstalblok van het Bargerveen

Hondsrugroute

In het jaar 2021 publiceerde wandel-journalist Fokko Bosker weer een nieuwe wandelgids, met als titel 'Hondsrugpad', en met als subtitel: 'Wandelen door de prehistorie, esdorpen en grenzeloze natuur'.
Dit Hondsrugpad loopt vanuit Groningen via Emmen naar het Duitse Meppen, en het volgt daarbij onder andere middeleeuwse karrensporen, prehistorische veenpaden en het passeert de indrukwekkende hunebedden op deze heuvelrug. De route voert onder meer door uitgestrekte bossen, over heidevelden, zandverstuivingen en akkers. 
Wandelend op dit langeafstandspad ervaar je een rijke variatie aan landschapstypen, middeleeuwse dorpen en natuurgebieden.
Na een inleidend hoofdstuk van Fokko Bosker, gidst hij de lezer van zijn wandelgids etappe voor etappe door het landschap, en belicht Bosker de aardkundige geschiedenis, en verbindt Fokko die met de rijke cultuurhistorie en natuurbeleving.

Wandelen door de prehistorie, esdorpen en grenzeloze natuur
De routegids biedt een doorgaande wandelroute aan in negen etappes (van 10,3-31,9 kilometer per etappe); van Groningen - grensoverschrijdend - naar Meppen in Duitsland.
Aan weerszijden van die route biedt de gids ook zeven gevarieerde rondwandelingen (van 3,8-25,5 kilometer per wandelronde), waarvan bijvoorbeeld de eerste een stadswandeling is en de laatste een wandeling door een natuurgebied.
Daarnaast zijn er dan nog twee afzonderlijke verbindingsroutes, namelijk die van Assen naar Anloo in twee trajecten van totaal 29 kilometer, en die van Coevorden naar Emmen ook in twee trajecten, van totaal 53,8 kilometer.
Alle etappes, rondwandelingen en verbindingsroutes (trajecten) door contrastrijke natuur en cultuurhistorie hebben samen een totale lengte van 341,6 kilometer.

Wandeldag 12 – Rondje Bargerveen
Vandaag gaan Durkje en ik van start met onze twaalfde wandeldag op het Hondsrugpad.
We wandelen deze dag Rondwandeling 7. Deze rondwandeling heeft als titel: 'Rondje Bargerveen'.
De afstand van deze rondwandeling is 18,5 kilometer.
Het is droog, nauwelijks bewolkt, en aangenaam zonnig wandelweer.
De temperatuur loopt vandaag op van 13 naar 23 graden Celsius. Er waait een enigszins verfrissende wind vanuit het noordoosten.

Rondwandeling 7
Om 7:25 uur verlaten we Feinsum, en rijden we naar de parkeerplaats van het Bargerveen aan de Laardijk.
Daar laten we onze auto achter op het parkeerterrein van het Natuurreservaat Bargerveen, want hier begint vandaag deze rondwandeling.
Het thema van deze zevende rondwandeling is: ‘Natuurwandeling Bargerveen toont hoogveen in volle glorie’. Deze rondwandeling gaat namelijk door het uitgestrekte Bargerveen, dat oorspronkelijk deel uitmaakte van het Bourtangermoeras, dat één van de meest uitgestrekte hoogveengebieden in Noordwest-Europa was. Er is veel aan gedaan om dit bijzondere natuurgebied te herstellen en te behouden, opdat het nu en in de toekomst haar volle glorie van weleer zal tonen aan wie dit reservaat bezoekt.

Meerstalblok
Het Meerstalblok - dat deel uitmaakt van het Bargerveen - is een grotendeels open hoogveenmoerasgebied met hier en daar veenplassen. De veenplassen verschillen nogal qua vorm en omvang. 
Over zachte, verende veenpaden ga je tussen de veenplassen door.
Decoratief zijn de dode en levende bomen, die in en rond de verschillende veenplassen staan. 

Het laatste stuk door het Meerstalblok wandelen we over een hoger liggende veendijk, die onder andere als waterkering dient om het waterpeil in de afzonderlijke veenblokken op voldoende hoogte te houden.
Hier en daar bloeit de heide.
Als we op het brede betonpad van de Verlengde Noordersloot komen, zien we links van ons verderop op en langs het fietspad de schaapherder met zijn hondjes en met de kudde schapen lopen. Die schapen hebben zojuist waarschijnlijk de schaapskooi verderop verlaten, om vandaag te gaan grazen op de heidevelden van het Bargerveen.

Amsterdamseveld
Ten zuiden van de Verlengde Noordersloot gaan we het heideveld van het Amsterdamseveld op. Dit is een droger en ook opener heidegebied.
Over een breed slingerend heidepad wandelen we naar de Schaapskooi Bargerveen (2018) van Weiteveen, de grootste schaapskooi van Nederland, van Staatsbosbeheer, vlak boven Weiteveen.
Vorige week hebben we de schaapskooi verderop bezichtigd, en vandaag kiezen we ervoor om de nevenstaande runderstal te bekijken.
Van bovenaf heb je een mooi overzicht in de runderstal. Met de dikke laag stro en koeienstront heeft de stal het karakter van een ouderwetse potstal. Bij de ingang van de stal staat enkele geiten te mekkeren in een door veehekken afgesloten ruimte in deze stal.
Buiten gekomen, nemen we plaats op een houten bank, met zicht op beide stalgebouwen voor schapen en koeien. De zon schijnt lekker, dus het zit hier prima.
Waar het overigens ook prima zit, is op het terras van de horecagelegenheid 'Bij Wollegras' van deze schaapskooi. Daar drinken we even later een kop koffie, waar we in gesprek raken met Leo Hoogenberg, als fractievoorzitter van de partij Wakker Emmen gemeenteraadslid van de gemeente Emmen. Hij vertelt iets over de geschiedenis van deze streek en op onze vraag ook over wat er momenteel zoal politiek speelt in de Emmer gemeenteraad.

Veenland bij Weiteveen
Na onze koffiepauze wandelen we om 11:00 uur in zuidelijke richting naar de Zuidersloot van Weiteveen.
Over een graspad lopen we parallel langs de Zuidersloot, totdat we tussen enkele woningen door de Zuidersloot over dienen te steken, om dan in zuidelijke richting het Veenland in te gaan, dat aan de oostzijde van Weiteveen ligt. 

Langs een boszoom en een veenplas gaat het eerst in zuidelijke richting. Prachtig grote lupinen bloeien hier langs het met hooi bedekte zandpad.
Daarna gaat het verder door het open veld, ten zuiden van de bebouwing van Weiteveen, nu in oostelijke richting.
Voorbij het laatste huis van Weiteveen gaat de route dan weer in noordelijke richting terug naar de Zuidersloot, waar we langs de parkeerplaats van het Bargerveen komen, waar we vorige week de auto hadden staan, toen we hier de ene dag eindigden, en daags erna hier weer verder gingen.

Door het Bargerveen naar Duitsland
Vanaf die parkeerplaats gaan we stijgend over het betonnen wandel- en fietspad van de Vossendijk in noordelijke richting verder door het Bargerveen.
Rechts van ons zien we in de verte in het Nederlands-Duitse grensgebied de 22 grote Duitse windturbines staan en draaien.
Bij het forse blok natuursteeen - de 'Stele' - gaan we rechtsaf.
De Stele is een gedenksteen, die hier in 1992 is geplaatst; een ontwerp van de Duitser Ulrich Rückriem.  Met het plaatsen van deze steen wilde men benadrukken hoe belangrijk de turfwinning, zowel in sociaal-economisch als landschappelijk oogpunt is en was voor de omgeving. De haaks staande belijning op het steenblok symboliseert ook de rechthoekige verkaveling van het Bargerveen.
Over het veldpad van De Lijn gaan we dan in oostelijke richting verder, op naar de landsgrens van Nederland en Duitsland. We lopen dan tussen grote veenplassen door, met langs de oevers hier en daar veenpluis.
Halverwege kruisen we de Kamerlingswijk Westzijde.
We worden ingehaald door een hardloper, en ons komt tweemaal een wandelend stel tegemoet.
Waar dit veldpad eindigt, staan we op het betonpad van de Nederlands-Duitse grens. Achter deze grens ligt het Natuurpark Moor-Veenland, waarin  we vorige week wandelden naar het Duitse Meppen. 

Langs de landsgrens richting Zwartemeer
We volgen deze Grensweg in noordelijke richting. Daarbij passeren we ook de oude grenspaal met nummer 160-V. Men heeft daar een monument van gemaakt, ter herinnering aan de functie die deze grenspalen en de landsgrens alhier vroeger vervulde.
Verderop verlaten we het betonnen wandel- en fietspad, om dan een klein eindje door het vochtige Meerstalblok te lopen. Ook hier weer veenplassen aan beide zijden van het veenpad.
Heel even komen we terug op de Grensweg, om dan direct al weer het Meerstalblok in te lopen, naar de houten vogelkijkwand, die tamelijk hoog bij een grote, veel lager liggende veenplas staat.
Door het Meerstalblok gaat het dan langs grote veenplassen verder in noordelijke richting. 

Op één plek in het veenmoeras zie ik op een gegeven moment een klein veldje met bloeiende lavendelheide.
Prachtig rose-rood kleurt deze mooie natte moerasplek in het veen. 

Aan de andere zijde van het veenpad zie ik weer veenpluis staan, tussen het veenpad en een veenplas.
 

Zwartemeer

Tussen het Meerstalblok en Zwartemeer gaat het een eind over een brede en hoge veendijk, die ervoor moet zorgen dat het water uit het Bargerveen niet weglekt naar de omliggende lager liggende weidegebieden. Links van ons grenzen de waterpartijen van het Meerstalblok.
Bij de Werkschuur van Staatsbosbeheer ten zuiden van Zwartemeer vinden we een houten picknickbank in de schaduw, waar we in de koelte genoeglijk onze lunchpauze kunnen houden. Even later blijkt overigens dat ik hier ook nog enigszins als bloeddonor fungeer, ziende op de jeukende bulten die de steekmuggen op mijn huid hebben verspreid. Ze hebben me door de wandelbroek en door de sokken heen op meerdere plekken gestoken. Maar goed, we zaten hier wel even heerlijk in de schaduw.
Na deze lunchpauze wandelen we over de hoge veendijk ten noorden van het Meerstalblok terug naar onze auto.
Om 13:45 uur arriveren we bij de hier langs de Laardijk geparkeerde auto.
Op onze terugreis maken we eerst nog een stop bij Anneke & Willem, voor een gezellige theepauze in hun tuin te Emmen.
Volgende halte op weg naar huis is in Driezum, waar we voor de verjaardagvisite van Wieger worden verwacht bij Akke & Wieger.
Pas 's avond komen we thuis, terugblikkend op al weer zo'n enerverende, prachtige dag van wandelen, ontmoeten en feesten.