In Europa Scheurkalender 2009

Maandag 10 januari 2011

In het jaar 1999 trok Geert Mak een jaar door Europa. Dat werd een reis door de ruimte van het Europees continent en tegelijk een reis door de tijd van de twintigste eeuw. Mak begon in het Londen en Parijs van 1900 en eindigde in het Moskou en Sarajevo van 1999. Een hele eeuw Europa passeerde zo de revue. Elke dag bracht hij daarvan in een korte momentopname een reisverslag uit, dat werd gepubliceerd als minicolumn op de voorpagina van NRC Handelsblad. Het materiaal dat hij tijdens die tocht verzamelde, vormde gaandeweg de basis voor zijn boek “In Europa”, dat werd gepubliceerd in het jaar 2004.

Over deze reis heeft de VPRO een 35-delige televisieserie gemaakt, die werd uitgezonden in de jaren 2007 tot en met 2009. Ter gelegenheid van deze verfilming van In Europa werden de ongeveer 300 reisimpressies van Geert Mak gebundeld in de “In Europa Scheurkalender 2008”, met als ondertitel “Reizen door de twintigste eeuw”. Ongeveer 30 nieuwe columns schreef Geert Mak extra om deze kalender gevuld te krijgen.

Op verzoek is van deze jaarkalender ook een editie voor het jaar 2009 gemaakt, zodat de historische reis van Geert Mak ook in 2009 dagelijks kon worden gevolgd voor wie deze “In Europa Scheurkalender 2009” in bezit had. De 2009-heruitgave van deze scheurkalender is inhoudelijk gelijk aan die van het voorgaande jaar, maar kent wel een aangepast kalendarium voor 2009.

Geert Mak noemde zijn Europa-reis “een soort inspectietocht”, op zoek naar de laatste sporen en ooggetuigen van de 20e eeuw. Geert Mak ontmoet onderweg bijvoorbeeld:
- Marinus van der Goes van Naters, ex-fractievoorzitter van de PvdA ten tijde van Drees;
- Jacques Thorpe, die zijn vrije tijd besteedt aan de Eerste Wereldoorlog rondom zijn dorp Erquinghem-Lys in België;
- Claes Andersson, schrijver en voorheen Minister van Cultuur in Finland;
- Truusje Roegholt, die schreef over haar jeugd in nazi-Duitsland;
- Milton Wolff, als oud-Spanjestrijder de laatste commandant van het Abraham Lincolnbataljon van de Amerikanen;
- Lucienne Gaillard, presidente van de Franse Bond voor oud-verzetsstrijders in de Tweede Wereldoorlog;
- Anna Smirnova, in de Tweede Wereldoorlog toneelstudente in Leningrad, die in 1942 zo’n honger had dat ze zich niet meer kon bewegen;
- Karel Citroen, de Nederlandse juwelier die D-day meemaakte;
- Max Kohnstamm, die door koningin Wilhelmina werd uitgekozen als privésecretaris;
- Vitor Alves, één van aanvoerders van de Portugese staatsgreep in 1974, daarna vice-premier van het “nieuwe Portugal”;
- Kazimierz Rozkwitalski, die Geert Mak rondleidt over de oude Poolse Leninwerf, waar de toen nog onbekende electriciën Lech Walesa zijn eerste toespraken hield;
- Nikolaj Dmytroek, de onderdirecteur van het Oekraïense ministerie voor Rampen, die Geert Mak rondleidt bij “de sarcofaag” van Tsjernobyl.