dinsdag 25 oktober 2022

Klokgelui van de Sint-Vituskerk van Feinsum

Dinsdag 25 oktober 2022
 
Het uurwerk van de Sint-Vituskerk van Feinsum

Het uurwerk van Feinsum
In de eerste helft van de 13e eeuw werd op de terp van Feinsum een klein Romaans kerkje gebouwd, die werd toegewijd aan Sint Vitus. 
De Feinsumer kerktoren dateert van het einde van de 13e eeuw.
Het Feinsumer smeedijzeren torenuurwerk - door een smid gemaakt - dateert van de eerste helft van de 17e eeuw. 
Door de jaren heen zijn er de nodige restauraties verricht aan het uurwerk, waarbij ook wel onderdelen zijn vervangen. Principiële veranderingen vonden doorgaans plaats in de jaren 70 van de vorige eeuw. Veel uurwerken werden toen elektronisch aangedreven, in plaats van door gewichten. Bij de laatste restauratie van 2017 is dit teruggedraaid, en wordt het uurwerk weer aangedreven door gewichten. 

De luidklok(ken) van Feinsum
De Sint-Vituskerk van Feinsum is eigendom van de Stichting Alde Fryske Tsjerken. 
De toren van de Feinsumer Sint-Vituskerk wordt echter beheerd door de Stichting Monumentenzorg Leeuwarderadeel. Die stichting heeft de toren in 2007 overgenomen van de Gemeente Leeuwarderadeel, met als doelstelling de kerktoren als cultureel erfgoed te behouden.
Vroeger hingen er twee luidklokken in de toren. De ene van een anonieme klokkengieter, uit 1477, met een diameter van 105 cm; en de andere is (hoogstwaarschijnlijk) gemaakt door F. Simon?/Reinerus?, uit 1626, met een diameter van 74 cm.
De inmiddels verdwenen klok was die van 1626. Van de beide luidklokken die in de Tweede Wereldoorlog door de Duitse bezetters werden gevorderd, werd later alleen de klok uit 1477 teruggeplaatst. Die hangt nu nog in de kerktoren van Feinsum.
Enkele jaren geleden is de resterende luidklok omgehangen van een stalen luid-as naar een houten, gekrukte luid-as. De oorspronkelijke luid-as was namelijk zo ernstig verroest, dat het niet meer verantwoord was om de klok te luiden. Tegenwoordig hangt de luidklok aan die gekrukte luid-as met een vallende klepel, en wordt deze kerkklok nog handmatig geluid bij uitvaarten en bij speciale gelegenheden.
De kosten van de meest recente restauratie zijn voor de helft gefinancierd door de Provincie Fryslân. Omdat om veiligheidsredenen niet voldaan kan worden aan de provinciale voorwaarde om de uurwerken een aantal keren per jaar voor publiek toegankelijk te maken, heeft de Stichting Monumentenzorg Leeuwarderadeel deze film laten maken

Geen opmerkingen: