dinsdag 23 februari 2021

In het heetst van de strijd

Maandag 22 februari 2021
 
Bospad over de zandrug van Frankrijk bij Nijeberkoop

















Tussen Landweer & Friese Waterlinie
In het jaar 2015 verscheen de wandelgids 'Tussen Landweer & Friese Waterlinie', geschreven door de landschapsjournalist Fokko Bosker. Deze wandelgids bevat vijf Themaroutes, die zijn opgebouwd uit 13 afzonderlijke wandelroutes door de Friese gemeenten Ooststellingwerf & Weststellingwerf, over een afstand van 250 kilometer, en qua etappe-routes gebaseerd op het Friese Wandelknooppuntennetwerk.
De 13 etappes worden door Bosker vooral verhalend beschreven, waarbij de streekhistorie en de flora en fauna van de streek uitgebreid aan bod komen. De gids heeft meer het karakter van een wandelgids, dan een routegids, want je leest wel veel over wat je onderweg wandelend passeert, maar de incidentele teksten over de te wandelen etappe-routes zijn zo globaal, dat ze niet kunnen worden gebruikt om de route onbezorgd foutloos te lopen.

Wandelen in thema's en in etappes
Durkje en ik hebben besloten vandaag de voor ons laatste route te wandelen van de 13 etappes van deze wandelgids. We lopen vandaag de tweede van de twee etappes van Themaroute 2, met als thema-titel 'Et laand van Lend' en Kuunder'. Dat Saksisch Stellingwerver thema verwijst naar de tocht heen en terug tussen Makkinga en Oldeberkoop, waarbij je wandelt door het tweestromenland tussen de twee Friese rivieren Lende (of Linde) ten zuiden en Kuunder (of Kuinder, Tjonger, Tsjonger) ten noorden van deze twee etappes.
Deze tweede etappe, van Oldeberkoop naar Makkinga, is volgens de wandelgids 20 kilometer lang, maar als we aan het eind van de route constateren dat we bijna zes uren onderweg zijn geweest, vermoeden we dat de route ongeveer vijf kilometer langer is.
Etappe 2.2 is getiteld: 'In het heetst van de strijd'. De plaatsen Makkinga en Oldeberkoop liggen op de eeuwenoude verdedigingslinie - uit de Spaanse tijd - tussen enerzijds het Friese Slijkenburg & Overijsselse Kuinre, voorheen beide gelegen aan de voormalige Zuiderzee, en anderzijds Frieschepalen, op de grens van Fryslân/Groningen, waar dit Friese verdedigingswerk aansloot op de Groninger Waterlinie tot aan Nieuweschans, op de Nederlands-Duitse landsgrens. De strijd die hier heeft plaatsgevonden met de Spaanse en Munsterse troepen, is bepalend geweest voor onze vaderlandse geschiedenis. Dankzij deze Friese Waterlinie met haar schansen, wallen, grachten en bastions is Fryslân nooit gevallen in de verdediging tegen de Spanjaarden en tegen de Munsterse troepen. 

Padvinden in het Wandelknooppuntennetwerk van Zuid-Oost Fryslân
Van elke etappe wordt in de wandelgids het startpunt en het eindpunt aangegeven, en de route-aanwijzing bestaat uit de opeenvolgende Wandelknooppuntennummers, die je wandelend 'in het veld' passeert. Het kaartje in de wandelgids met daarin de knooppuntennummers is zozeer verkleind afgebeeld, dat die niet kan worden gebruikt als betrouwbare routegids.
We kunnen vandaag gebruik maken van het Friese Wandelknooppuntennetwerk, waar de routebeschrijving in knooppunten correspondeert met de routeknooppuntpalen in het veld.
We komen vandaag een behoorlijk eind met de Friese Wandelknooppuntendeelkaart 3 van de Wouden, en met alle andere aanwijzingen in de routegids en in het veld, kunnen we de bedoelde route goed volgen zoals die door samensteller Bosker is bedoeld. Onderweg merken we echter wel dat de opeenvolgende nummers van de wandelknooppunten uit onze wandelgids niet geheel corresponderen met de Wandelknooppuntpalen in het veld, want er ontbreken genummerde palen en ander palen in het veld staan niet in onze wandelgids, maar dat is vandaag geen belemmering om goed 'en route' te blijven. 

Etappe 2.2: In het heetst van de strijd
Om ongeveer 8:00 uur vertrekken we met twee auto's vanuit Feinsum. Met beide auto's rijden we eerst naar het centrum van Makkinga. Vlakbij de Laurentiuskerk parkeren we de eerste auto. Daarna rijden we met de andere auto door naar het centrum van Oldeberkoop, zo'n acht kilometer verderop naar het westen. Iets na 9:00 uur parkeren we onze auto bij de Bonifatiuskerk van Oldeberkoop. Hier begint vandaag onze etappe.
De temperatuur loopt vandaag tijdens onze wandeling op van 7 tot 14 graden Celsius. De wind vanuit het zuiden waait niet hard en de zon schijnt vanmorgen al vroeg. De lucht wordt licht vertroebeld door de enorme wolk van Saharazand die vandaag hoog over Nederland drijft. Hoe later het wordt, hoe meer de bewolking toeneemt, maar het blijft vandaag prima wandelweer. Het is een ware lentedag. Onderweg staan sneeuwklokjes, krokussen en een forsythia al in bloei.

Van Bonifatiuskerk naar zonnepark Molenbosch in Oldeberkoop
We lopen achter de eeuwenoude Bonifatiuskerk van Oldeberkoop langs in de richting van Hotel Lunia. Bij de oprit zien we dat het hotel 'koffie-to-go' verkoopt, dus die onthouden we even voor straks. We gaan namelijk via de Heerenveenseweg eerst het Meulebosch in. Even later willen we het bungalowpark Molenbosch binnenwandelen, maar dan moeten we de pas inhouden. Op dit moment rijdt namelijk een grote truck met oplegger het bungalowpark in. Op de dieplader staat een groot transformatorstation, dat stapvoets over de rijplaten door het bungalowpark moet, ondertussen met behulp van transportpersoneel vóór en achter de lange vrachtwagencombinatie goed oplettend dat het hoog opgaande transformatorstation tussen de dikke bomen door kan, en aan de bovenzijde niet in botsing komt met overhangende takken. 
We blijven rustig achter het transportpersoneel aan lopen, totdat de vrachtwagen bij de bosrand stopt, en één van de mannen aangeeft dat we hem langs de zware vracht kunnen volgen, om zo om de vrachtwagencombinatie heen te lopen. Aan de voorzijde van de truck zien we wat de bedoeling van dit spektakel is. Men is namelijk bezig om in het weiland aan beide zijden van het pad een heel groot zonnepark te bouwen. Alle onderstellen staan al opgesteld, maar de zonnepanelen moeten er nog op worden gemonteerd. Verderop staat aan op de rechter weide een hoge kraan klaar, die straks het transformatorstation van de oplegger zal takelen, om het dan in de gereed zijnde ondiepe bouwput te plaatsen.

Go for coffee
We laten dit in aanleg zijnde zonnepark achter ons, en lopen door een klein bosperceel naar het open veld, waar we voorbij de bosrand in de verte de rivier de Tjonger zien in het beekdal verderop. Waar nu de brug over de Tsjonger ligt, was vroeger één van de verdedigingswerken van de Friese Waterlinie: de zogenoemde Tolbrugschans.
We volgen de bosranden en wandelen daarna door het bos en langs een andere bosrand naar de Wolvegasterweg. Die weg volgen we richting Oldeberkoop. Daarbij passeren we de boerderijwinkel langs de weg, die bij Kaasboerderij De Stelp hoort. In het gebouwtje staan enkele verkoopautomaten, waarin je tegen betaling allerhande boerderijproducten kunt kopen, zoals boerenkaas, aardappelen, droge worst, diverse zuivelproducten, geschenkmanden, en allerlei andere streekproducten.
Nadat we de bebouwde kom van Oldeberkoop weer binnen zijn gelopen, zouden we eigenlijk in zuidelijke richting verder moeten gaan, maar we kiezen ervoor om eerst even door (terug) te lopen naar Hotel Lunia, want daar kunnen we immers verse koffie-to-go kopen. Binnen haal ik koffie, en buiten vinden we een plek om heerlijk in de volle winterzon te genieten van een heerlijke kop koffie, met een broodje erbij.

Van Koepelbosch naar Bekhofschans
Na deze koffiepauze lopen we langs de voormalige Landbouwschool weer terug naar de Wolvegasterweg, om daar over mooie bospaden door het noordelijk deel van het Koepelbosch naar het zuidelijke deel van het Koepelbosch te lopen, dat aan de overzijde van de N351 ligt. Aan de achterzijde van het wegrestaurant komen we op het pad naar het grote hertenkamp van het Koepelbosch. Hier is het al gezellig druk. Veel jonge ouders zijn hier aan het wandelen met hun kleine kinderen, al dan niet in hun wandelwagens. We gaan dieper het Koepelbosch in, om uiteindelijk uit te komen bij de rivier de Linde.
Aan de overzijde van de Noordwolderweg gaan we de Madenweg op in oostelijke richting. Deze asfaltweg voert ons naar de brug over de Linde, op de locatie waar vroeger het verdedigingswerk van de Bekhofschans was. Op een verhoging heeft men een heg geplant in de vorm van de muren van deze voormalige schans, dus zo kun je enigszins een beeld krijgen van hoe deze Bekhofschans er vroeger uit zag.

Van Stuttebosch naar Frankrijk
Achter de Bekhofschans gaan we het Stuttebosch in voor een rondje boswandelen, linksom eerst door het hoger gelegen droge bos, waarna het rondje verder gaat rondom de veel lager gelegen wetlands van het Stuttebosch. 
Als we even later weer terugkomen bij de Bekhofschans, pauzeren we op de picknickbank tussen de Bekhofschans en de Linde. Tijdens deze pauze komt een auto aanrijden. Bestuurster en grote hond stappen uit, en na een kort praatje met ons gaan ze samen ook het Stuttebosch in voor een wandelrondje.
Na deze etenspauze gaan wij het schelpenpad op dat langs de Lende loopt in oostelijke richting. Dat pad voert ons naar de Bovenweg. Als we over de parallelweg Nijeberkoop in zijn gelopen, gaan we voorbij Landgoed Boschhoeve de Oosteregge op. Ten zuiden volgen dan mooie paden door een door de IJstijd geschapen glooiend landschap van de streek die hier Frankrijk heet.  

Via Twijtel naar Makkinga
Via de Abbendijk - met nog een omweggetje door een klein bosperceel - steken we de Bovenweg over, om dan via de Abbendijk naar het buurtschap Twijtel te lopen.
Vanaf de kruising in Twijtel volgen we de Bercoperweg tot aan de ijsbaan aan de rand van Makkinga. Tegenover dat ijsbaanterrein verlaten we de Bercoperweg om nog een boswandeling door het prachtige, heuvelachtige Makkingasterbos te maken. Aan de zuidkant steken we de Bovenweg wederom over, om dan over de Middelburen naar de Wemerweg te lopen.
Nog eenmaal steken we de Bovenweg weer over, om dan via de Wemerweg terug te lopen naar Makkinga. Aan de zuidkant van Makkinga gaan we nogmaals het Makkingasterbos in, waarna we over het bospad langs het hertenkamp Makkinga binnen wandelen. Door een woonwijk gaan we naar de Bercoperweg, en dan is het via de Bercoperweg door het centrum van Makkinga nog maar een klein stukje naar de Laurentiuskerk, waar we vanmorgen onze auto parkeerden.
Bij de Laurentiuskerk aangekomen, zien we dat de kerkdeur open staat, dus we gaan nog even naar binnen om het kerkinterieur te bezichtigen van deze uit 1775 stammende dorpskerk.
Tot slot rijden we van Makkinga terug naar Oldeberkoop, waar we onze andere auto afhalen, om dan weer terug te rijden naar Feinsum.
We sluiten hiermee de laatste etappe af van deze wandelgids, met de constatering dat dit ook al weer zo'n prachtige route is door de mooie Stellingwerven.

Geen opmerkingen: