Shoefiti in Stiens

Maandag 30 maart 2015

Shoefity bij De Skalm in Stiens

Shoe droppers
Als pelgrims vanuit Nederland, door België, Frankrijk en Spanje zijn wij wel gewend dat we onderweg af en toe eens een boom of een hoogspanningsleiding passeren, waarin wandelschoenen hangen; soms maar één, soms een met veters aan elkaar gebonden paar, en af en toe ook wel eens een plek met meerdere schoenen(paren) op één plek.
De wandelaars die de duizenden kilometers lopen naar het Spaanse bedevaartsoord moeten onderweg wel eens de wandelschoenen vervangen. Dat men dan de oude wandelschoenen als vorm van afvaldumping ergens langs de route zet of hangt, is uiteraard niet goed te praten, maar het oogmerk van de wandelaar is soms ook wel van meer artistieke aard. In de ogen van deze 'shoe droppers' draagt het bij aan de decoratieve aankleding van het pelgrimspad en/of worden ze beschouwd als richtingwijzers en als hartversterkers voor de wandelaars die na hen komen.

Shoefiti
Toen ik ook in Stiens een boom bij het Cultureel Centrum De Skalm zag staan met daarin verschillende soorten hangende schoenen, moest ik nog niet direct denken aan de wandelende pelgrims die via het Fries-Overijsselse pelgrimspad het 'Jabikspaad' door Stiens komen, maar zou er in mijn ogen iets anders aan de hand zijn, gezien de variëteit aan schoeisel.
Nader onderzoek leverde mij op dat dit hoogstwaarschijnlijk een vorm van 'Shoefity' is; een soort schoenenvariant van de beter bekend zijnde 'graffity'.
Shoefity - het aan draden en in bomen hangen van versleten schoenen - wordt vanuit dat perspectief gezien als een kunst-uiting, vooral populair onder jongeren, en dan specifiek onder jeugdige skaters.

Why?
Niet alleen in Stiens, maar ook in plaatsen zoals Leeuwarden (bij het Waag-gebouw) en in Emmeloord en Lelystad (bij skatebanen) hangen oude en versleten schoenen in de bomen.
In de tijd van Sinterklaas mogen de kinderen van Stiens hun schoentje opzetten in De Skalm. Als deze jongeren jaren later ouder zijn geworden, komen ze kennelijk nog eens terug om een paar schoenen bij de ingang van De Skalm in de boom te hangen.
Maar waarom hangt men schoenen in de bomen?
Als je daar het antwoord op probeert te vinden op het internet, vind je bijvoorbeeld het volgende:

• In Australië worden schoenenbomen gebruikt als afbakening van de territoria van de mafia of van een bende.
• Deze Shoefiti-rage is overgewaaid uit de Verenigde Staten, waar het op sommige plaatsen traditie is om hiermee eer te betonen aan overleden vrienden.
• In het Australische Sydney betekent het dat je zojuist je maagdelijkheid hebt verloren, als ware het een soort trofee.
• Het zijn ook wel tekenen van plagerijen, pesterijen, dronkenmansgrappen of ontgroeningen, waarbij de schoenen naar voor de eigenaar onbereikbare hoogte worden gegooid.
• In de Verenigde Staten wordt het toegepast als eerbetoon en plaatsaanduiding van omgekomen, vermoorde tieners in gangs (bendes).
• Zou deze ceremonie ook beschermen tegen spoken? 
• De jeugd in Lelystad doet het gewoon voor de lol, zeggen ze.
• In de categorie criminaliteit wordt wel gezegd dat ze het teken zijn van een boef met spijt.
• In Amerika wordt het gedaan door dromers, die hopen dat hierdoor hun wens zal uitkomen.
• Verder wordt het ook wel beschouwd als een versiering voor de omgeving.
• In Australië is het een teken dat er in de buurt drugs zoals crack of heroïne te koop zijn.
• Ook wordt het wel als afrondingsceremonieel gebruikt, zoals bij het afsluiten van een schoolperiode of bij militairen die hun diensttijd beëindigen.
• In het Argentijnse Buenos Aires hangen de schoenen ter nagedachtenis aan de 194 jongeren die in 2004 omkwamen bij een discotheek-brand.
• Het zou ook een teken kunnen zijn van een werknemer die zijn werkgever - die geen loon betaalt - duidelijk wil maken dat hij geen stap meer verzet totdat hij zijn loon krijgt.
• In Amerika wordt het ook wel gezien als steun voor de Amerikaanse soldaten in oorlog.