Zondagmiddag 13 december 2009Op de locatie van de voormalige startplaats van de Friese Elfstedentocht wonen Durkje en ik vanmiddag de première bij van de nieuwe Nederlandse film van Steven de Jong, genaamd "De Hel van '63". Deze feestelijke première vindt plaats in WTC Expo te Leeuwarden, in aanwezigheid van de cast en de crew van deze heroïsche schaatsfilm over de ontbering, de wilskracht en de liefde in de strenge winter van 1963. Bij deze grootste filmpremière van Nederland zijn alleen vanmiddag al ruim 2.750 gasten aanwezig, waaronder ook Prins Willem Alexander en minister Ronald Plasterk namens het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Vanavond draait de film hier nogmaals voor een evenzogroot publiek,
Programmamaker-Presentator Jan Douwe Kroeske presenteert het middagvullend programma. Nadat alle aanwezigen in het immense gelegenheidsfilmtheater plaats hebben genomen, introduceert Jan Douwe Kroeske de nieuwe Nederlandse film, die hier vanmiddag in première gaat. De film gaat over de Friese Elfstedentocht van 1963, die onder barre weersomstandigheden bij 18 graden vorst werd verreden. Slechts 69 van de 10.000 toerrijders behaalden van deze tocht der tochten de eindstreep. Veel schaatsers vielen uit met bevriezingsverschijnselen, ernstige (snij)wonden of door uitputting.
Drie mooie filmmomenten zijn in mijn ogen:
1. de door imposante filmmuziek ondersteunde beelden van de Elfstedenrouteaanduiding die over de Friese landkaart loopt van Franeker -over bijvoorbeeld "de hel van het noorden", de Blikvaart - naar Dokkum;
2. het moment waarop de vier hoofdrolspelende schaatsers bij elkaar aansluiting vinden en gevieren verder gaan om samen de eindstreep bijtijds te bereiken, een beeld dat ik ook van de toertochten die ik schaatste, herken;
3. het stille moment waarop acteur Lourens van den Akker het verdiende Elfstedenkruisje aan zijn oom toont, die op grond daarvan borg voor hem zal staan om de boerderij waarin hij woont te kunnen kopen.
Na de honderd minuten film volgt een langdurend, daverend applaus van de aanwezigen. Een teken dat - ondanks de kritische recenties die al in de kranten eerder deze week gepubliceerd werden - de kijkers de film waarderen.
Op het moment dat de film stopt, zet de Friese band "De Kast" in met het nummer van de filmmuziek "De Hel foarby":
"..... De krêft die kaam fan dy.
As in beaken soest my liede.
As in fjoer wiest do yn my.
Yn 't tsjuster fan de ierde wiest it skynsel op myn wei.
Op dyn wjukken gie ik de hel foarby .....".
Daarna komen groepsgewijs diverse groepen op het podium, waaronder de cast, de crew, de drie winnaars van deze Elfstedentocht (Reinier Paping, Jan Uitham en Jeen van den Berg), Wiebe Wieling als voorzitter van de Koninklijke Vereniging De Friesche Elf Steden, de regisseurs, kortom, iedereen die ertoe doet bij deze happening. De Kast sluit muzikaal af met hun alom bekende hit van "In nije dei". En dan is er koek & zopie voor iedereen. We praten na afloop even met de Leeuwarder burgemeester Ferd Crone en zijn het er wel over eens dat deze middag met de tientallen filmploegen, de vele fotografen, die toegestroomde journalisten en al die VIP's ertoe bijdragen dat Leeuwarden als de Elfstedenstad landelijk weer perfect op de kaart wordt gezet.
En dan al die bedrijven die hun naam graag willen verbinden met de tocht der tochten. Ze waren er allemaal met hun producten, zoals de chocolademelk met drinkmok van Chocomel, de snert (erwtensoep) en oranje mutsen van Unox en natuurlijk ook de Beerenburg van Sonnema, van wie we in onze jaszak bij wijze van verrassing een klein flesje aantroffen, toen we die in de garderobe afhaalden. Het is dezelfde Sonnema waaraan wij in hun samenwerkingsproject met Poeisz Supermarkt onze twee entreekaarten te danken hadden, waarvoor grote dank!
En wat blijft nu hangen van deze film?
Drie mooie filmmomenten zijn in mijn ogen:
1. de door imposante filmmuziek ondersteunde beelden van de Elfstedenrouteaanduiding die over de Friese landkaart loopt van Franeker -over bijvoorbeeld "de hel van het noorden", de Blikvaart - naar Dokkum;
2. het moment waarop de vier hoofdrolspelende schaatsers bij elkaar aansluiting vinden en gevieren verder gaan om samen de eindstreep bijtijds te bereiken, een beeld dat ik ook van de toertochten die ik schaatste, herken;
3. het stille moment waarop acteur Lourens van den Akker het verdiende Elfstedenkruisje aan zijn oom toont, die op grond daarvan borg voor hem zal staan om de boerderij waarin hij woont te kunnen kopen.
Na de honderd minuten film volgt een langdurend, daverend applaus van de aanwezigen. Een teken dat - ondanks de kritische recenties die al in de kranten eerder deze week gepubliceerd werden - de kijkers de film waarderen.
Op het moment dat de film stopt, zet de Friese band "De Kast" in met het nummer van de filmmuziek "De Hel foarby":
"..... De krêft die kaam fan dy.
As in beaken soest my liede.
As in fjoer wiest do yn my.
Yn 't tsjuster fan de ierde wiest it skynsel op myn wei.
Op dyn wjukken gie ik de hel foarby .....".
Daarna komen groepsgewijs diverse groepen op het podium, waaronder de cast, de crew, de drie winnaars van deze Elfstedentocht (Reinier Paping, Jan Uitham en Jeen van den Berg), Wiebe Wieling als voorzitter van de Koninklijke Vereniging De Friesche Elf Steden, de regisseurs, kortom, iedereen die ertoe doet bij deze happening. De Kast sluit muzikaal af met hun alom bekende hit van "In nije dei". En dan is er koek & zopie voor iedereen. We praten na afloop even met de Leeuwarder burgemeester Ferd Crone en zijn het er wel over eens dat deze middag met de tientallen filmploegen, de vele fotografen, die toegestroomde journalisten en al die VIP's ertoe bijdragen dat Leeuwarden als de Elfstedenstad landelijk weer perfect op de kaart wordt gezet.
En dan al die bedrijven die hun naam graag willen verbinden met de tocht der tochten. Ze waren er allemaal met hun producten, zoals de chocolademelk met drinkmok van Chocomel, de snert (erwtensoep) en oranje mutsen van Unox en natuurlijk ook de Beerenburg van Sonnema, van wie we in onze jaszak bij wijze van verrassing een klein flesje aantroffen, toen we die in de garderobe afhaalden. Het is dezelfde Sonnema waaraan wij in hun samenwerkingsproject met Poeisz Supermarkt onze twee entreekaarten te danken hadden, waarvoor grote dank!
En wat blijft nu hangen van deze film?
Welnu, voor wie het nog niet wist, zal het na deze film altijd duidelijk zijn als je deze film hebt gezien: deze schaatstocht - met recht de tocht der tochten - wil je en moet je helemaal uitrijden als je er eenmaal aan bent begonnen. En niemand rijdt hem alleen en alleen voor zichzelf. Je schaatst hem met elkaar en voor elkaar. Kijk maar eens naar het goede voorbeeld van de Groningse Elfstedenheld Jan Uitham: als je je kanshebbende medeschaatsers helpt om de finish te halen, heb je je Elfstedenkruisje waarlijk verdiend.
Trouwens, voor het helpen van je medemens hoef je geen Elfstedenschaatser te zijn.
Trouwens, voor het helpen van je medemens hoef je geen Elfstedenschaatser te zijn.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten