 |
| Rooms-Katholieke Sint-Vituskerk van Blauwhuis |
Blauwhuis
In 2010 publiceerden geograaf Edward Houting & vormgever Jacob van der Vaart via de Friese Pers Boekerij de wandelgids 'Wandelen in Fryslân'. De focus van de 12 wandelroutes in deze wandelgids ligt op cultuurhistorie en landschap.
Vandaag lopen Durkje en ik wederom twee wandelingen uit deze wandelgids. Vanmorgen lopen we de 10 kilometer lange route nummer 1 vanuit Blauwhuis, en vanmiddag lopen we dan ook nog de 10 kilometer lange route nummer 3 vanuit Reahûs. Totaal hebben we vandaag dan 20 kilometer gelopen. Beide start- en finishplaatsen maken deel uit van de Sint Antonius van Padua Parochie. We lopen vandaag dus in één van de Friese Rooms-Katholieke enclaves.
Rond 9.00 uur vertrekken we vanuit Stiens, en om 9.45 uur staan we gereed bij de voor dit dorp immens grote Rooms-Katholieke Sint-Vituskerk van Blauwhuis, om vanuit dit parochiedorp onze ochtendroute te starten. De temperatuur blijft de hele dag rond de 11 graden Celsius, bij een bewolkte lucht. Omdat het (nog) niet hard waait, is het voor de tijd van het jaar betrekkelijk zacht winterweer, prima voor een lange wandeling.
Het thema van deze ochtendwandeling, van deze eerste route is: 'Torens tellen', dat verwijst naar de vele kerktorens die we onderweg in het vlakke en kale veenweidegebied om ons heen zien staan in de omliggende dorpen en buurtschappen.
De Sint-Vituskerk van Pierre J.H. Cuypers
Ons startpunt in Blauwhuis is een markante plek in Fryslân, want we gaan van start aan de voet van de hoge kerktoren van de neogotische Sint-Vituskerk van Blauwhuis. Deze kerk en pastorie zijn ontworpen door de bekende bouwheer Pierre J.H. Cuypers (1827-1921), als architect ook beroemd vanwege zijn ontwerpen van het Amsterdams Centraal Station en het Rijksmuseum te Amsterdam. Het ontwerpen van deze majestueuze dorpskerk was de eerste opdracht van Cuypers in Fryslân. De bouw van deze kerk begon in 1868 en in 1870-1871 werd dit bijzondere bouwproject opgeleverd.
Greonterp
Voorbij het standbeeld van het veulen van een trekpaard tegenover het Heerenlogement 'De Freonskip' wandelen we Blauwhuis uit in de richting van Greonterp. Bij de ingang van Greonterp steken we via het bruggetje de Opvaart over. In dit dorpje - dat uit slechts enkele boerderijen en huizen bestaat - bezoeken we de in 1998 gerestaureerde klokkenstoel uit 1812, die hier werd gebouwd ter vervanging van de in 1780 afgebroken dorpskerk. Tegenover deze klokkenstoel staat het huisje waar de Nederlandse auteur Gerard Kornelis van het Reve in de zestiger jaren heeft gewoond.
Over de dijk tussen Opvaart en Sensmeer-polder
We wandelen in tegengestelde richting het dorp weer uit, om dan aan de overzijde van de Opvaart over de Mardyk parallel aan de Opvaart in westelijke richting het fiets- en voetpad te vervolgen in de richting van Atzeburen. Veel lager dan het dijkje waarop we lopen, ligt het huidige maaiveld van het voormalige (tot 1633) Sensmeer. Vlak vóór Atzeburen buigen we echter over de Horstweg af in noordwestelijke richting, om dan naar het dorpje Parrega te lopen.
Ochtenddiensten in Parrega en Dedgum
Nog voordat we in Parrega de Workumertrekvaart oversteken, ontmoeten we de eerste kerkganger met een doos met daarin een kerstbrood met op de doos een geadresseerde witte enveloppe. Ons vermoeden blijkt te kloppen. Vlakbij de dorpskerk ontmoeten we een andere kerkganger, die ons vertelt dat de gemeenteleden vanmorgen na de kerkdienst een kerstbrood bezorgen bij de 70-plussers van deze Protestantse gemeente.
Gelukkig is de 16e eeuwse dorpskerk nu nog open, omdat de koster nog bezig is met het opruimen na de kerkdienst van zojuist. We bezichtigen deze nog vrij recent opgeknapte kerk; en van de koster horen we binnen dat de ons bekende dorpspredikant dominee Gerrit Groeneveld hier zojuist voorging in de ochtendkerkdienst.
Hij is inmiddels vertrokken naar één van zijn andere gemeentes, om daar ook in de ochtenddienst voor te gaan, in Dedgum. Als we even later de dorpskerk (1889) van Dedgum ook passeren, zien we dominee Groeneveld gesticulerend als voorganger op de preekstoel staan.
Arkum
In Dedgum gaat de Ysgumerweg over in de Arkumerlaan, waarover we doorwandelen naar het buurtschap Arkum, dat wordt gevormd door vier boerderijen aan beide zijden van de pas nieuw bestrate doorgaande weg.
Voorbij Arkum komen we uit op de hooggelegen Hemdijk, die ons in zuidwestelijke richting weer terugvoert naar Blauwhuis. Dit 12e eeuwse dijkje sloot vroeger aan op de oude Middelzeedijk.
Voorbij het Heerenlogement van Blauwhuis komen we weer terug bij onze auto. We pauzeren hier kort om even wat te eten en te drinken, en daarna vertrekken we naar Reahûs, om daar straks te beginnen met onze tweede wandeling van vandaag.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten