 |
| Cover van 'Jij die mij ik maakt' |
Mijn betere ik
In de maand november van het jaar 2008 organiseerden Uitgeverij Ten Have, het dagblad Trouw en de KRO voor de tweede keer de zogenoemde 'Maand van de Spiritualiteit'. Het thema van deze tweede editie was ‘Mijn betere ik'.
Deze initiatiefnemers hebben gekozen voor het thema ‘Mijn betere ik', omdat het aansluit bij de individuele mens en bij de individuele zoektocht van mensen in spiritualiteit en religie.
Deze initiatiefnemers hebben gekozen voor het thema ‘Mijn betere ik', omdat het aansluit bij de individuele mens en bij de individuele zoektocht van mensen in spiritualiteit en religie.
Net als de eerste keer - in het voorgaande jaar - werd er voor 2008 een essay geschreven, dat tijdens de novembermaand verkrijgbaar was tegen de geringe prijs van € 2,50.
Beschouwingen om de liefde te verwerven
De Nederlandse theoloog-dichter Huub Oosterhuis schreef deze speciale uitgave voor de Maand van de Spiritualiteit van het jaar 2008. Dit boek kreeg als titel 'Jij die mij ik maakt'.
In dertig korte teksten - voor elke dag van november één artikel - laat Oosterhuis zien hoe jij en ik elkaar kunnen inspireren om de wereld een beetje beter te maken. De bundel spreekt dan ook over dertig 'Beschouwingen om de liefde te verwerven'.
De 30 bijdragen in dit essay zijn geen vrijblijvende reflecties. Oosterhuis heeft namelijk een concrete wens: hij streeft naar tien plaatsen in Nederland waar zonder gêne naar de zin van het leven kan worden gevraagd. Hij is op zoek naar huizen voor een 'bezield verband', waar de Bijbel zó wordt gelezen en uitgelegd dat hij als groot zingevingsverhaal kan worden doorverteld.
Vertrouwen vandaag de dag
De bundel begint met de volgende dichtregels, die Huub Oosterhuis indertijd schreef toen zijn dochter Trijntje werd geboren:
Ken je mij? Wie ken je dan?
Weet je mij beter dan ik?
Ken je mij? Wie ben ik dan?
Weet je mij beter dan?
In zijn bundel laat Oosterhuis een persoonlijke kant van zichzelf zien. Zijn vragen 'Hoe sta ik in de wereld' en 'Waarom ben ik hier' en Wat wordt er van mij verwacht?' zijn enkele existentiële vragen die hij zichzelf stelt. En wat is de rol van een god daarin? Door de teksten heen klinkt zijn vaste vertrouwen, gesteund door de Bijbel, met name het Oude Testament. Immers, in het Oude Testament staat de bijbelse boodschap voor de nu levenden, voor jou en mij, voor hier en nu.
In de aanvaarding van de ander wórd ik mijzelf,
en wordt de ander 'jij die mij ik maakt'.
Huub Oosterhuis:
- Je hoopt dat er ooit iemand zal zijn die voor je gaat zoals je bent.
- De één is beter voor dit leven toegerust dan de ander.
- Gelukkig ben je als je een beetje met alle tegenstellingen in jezelf kunt leven, en vooral als er een paar mensen zijn die je goed vinden, zoals je bent.
- Vandaag is voor velen het zicht op de eigen context en geschiedenis verdwenen.
- Als iedereen voor zichzelf opkomt, wie komt er dan voor ons allen op?
- Als ik vanavond dood ga, waar ben ik dan morgenochtend?
- Mijn ziel, dat is waarmee ik kijk en zing en begrijp en twijfel en niet weet en toch.
- Andere, eerdere mensen maken je 'ik', door je aan te kijken, aan te raken, aan te spreken.
- Oneindig veel varianten van communicatie vormen tezamen het proces van menswording.
- Taal maakt ons ik en jij - wij mensen. Taal is 'bezield verband'.
- Ik heb geleerd het bijbelse scheppingsverhaal te lezen als een hymnisch lied waarin de bestemming van de mens op deze wereld wordt bezongen.
- Wij zijn allen elkaars ongelijke gelijken, dat willen we bevestigd zien en horen.
- De psalmen - die oerteksten van alle joodse en christelijke liturgie - moeten steeds opnieuw ontdekt worden.
- God zal er zijn voor jou, als jij er bent voor een ander mens.
- Oorlog is chaos.
- Psalm 8 bezingt de gelukservaring (godservaring) van het huiverend weten dat er een onbegrijpelijk groot 'bezield verband' is waarin je bent opgenomen en waarin je wordt gekend.
- De kern van het christelijk geloof: reikhalzend uitzien naar de volheid van het eeuwige leven.
- Vrijwel overal in het Oude Testament stoot ik op iets dat geldt voor mijzelf (Elia Canetti).
- Rechtvaardig betekent: gericht op de lotsverbetering van de armsten in de wereld.
- Er zijn er die zich hebben losgemaakt uit de eeuwenlang gegroeide kerkelijkheid, juist om dichter te komen bij de bron van hun traditie: het grote bijbelse verhaal.
- Het moet mogelijk zijn voor mensen die zich niet meer thuis voelen in kerken, om buitenkerkelijke plaatsen te maken waar de Bijbel wordt gelezen en uitgelegd, zó dat hij zijn eigen levensleer en oproep tot individuele en sociale vernieuwing kan voortzetten.
- De aanklager van het cynische systeem en de advocaat van de slachtoffers in de Bijbel is God Zelf.
- De Bijbel is ook een leerschool voor utopische verbeelding.
- Ik heb met mezelf afgesproken te vertrouwen op het goede dat overal gedaan wordt.
- Kerken zijn van oudsher de plaatsen waar het Bijbelse Grote Verhaal in een onverstaanbare taal gezegd en gezongen werd, omspeeld door plechtig verslavend ritueel en orgelklank.
- De kerken als bolwerken van georganiseerde religie zijn doorgaans autoritair en ongenuanceerd en laten weinig ruimte aan individuele beleving en de verwoording daarvan.
- Velen zijn spiritueel armlastig opgegroeid, atheïstisch bijvoorbeeld. Nu zoeken zij 'events', aanrakingen, en ontdekken verlangens en ontroeringen die ze nooit in hun ziel hebben vermoed.
- Geloven betekent oorspronkelijk: vertrouwen schenken, krediet geven en goede hoop hebben.
- Alles kan; niets valt buiten de grote liefde die volbracht moet worden, niets is onmogelijk voor wie gelooft.
- Ik wil het Nieuwe Liefde Netwerk in heel Europa zien bloeien.
Omdat God 'Ik' zegt,
kun je Hem roepen: 'Jij die mij kent'
en 'Jij die mij ik maakt.
