 |
| Cover van de lustrumuitgave van Wim Haan |
Oninvoelbaar
Toen het Blaise Pascal Instituut van de Vrije Universiteit te Amsterdam in het jaar 2004 haar 25-jarig bestaan vierde, publiceerde dit jubilerende instituut van de VU een Lustrumcassette, met daarin vijf lustrumuitgaven.
De titel van deze Lustrumcassette luidt: 'Het goede leven is ...'.
Eén van de lustrumuitgaven in deze cassette is geschreven door Wim Haan, en kreeg als titel: 'Het goede leven ... oninvoelbaar'.
Deze jubileumserie van vijf publicaties bestaat uit de volgende delen:
- 1. Het goede leven is ... geluk(t) - van - Bert Musschenga;
- 2. Het goede leven is ... zonde? - van - Anton van Harskamp;
- 3. Het goede leven is ... te weinig groen - van - Jan J. Boersema;
- 4. Het goede leven ... tegenover het kwaad - van - Bettine Siertsema;
- 5. Het goede leven is ... oninvoelbaar - van - Wim Haan.
Wim Haan is momenteel als Coördinator Diversiteit verbonden aan de Dienst Studentenzaken van de Vrije Universiteit. Daarnaast is hij secretaris van de Regiegroep Diversiteit.
Sinds 1979 houdt hij zich bezig met de bestudering van het fenomeen nieuwe religieuze bewegingen. Vanaf 2000 hebben genderthema's zijn belangstelling, en vanaf 2005 is daar een nieuwe belangstelling bij gekomen: het onderwerp Diversiteit, met name culturele en levensbeschouwelijke diversiteit van de studentenpopulatie van de Vrije Universiteit.
Nieuwe religieuze bewegingen
Onder het 'goede leven' verstaat Haan dan: dàt wat met vrede in jezelf te maken heeft, niet met het verstand, maar enkel met het hart.
Wim Haan begint met het geven van een aantal voorbeelden van mensen die het goede leven op paradoxale wijze vorm geven; die bijvoorbeeld kiezen voor een vormgeving van het positief leven, die soms letterlijk pijn doet en die gepaard gaat met ontberingen, met isolement en met vrijheidsbeperking. Dat zoiets ook heel destructief kan zijn, illustreert hij aan de hand van de commune van de Peoples Temple Church in Jonestown in Frans-Guyana, waar de communeleden na een toespraak van hun predikant Jim Jones in 1978 collectief zelfmoord pleegden.
Jouw of mijn goede leven
Ogenschijnlijk leven sommige mensen een goed leven, maar toch sluimert daar vaak een leeg gevoel, dat soms zomaar heftig naar boven komt, en wel zó overheersend dat het alle positieve dingen in het leven vertroebelt. Hoe dieper mensen zich voordien in het goede leven stortten, hoe groter de teleurstelling en het onbegrip zijn wanneer men zich realiseert dat hun goede leven tòch niet zo goed is als men aanvankelijk dacht.
Niet alleen in de mens ontstaan tegenstellingen tussen het al dan niet (volgtijdelijk) ervaren van het goede leven. Problemen kunnen ook ontstaan indien er tussen twee partijen uiteenlopende en tegenovergestelde beelden bestaan van het goede leven. Voorbeelden daarvan zijn er genoeg. Denk maar aan verschillende beelden die leven tussen pubers en hun ouders, en tussen familieleden die hun naasten verliezen aan isolerende sektarische bewegingen.
De oninvoelbaarheid van het kloosterleven
En wie herkent niet het gevoel van invoelbaarheid; bijvoorbeeld omtrent de vraag of de mens gelukkig kan worden, zijn en blijven in een gesloten kloostergemeenschap, in een leven van een geheel andere orde dan daarbuiten. Het is een mooi voorbeeld van het feit dat het intellect van de één niet kan vatten wat zich in de liefdesrelatie van de ander, tussen bijvoorbeeld een monnik en Jezus Christus, voltrekt.
Genderdysforie
Buitengewoon bijzonder is het dankbare werk van het genderteam van het VU-medisch centrum in Amsterdam, in de behandeling van mensen die geboren zijn met een vorm van genderdysforie, die tijdens hun jeugd onvrede (gaan) voelen met hun geboortegeslacht. Hoe onbeschrijfelijk oninvoelbaar is het gevoel van die jongen die een vrouw wil zijn, en dat meisje dat een man wil zijn. Hoe zou je als verre of naaste buitenstaander ooit de pijn en onzekerheid kunnen voelen, die je naaste voelt in alle medicalisering voorafgaande, tijdens en na allerlei letterlijk en figuurlijk ingrijpende operaties. Dat is toch volstrekt oninvoelbaar?
Als het goede leven pijn gaat doen
Diezelfde kwetsbaarheid ervaren ook de mensen die kiezen voor een radicale ommekeer in hun leven, die zich daardoor kwetsbaar maken en een sociaal isolement riskeren. Mensen kiezen soms voor een levenswijze, die bij anderen onbegrip en irritatie oplevert, en die vaak ook tot agressieve reacties leidt. Vooral als deze 'omgekeerde mensen' de absolute waarheid gevonden (denken te) hebben, en veelal (ogenschijnlijk) geen oog meer hebben voor nuances, kan voor hen dat goede leven ook als pijnlijk worden ervaren, als omstanders daar bijvoorbeeld vol onbegrip en/of agressief op reageren.
Van wie is het goede leven?
En hoe is dat met ons? Met jou? En met mij?
Hoe reageren wij als iets dat zo totáál anders is dan onze eigen levenswijze, te dichtbij komt?
Gaan bij ons dan de haren overeind staan?
Liggen dan bij jou en/of bij mij afwijzing en afkeuring op de loer?
Hoe gaan wij zelf om met dergelijke ernstige conflicten in onze relaties met onze naasten?
Als je voor een dergelijk dilemma komt te staan, ga je je dan afvragen of je nog wel als neutraal toeschouwer erbij kunt blijven staan?
Accepteer je het goede leven van die ander?
Of is alleen jouw leven het goede leven?
En wat vindt die ander van jóuw goede leven?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten