zondag 28 februari 2021

Zigzag over de flanken van het Lieversche Diep naar Norg

Zondag 28 februari 2021
Via de Mensingheweg over het Lieversche Diep


Fascinerende voetreis door de kop van Drenthe
De Groninger Onlanden en de fijnmazige waterlopen tussen de stad Groningen en het Drentse Veenhuizen vormen een natuurlijke loper die de stad en het platteland verbinden. Hier is in korte tijd een prachtige wildernis geschapen en ontstaan, die zich kan meten aan de vermaarde Oostvaardersplassen of de Veluwe. Reeën foerageren hier tot aan de rand van de Groningse nieuwbouwwijken, de vos struint door het Groninger Stadspark en de bever en de otter voelen zich thuis in de nieuwe, langgerekte moerasdelta.
De in 2016 gepubliceerde wandelgids 'Langs de mooiste diepjes in de kop van Drenthe' is het tweede deel in de 'Wandelknooppuntenreeks' van landschapsjournalist en voetreiziger Fokko Bosker. Deze wandelaar-schrijver neemt je als wandelaar als het ware mee op een voetreis door een fascinerend landschap met een heel eigen geschiedenis.
De twaalf thematische verhalen die bij de twaalf etappes horen, staan stil bij de rijke cultuurhistorie van de streek, bij de opmerkelijke flora en fauna en daarnaast ook bij de ultieme schoonheid van het wandelen. De auteur omarmt de neerbuigende kwalificatie van 'landloper' als geuzennaam en geeft aan het bestaan als lanterfanter een nieuwe, positieve betekenis.
Deze 'landloper' Bosker heeft in zijn wandelgidsen al vele duizenden kilometers in Fryslân en Groningen verkend. De Kop van Drenthe - waarover deze wandelpublicatie gaat - behoort qua afwisseling en ongeplaveide wegen volgens Fokko tot de mooiste streken voor voetreizigers. Bosker voert je met deze wandelgids verhalenderwijs door een wandel-eldorado.


Een lustoord onder handbereik
In zijn wandelgids beschrijft Bosker een uitgestrekt gebied met verhalen, die de historie, de natuurbeleving en het wandelgenot met elkaar verbinden.
De route voert je in zeven etappes over een afstand van 122 kilometer van Groningen, via Roden, Norg en Een naar Veenhuizen, waarna je via Zeijen, Donderen en Eelde weer terug loopt naar de stad Groningen. Deze langeafstandswandeling is verrijkt met vijf rondwandelingen, in en vanuit Roden, Norg, Veenhuizen, Eelde en Groningen, over een totale afstand van 93 kilometer.
De totale afstand van 215 wandelkilometers toont je in twaalf trajecten de schoonheid van de natuur, en vooral van de variatie in oude landschappen. Door het in de loop van de afgelopen jaren herinrichten van de beekdalen is in dit gebied als het ware een samenhangend wildpark van nieuwe natuur geschapen en ontstaan.
In de begeleidende etappeteksten is veel aandacht besteed aan de natte en kruidenrijke groenlanden langs het netwerk van beken en stroompjes, voor de aardkundige vorming van het gebied en voor de cultuurhistorische elementen van deze regio.

Wandelknooppuntenreeks
Alhoewel het boek als tweede deel van een Wandelknooppuntenreeks wordt betiteld, tref je als lezer-wandelaar de Wandelknooppunten niet in de reisgids aan. De wandelgids bevat dus geen routebeschrijving in opeenvolgende wandelknooppunten. Wel wordt in het verhalende deel in globale bewoordingen iets aangegeven van markante punten onderweg, die enige indruk geven van de te volgen route, maar dat is niet een complete routebeschrijving zoals die in wandelgidsen te doen gebruikelijk is. Maar wat wel de route goed aangeeft, dat is de wandelkaart die als bijlage bij deze wandelgids is gevoegd. Die toegevoegde wandelkaart is goed gedetailleerd, en daarop staan in verschillende kleuren de routes van de zeven etappes van het hele traject en ook van de vijf rondwandelingen. Deze wandelkaart zou moeten volstaan om correct 'en route' te blijven.

Zigzag over de flanken van het Lieversche Diep naar Norg
Durkje en ik hebben ervoor gekozen om vandaag de derde etappe van deze wandelgids te gaan lopen.
Deze derde etappe is volgens de wandelgids 19 kilometer lang. 
Het thema van deze wandeling is 'Zigzag over de flanken van het Lieversche Diep naar Norg'. De route voert ons door het beekdal van het Lieversche Diep, die verderop in het noorden ook Oude Diep en Peizerdiep wordt genoemd, en die zuidelijker de Aa of het Groote Diep wordt genoemd. De etappe van vandaag kruist driemaal deze lange Drentse waterloop, vandaar dat het thema van deze wandeling spreekt over het zigzaggend gaan over de flanken van het Lieversche Diep.
Deze derde etappe begint op de Brink bij de 13e eeuwse Catharinakerk van Roden. De route voert ons dan door Roderesch en Alteveer naar Lieveren, en daarna langs Steenbergen en Langelo naar Norg.

Van Roden via Nieuw-Roden naar Roderesch
Om 8:00 uur verlaten we Feinsum en rijden we met de auto naar het centrum van Norg. We rijden door een behoorlijk dichte mist. Het vriest één graad, en als we in Norg arriveren, zien we de klonten ijs van een groot aantal bevroren mistdruppels op onder andere de buitenspiegels van de auto. We zijn met één auto naar Norg gereden en laten hier onze auto achter, want we kunnen gelukkig met een bus van Norg naar Roden rijden. We vertrekken vanuit Norg om 9:31 uur en wij zijn dan de enige passagiers in deze achtpersoons bus. Om 9:43 uur stappen we uit in de Raadhuisstraat in Roden, om dan een eindje terug te lopen naar de Brink van Roden, waar onze etappe van vandaag begint bij het standbeeld van Ot & Sien, tegenover de Roder Catharinakerk.
Eerst lopen we door het midden van Landgoed Mensinge, langs de havezate Mensinge - met bovenop een schoorsteen een groot nest met twee ooievaars - naar de camping verderop. Langs de camping gaat de route dan in westelijke richting. Na een stukje Norgerweg gaan we een schouwpad op langs een brede sloot, met links en rechts van deze sloot de plaatselijke begraafplaats.
Voorbij de tennisvelden gaan we de Hullenweg op, en dan lopen we langs de zuidelijke dorpsrand van Nieuw-Roden.
Door een lange laan gaat de route verder, parallel aan de Esweg, maar verderop komen we op de Esweg, die we volgen, om verderop de plaats Roderesch binnen te wandelen.

Langs de grens van bos en beekdal
Voorbij Roderesch passeren we eerst het woonwagenkamp van de Berkenheuvel, waarna we over een smal schelpenpaadje naar het Holveen gaan. Bij het kombord van Alteveer verlaten we de doorgaande weg, om met een boog over bospaden aan de zuidkant om het Holveen te gaan lopen. Het Holveen is ook de plaatselijke natuurijsbaan. Over het stille wateroppervlak van het Holveen hangt een dichte mist, dus de overkant van het Holveen kunnen we niet zien. Uit tegenovergestelde richting komen twee mountainbikers, die ons vragen of we lieslaarzen bij ons hebben, want verderop zou het bospad nogal drassig zijn. Maar ja, als mountainbikers die drassige stukken gepasseerd hebben, dan kunnen wij er ook langs, dus we lopen door en constateren verderop dat het inderdaad wel drassig is, maar dat we er prima omheen kunnen lopen.
Over de Melkweg lopen we naar de Alterveerse Bossen. Op de grens van bos en beekdal gaan we dit bosgebied in. Verderop gaan we over het open heidegebied van Moltmakersstuk, om aan de overzijde het ongeveer 125 jaar oude Mensingebos in te gaan. Als je hier over de bospaden loopt, zie je rechts van je het betrekkelijk grote hoogteverschil van het daar naar beneden aflopende beekdal van het verderop meanderende Lieversche Diep. We moeten dan een klein stukje langs de Mensingheweg, om daar het Lieversche Diep over te steken. Het meanderende riviertje verdwijnt aan beide zijden van de weg slingerend in de mist.

Door het Norger esdorpenlandschap
Over de Zwarteweg en over het onverharde pad van Achter het Bos lopen we naar het Lieverderbosch. Dat bosperceel doorkruisen we, om aan de zuidzijde van het bos het dorp Lieveren binnen te lopen. In Lieveren is het dorpscafé gesloten, dus we nemen een eindje verder plaats op een bank, om hier te pauzeren met een broodje met de door ons in de thermoskan meegenomen koffie.
Na deze koffiepauze verlaten we Lieveren over het zandpad van De Drift. We kruisen eerst de Zuidesch, daarna steken we weer het Groote Diep (zo heet het Lieversche Diep hier) over, en kruisen we de Norgerweg, op weg naar de Noorderduinen. Aan de zuidwestzijde van de Noorderduinen arriveren we bij de grote hunebed, die hier op een redelijk hoge duin staat. We zijn hier niet alleen, want dit grote hunebed is kennelijk wel een attractie hier in de regio. 
Een klein eindje voorbij dit hunebed gaan we in zuidelijke richting de Steenbergeresch op. Dit zandpad over de uitgestrekte glooiende es voert ons naar de Zuursche Duinen. Ook in dit natuurreservaat passeren we een hunebed, echter kleiner dan de vorige. 
Vanuit dit glooiende gebied van bos & duin dalen we over een slingerend smal fiets- en voetgangerspad het beekdal weer in. Op het laagste punt steken we het Groote Diep wederom over.
In een nogal schril contrast met dit historische beekdal lopen we vervolgens naar het Langeloër gasveld van de NAM. Fokko Bosker betitelt dit industrieel complex in zijn wandelgids terecht als het Pernis van Drenthe.

Door bos en over duinen naar een zonnig Norg
We lopen snel door naar de Langeloër duinen. Voordat we dit bosgebied van Norg in gaan, pauzeren we nog een keertje voor een laatste broodje met drinken erbij. Op het Duinenpad ontmoeten we een gezin met twee dochtertjes, die enthousiast met pen en papieren in de weer zijn. Op mijn vraag of ze een speurtocht lopen, vertellen ze dat ze dat niet doen, dan worden er twee ballen tevoorschijn gehaald, en vertellen ze dat ze gaan klootschieten, zoals dat in Drenthe te doen gebruikelijk is. Over het Duinenpad gaan we het bosgebied van de Langeloër duinen in. Wat een prachtig gebied is dit toch.  
Een schitterend glooiend duinenterrein, grotendeels bebost, en met prachtige paden, waarop wij veel stellen en gezinnen vrolijk zien wandelen. Men geniet hier zichtbaar volop van dit aantrekkelijke bosgebied. 
Voorbij de boscamping blijven we rechtdoor lopen, over het Kerkpad, dat ons - als bijna vanzelfsprekend - precies tegenover de Norger dorpskerk brengt. Deze Sint-Margaretakerk staat volop in de zon. Her en der staan kleine groepjes mensen met elkaar te praten op de Brink, enkelen genieten van ijs en van koffie-to go. Auto's rijden af en aan over de Brink.
Toen we zojuist bij de Langeloër duinen arriveerden, begon de zon op de valreep toch nog te schijnen. Bijna de hele wandeling was het bewolkt en mistig, maar nu is de lucht prachtig blauw, en de volle zon doet velen goed. De temperatuur is vandaag opgelopen van één graad onder nul naar 7 graden Celsius, en dit mooie weer hier in Norg vormt een prachtige afsluiting van deze aantrekkelijke wandeling over de flanken van het Lieversche Diep.

Geen opmerkingen: