Pelgrimeren van Spijk naar Groesbeek

Dinsdag 16 februari 2016 

We passeren de 18e eeuwse monumentale terpboerderij Plezenburg nabij Leuth

De eerste 31 pelgrimsdagen
De eerste pelgrimstocht van Durkje en mij - van het Friese Sint-Jacobiparochie naar het Spaanse Santiago de Compostela - duurde 152 dagen, in de periode van 16 mei 2005 tot en met 21 oktober 2012. Daarna liepen we aansluitend nog vier dagen door naar het ultieme eindpunt van deze pelgrimage op Cabo Fisterra, op de West-Spaanse rotskust van de Atlantische Oceaan.
Van alle 156 pelgrimsdagen schreven we een verslag, dat in combinatie met de onderweg gemaakte foto's een bijzonder document is geworden van een al evenzo bijzondere pelgrimage. Vanaf dag 32 zijn alle dagverslagen in de loop van de jaren gepubliceerd op mijn (deze) weblog. De eerste 31 dagverslagen zijn hier nog niet gepubliceerd, omdat ik in die periode nog geen weblog bijhield.
Om toch het verslag van die hele pelgrimstocht op deze blog te kunnen lezen, ga ik met terugwerkende kracht nog de ontbrekende eerste 31 wandelverslagen op deze weblog plaatsen. Af en toe zal ik zo'n dagverslag hier publiceren. Vandaag ga ik daarmee verder, met het verslag van pelgrimsdag nummer 14, over het traject van Spijk naar Groesbeek.

Van Sint-Jacobiparochie naar Santiago de Compostela
Pieterpad van Spijk naar Groesbeek
Zaterdag 10 juni  2006 – 24,5 km
Dag 14: 289 – 313,5 km

Wandelweekend 
De weersvoorspellingen voor dit weekend zijn buitengewoon goed: geen regen en wel hoge temperaturen voor beide dagen.
Daarom besluiten we op de donderdagavond voorafgaand aan het weekend dat we het hele weekend aan de wandel gaan en onderweg ergens overnachten bij of in Groesbeek.
Op vrijdag reserveert Durkje een appartement op een boerderij bij Groesbeek, dus we kunnen weg.

Wandelaars zijn geen hooligan
Met de auto vertrekken we uit Stiens om 8.35 uur.
Op de autosnelweg van Arnhem naar Oberhausen komen we in de file te staan, vlak voor de grensovergang naar Duitsland, bij Elten.
Bij de grenspost haalt de Duitse politie alle vermeende voetbal-hooligans uit de file, om die vervolgens op het grenspoststation aan een nader onderzoek te onderwerpen.
Het schijnt dat geregistreerde hooligans niet in het land worden toegelaten, om problemen te voorkomen bij het pas aangevangen Wereldkampioenschap Voetbal 2006 dat dit jaar in Duitsland wordt gehouden.
Wij mogen echter zonder identiteitscontrôle doorrijden.
Kennelijk vertonen wij beiden geen uiterlijke tekenen van 'hooliganship'.
Rond 11.00 uur parkeren we onze auto voor de komende twee dagen in een woonwijk van Spijk, aan de voet van de Rijndijk, die hier 'Spijkse Dijk' heet.

Tolkamer aan de Boven-Rijn
Over de Spijkse Dijk lopen we langs de Tengnagelwaard, de Loosjespolder en twee steenfabrieken naar Tolkamer, ook een dorpje aan de voet van deze rivierdijk.
Karakteristiek van Tolkamer zijn de flats aan de voet van de dijk, met uitzicht over de Boven-Rijn.
Via de Rijnkade komen we bij de waterpoort van de Veerstraat, waar we boven op de dijk op het Rijnterras even pauzeren om een kop koffie te drinken.
Onder de parasols vinden we een schaduwrijke plaats op het terras.
Wandelaars en fietsers passeren hier over de rivierdijk, volop genietend van het prachtig zonnige weer.

Tuindorp
Daarna wandelen we binnendijks door het centrum van Tolkamer, om uiteindelijk bij het buurtschap Tuindorp de plaats Tolkamer weer te verlaten.
Dan volgt een deel van de route over een smalle landtong tussen Watersportcentrum De Bijland en het Bijlandsch Kanaal.
Hier eindigt het 4 kilometer lange tweede deel van de derde Pieterpad-étappe.

Heen en Weer
We passeren rechts de jachthaven en links de vluchthaven langs de rivier, steken de waterdoorsteek bij het kleine oorlogskerkhof over via de dubbele Baileybrug en komen dan langs de oever van de recreatieplas en langs een camping in een klein bosperceel.
Voorbij dat bosperceel arriveren we bij de strekdam van de veerdienst Pannerden/Tolkamer – Millingen aan de Rijn v.v.
Volgens de dienstregeling van het fiets- en voetveer zouden we hier nu ongeveer een half uur moeten wachten, aangezien de veerboot slechts op het hele uur heen en weer vaart.
Kennelijk wordt daar op dagen zoals vandaag een uitzondering op gemaakt, want het duurt maar even of we zien de veerboot van de overzijde al in onze richting komen.
Er staat een groep fietsers vóór ons te wachten en al snel sluiten zich ook achter ons veel fietsers aan, totdat de strekdam vol staat.
Op dat moment arriveert de veerboot “Heen en Weer” en kunnen we om 12.45 uur oversteken naar Millingen aan de Rijn.

Millingen aan de Rijn
In Millingen aan de Rijn aangekomen, wandelen we door een hoofdstraat naar het centrum.
Daar eindigt het tweede wandeldeel van vandaag: het 3e deel van de etappe van Hoog Elten naar Millingen aan de Rijn.
We hebben nu de eerste 4 + 4 = 8 kilometer vandaag afgelegd.
Daarna lopen we verder door Millingen aan de Rijn om deze plaats aan de zuidoostzijde te verlaten in het “Hart van de Gelderse Poort”.

Zeeland
We lopen vervolgens in zuidoostelijke richting over de Zeelandsestraat, komen daar door het buurtschap Zeeland, waar we de voormalige hoeve “Groot Zeeland”, de grote boerderij “Nieuw Zeeland” en enkele fruitteeltbedrijven passeren.
Het is al bijzonder warm, de temperatuur is al opgelopen tussen de 25 en 27 graden en we prijzen ons dan ook gelukkig dat we in een boomrijke bocht in de weg op een bankje in de schaduw even kunnen rusten om wat te eten en te drinken ter hoogte van een zandwinput.
Hier in Klein Zeeland eindigt ook het 3,5 kilometer lange eerste deel van de 4e Pieterpad-etappe Millingen aan de Rijn – Groesbeek.
We hebben tot aan deze stop nu 11,5 kilometer gewandeld.

Terpen in De Duffelt
Het gebied waarin we nu wandelen, heet “De Duffelt”.
Het zet zich voort in Duitsland, waar men dit gebied “Die Düffel” noemt.
Alhoewel het een binnendijks gebied is, vonden lang geleden hier wel overstromingen plaats.
Niet voor niets zijn hier de oude gebouwen op een terp gebouwd, zo ook de markante boerderij “Plezenburg”.

Leuth
Nadat we Plezenburg zijn gepasseerd, komen we al snel in het dorpje Leuth.
In Leuth kunnen we bij de Spar onze lege drinkflesjes weggooien en daar kopen we dan weer nieuwe, gekoelde dranken en wat fruit.
Wat kan koud drinken op zo’n warme dag dan lekker zijn.
Voorbij Leuth wandelen we aan de voet van de Ooijsche Graaf Kapiteldijk langs het waterrijke natuurgebied Halve Galge.
Even voorbij boerderij “De Snap” komen we bij een brug over de “Hauptwasserung”.
Direct na die brug staat een oude slagboom omhoog.
We zijn hier aangekomen op de Nederlands-Duitse grens, waar we wederom Duitsland binnenwandelen.

Zyfflich in Die Düffel
Via de Leutherstrasse met aan beide zijde dikke, hoge bomen komen we in het Duitse plaatsje Zyfflich in Die Düffel.
Op de dorpsbrink bij de 11e eeuwse rooms-katholieke Sankt-Martinskirche en de dorpsschuur pauzeren we bij de picknickplaats met allerlei toeristische informatieborden over dit gebied.
Vanuit Zyfflich wandelen we in westelijke richting over 'Zum Querdamm' naar de Querdamm, de waterkering die de Duitsers hier vroeger bouwden om te voorkomen dat Nederlands polderwater hun grondgebied af en toe overstroomde.
Onderweg eindigt het tweede deel van de vierde étappe.
Weer 7 kilometer verder en in totaal komt dat vandaag op 18,5 kilometer.

Querdamm
Verderop over 'Zum Wyler Meer' arriveren we bij de plaats waar de Querdamm reikt tot aan/in het Wylerbergmeer. We lopen een klein stukje langs het meer en kunnen dan oversteken op de plaats waar het Wylerbergmeer en het Wylermeer bij elkaar komen.
Vlak voordat we het Wijlerbergmeer achter ons laten, zien we in het water aan de overzijde nog puinbrokken van de voormalige sluismuren in de Querdamm.
Over het bospad lopend, passeren we grenspaal 640a, waar we vanuit Duits grondgebied Nederland weer binnenlopen.

Duivelsberg
Aan het eind van het bospad steken we de verkeersweg tussen Beek en Wyler over.
Bij de entree van het plaatsje Beek staan we aan de voet van de Duivelsberg.
We nemen het lange steile bospad naar boven totdat we uiteindelijk bij het panorama aankomen bovenop de Duivelsberg.
Op deze berg hadden de troepen van de Romeinse veldheer Drusus vroeger een wachttoren ingericht, om hier zo toezicht te houden op de noordgrens van het Romeinse Rijk.
Hier pauzeren we even.
Daarna passeren we in de afdaling het pannenkoekenrestaurant Duivelsberg.
Voorbij dit restaurant volgt een lang kronkelend pad door diverse bospercelen, af en toe langs open veld.
Op een gegeven moment arriveren we wéér op zo’n plaats waar we het bos verlaten en ruim zicht over het open veld krijgen, en wel aan de voet van een akkerheuvel met op de top een opvallende groep bomen.

Welkom bij Het Hoge Hof
Het laatste deel van onze dagtocht voert dan veelal langs de scheiding van bos en akkers, totdat we om 16.50 uur aankomen bij “Het Hoge Hof”, de mini-camping waar we de nacht door zullen brengen.
We worden op het boerenerf hartelijk welkom geheten door onze gastheer-boer Theo Langeveldt.
Hij brengt ons naar het kantoor van zijn echtgenote Oda, waar we onze aankomst melden.
Oda biedt ons eerst een lekker glas koud drinken aan en begeleidt ons na inschrijving en afrekenen naar het appartement in de voormalige varkensstal, waar we zullen overnachten.
Het ziet er allemaal keurig uit en over de ontvangst niets dan lof.

Minicamping
We hebben nu weer 6 kilometer achter de rug, waarmee de gelopen afstand van vandaag wordt vastgesteld op 24,5 kilometer.
Eerst nemen we even rustig de tijd om in de schaduw uit te rusten van deze mooie wandeldag, zittend op het terras vóór ons appartement.
Omdat de minicamping boven op een heuvelrug ligt, hebben we vanaf het terras van ons appartement over het kampeerterrein heen een prachtig uitzicht over de glooiende velden rondom de boerderij.
Het is gezellig druk op het kampeerterrein.
We ontmoeten er ook een echtpaar uit Assen, dat hier in een caravan kampeert en evenals wij het Pieterpad in delen wandelen.
Rond het avonduur maken we ons weer klaar om naar Groesbeek te gaan.
Eerst kijken we even in de ligboxstal bij de koeien en kalveren van de familie Langeveldt.

Canadese erebegraafplaats
Voordat we naar Groesbeek wandelen, gaan we nog een klein stukje in noordelijke richting over de Zevenheuvelenweg, omdat we eerst de Canadese Erebegraafplaats willen bezoeken.
Bij Groesbeek zijn aan het eind van de Tweede Wereldoorlog omvangrijke luchtlandingen uitgevoerd en er is hier door de Geallieerden fel gevochten tegen de Duitse bezetters.
Daarvan getuigt tot op de dag van vandaag deze indrukwekkende erebegraafplaats, één van de grootste van Nederland.
Als je op zo’n omvangrijke dodenakker loopt, rest niets anders dan een gevoel van diepe dankbaarheid jegens het groot aantal geallieerde soldaten dat al dan niet hun leven verloor in hun levensgevaarlijke strijd om Nederland te bevrijden.
Het gastenboek van deze begraafplaats getuigt ook van de vele jonge en oudere Nederlandse, maar vooral ook Canadese bezoekers die deze begraafplaats in de afgelopen weken/maanden bezochten.

Militaire Willemsorde voor de Eerste Poolse Onafhankelijke Parachutisten Brigade
Naar aanleiding van dit bezoek spreken Durkje en ik erover dat koningin Beatrix onlangs voor het eerst in haar 26-jarige ambtsperiode de hoogste Nederlandse onderscheiding uitreikte voor militaire dapperheid: de Militaire Willemsorde, de beloning voor uitzonderlijke daden van moed, trouw en beleid.
Onze vorstin overhandigde deze eretekenen enkele dagen geleden - op 31 mei 2006 - aan de nabestaanden van de in 1967 overleden generaal-majoor S. Sosabowski, leider van de Eerste Poolse Onafhankelijke Parachutisten Brigade.
Zijn brigade speelde een belangrijke rol tijdens de Slag om Arnhem in september 1944.
Met het uitreiken van deze orde ging één van de laatste wensen van prins Bernhard in vervulling.
In een onlangs herhaalde televisie-uitzending van Netwerk noemde prins Bernhard vlak voor zijn dood het ongelooflijk nalatig van de Nederlandse overheid dat deze Poolse parachutisten nog geen onderscheiding hadden kregen voor hun aandeel in de bevrijding van Nederland.
Bernhard suggereerde dat het destijds de Britse veldmaarschalk Montgomery was die het eerbetoon blokkeerde.
Montgomery nam het voor en na onze bevrijding Sosabowski kwalijk dat hij vooraf – achteraf gezien terecht - twijfels had gehad en de twijfel ook openlijk had geuit over het welslagen van de Slag om Arnhem.
Ondanks deze twijfel hielpen de Polen de Geallieerden bij de Slag om Arnhem, waarbij zij veel Britse soldaten redden van de dood, maar waarbij wel veel Poolse soldaten werden gedood door de Duitse vijand.
Eerherstel voor de Polen werd later helaas bemoeilijkt en tegen gehouden doordat het kabinet in 1952 besloot geen militaire Willemsordes meer uit te reiken die gerelateerd waren aan de Tweede Wereldoorlog.
Door een slimme list werd het Anno 2006 toch mogelijk, want volgens het Ministerie van Defensie droeg koningin Wilhelmina de Poolse parachutisten in 1946 al eens voor.
Nederland moet zich schamen dat het zolang heeft geduurd voordat deze uitzonderlijk loyale Poolse brigade werd onderscheiden, voor veel oud-strijders helaas postuum.

Groesbeek
Nadat we de Canadese ere-begraafplaats verlaten, wandelen we ongeveer twee kilometer langs de grote verkeersweg naar Groesbeek.
Daar genieten we op het terras voor Grill & Eetbar Dikkemik van een heerlijk weekmenu, lekker klaargemaakt en aangenaam gastvrij geserveerd.
Aan het eind van de avond lopen we in de schemer weer 2 kilometer terug naar De Open Hof, waar we de komende nacht overnachten.
Al weer een hele mooie dag achter de rug.