Nieuw bestuur van start voor Stifting Nijkleaster

Vrijdag 12 oktober 2012

Het bestuur van Stichting Nijkleaster vergadert in Jorwert

Dromen van een nieuw klooster in Fryslân
Stap voor stap komt de droom van het Friese echtpaar dominee Hinne Wagenaar & Sietske Visser meer uit: de oprichting in Fryslân van een protestants nieuw klooster, genaamd 'Nijkleaster'. Met een initiatiefgroep zijn zij enkele jaren geleden gestart om te onderzoeken of het uitkomen van deze droom haalbaar is. Tot nu toe lijkt dat hoopgevend, immers belangrijke stappen zijn al gezet, want:

• De (stichting) 'Stifting Nijkleaster' is opgericht, de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) heeft dit mooie Friese initiatief aangemerkt en gefinancierd als 'Protestantse Pioniersplek', als welkome vorm van pionieren met nieuwe gemeentevormen;
• Per 1 juli 2012 heeft de Protestantse gemeente Westerwert (van de Friese dorpen Jellum, Bears, Weidum en Jorwert) dominee Hinne Wagenaar aangesteld als predikant voor haar kerkelijke gemeente, tevens pionierspredikant voor het Nijkleaster in oprichting;
• De eerste bestuursleden Romke Lemstra, Hindrik van der Meer, Taeke Posthuma en Hinne Wagenaar van het initiatiefbestuur van de Stifting Nijkleaster hebben hun positie beschikbaar gesteld, om zelf meer operationele activiteiten binnen Nijkleaster te verrichten en om daarmee een aantal nieuwe bestuurders aan te trekken, die het opzetten en het uitbouwen van deze nieuwe kloosterstichting willen gaan besturen;
• De nieuwe bestuursvoorzitter van Nijkleaster is Henk Kroes geworden en ook dominee Jan Henk Hamoen en ik zijn benaderd en geïnstalleerd als bestuurders van de Stifting Nijkleaster;
• De PKN heeft Gerko Last in dienst genomen om zich bezig te houden met Fondsenwerving & Communicatie voor Nijkleaster;
• Er is een Comité van Aanbeveling benoemd, bestaande uit: Geart Benedictus, Jan Bosman, Nynke Dijkstra-Algra, Tjitske Hiemstra, Jeroen Jeroense, Alex Riemersma en Kobus Walsma;
• Een groot aantal overige vrijwilligers zijn al enthousiast aan het werk; en daarmee heeft Nijkleaster in korte tijd al een grote groep actieve mensen achter zich staan.
• De Voorkerk van de eeuwenoude dorpskerk van Jorwert dient eerst als spirituele uitvalsbasis voor Nijkleaster. Voor een nieuw klooster wordt gezocht naar een plek en financiën.
• Op zondag 28 oktober 2012 zal Nijkleaster officieel worden geopend in de dorpskerk van Jorwert, waarin Nijkleaster haar activiteiten aanvangt.

Nijkleaster

Nijkleaster wil een klooster vormen, dat op protestantse leest is geschoeid, waar mensen zich in alle rust kunnen terugtrekken om op adem te komen, en waar mensen elkaar kunnen ontmoeten in liturgie en gesprek, in studie en werk, in plezier en recreatie. 

De doelstelling is om samen nieuwe wegen te zoeken voor het evangelie, en daarmee een aandeel te leveren aan persoonlijke, maatschappelijke en kerkelijke vernieuwing. 

Nijkleaster is in intentie open en oecumenisch, maar protestants van oorsprong. 

Nijkleaster wil wortelen in de eigen Friese cultuur en geschiedenis, en tegelijk open staan voor de wereldwijde oecumene. 

Mannen, vrouwen en kinderen van een diversiteit aan kerken en tradities zijn van harte welkom als medewerker en als gast.

Eerste bestuursvergadering
Vanavond woon ik de eerste stichtingsbestuursvergadering bij in Jorwert. Na een nadere kennismaking spreken we over de lopende verbouw van de Voorkerk van de Jorwerter kerk, waarin Nijkleaster van start zal gaan. We spreken ook over de Huurovereenkomst en de Gebruikersoverenkomst van de kerk, die we huren van de Stichting Alde Fryske Tsjerken. Daarbij komt ook het verzekeringspakket op tafel dat gewenst is bij de aanvang van onze stichtingsactiviteiten. Het nieuwe bestuur zal zich op afzienbare termijn ook gaan richten op een Plan van aanpak voor de toekomst van Nijkleaster op korte, middellange en lange termijn. Tenslotte komt ook de inrichting van het Pioniersplekoverleg ter bespreking op de bestuurstafel.

Nijkleaster op de landelijke televisie
Daarna passeren de nodige voorbereidingen de revue inzake de activiteiten rondom de officiële opening van Nijkleaster op zondag 28 oktober 2012. Op die zondagochtend van 28 oktober zal de IKON op Nederland 2 haar interview over Nijkleaster uitzenden van Annemiek Schrijver met pionierspredikant Hinne Wagenaar.

Eerder was Nijkleaster al te zien in de televisieuitzending van 'Eén Vandaag'.

Pas goed op jezelf

Maandag 13 juni 2011 – Tweede Pinksterdag

'Niet iedereen is de moeder van een monster. Begrijpelijkerwijs heeft de pers daar heel wat vragen over. Daarom staat u hier nu ook met uw opschrijfboekje en als we de rijen niet sluiten, hebben we straks Twan Huys of Clairy Polak met een camera over de vloer. Maar ons krijgt u heus niet aan de praat. Naar buiten toe zwijgen wij. We vormen één front. "Waar de klok van laster luidt, is spoedig een gelovige gemeente bijeen", zo gaat het gezegde toch?'

'De VU-campus in Amsterdam is niet zo veilig als misschien lijkt. Seksueel geweld komt hier wel degelijk ook voor, alleen reist het kwaad hier onder een andere naam', aldus ‘VU-Schrijver op Locatie’ Renate Dorrestein in het nawoord van haar verhaal. Tijdens haar verblijf aan de VU, als Schrijver op Locatie, sprak ze met veel studenten en ontdekte dat aanrandingen en seksuele intimidatie worden weggestopt achter verhullend taalgebruik. 'Een uit de hand gelopen date', heet dat dan. Ze liet zich erdoor inspireren bij het schrijven van het spannende verhaal ‘Pas goed op jezelf’.

Renate Dorrestein fungeerde als ‘Schrijver op Locatie” aan de Vrije Universiteit (VU) te Amsterdam in de periode van februari 2010 tot februari 2011. Ze was de vierde Schrijver op Locatie, die speciaal voor de VU en voor de VU-Faculteit der Letteren een Kerstgeschenk schreef.
De volgende drie Schrijvers op Locatie schreven in de voorgaande jaren al zo’n VU-Kerstgeschenk:
- Abdelkader Benali publiceerde in 2007 het verhaal ‘De soefi’;
- Marcel Möring publiceerde in 2008 het essay ‘Een lange weg’;
- Christine Otten publiceerde in 2009 het verhaal ‘Een echt verhaal’.
Het Kerstgeschenk ‘Pas Goed op Jezelf’ is uitgegeven door de VU-Uitgeverij en werd onder VU-medewerkers en VU-relaties verspreid. Studenten konden – zo lang de voorraad strekte - het boekje in de VU-Boekhandel gratis ophalen.

Om deze novelle te schrijven heeft Renate Dorrestein vorig jaar binnen de VU gesproken met onder andere decanen, studentenpsychologen, vertrouwenspersonen en pastoraal werkers. Niemand van hen was op de hoogte van voorvallen waarbij een vrouw of meisje te maken had met aanranding of seksuele intimidatie. Maar na gesprekken met studenten ontdekte Dorrestein dat dergelijke voorvallen worden weggestopt achter verhullend taalgebruik. 'In plaats van te spreken over een aanranding of verkrachting, hadden de studenten het wegwimpelend over “een uit de hand gelopen date”. Ik heb geen lijst van incidenten op de campus, maar ik ben van mening dat we voor alles de juiste term moeten gebruiken’, aldus Dorrestein.

Maar wat is dan de juiste term voor een 'uit de hand gelopen date'? "Dan hebben we het over aanranding, over meisjes die worden gedwongen tot bepaalde handelingen. Daar wordt niet expliciet over gepraat, uit zelfbescherming. Ik denk dat er sprake is van ‘peer pressure’, van subtiele sociale sancties als je erover klaagt, daar maakt een meisje zich niet populair mee. Het druist totaal in tegen de idealen waar haar eigen generatie vrouwen voor heeft gevochten”, zegt Dorrestein. “Terwijl vroeger een verkrachte vrouw te maken kreeg met de neiging van ‘blaming the victim’ (had ze zich maar niet zo uitdagend moeten kleden) stoppen de slachtoffers nu zichzelf in een eigenhandig gecreëerde doofpot.”

In deze novelle ‘Pas goed op jezelf’ gaat het over hoe schijn bedriegt. Vanaf komende donderdag is dit spannende verhaal ter gelegenheid van de ‘Week van het Luisterboek’ exclusief bij de Libris-boekhandel als luister-download verkrijgbaar, voorgelezen door Dorrestein zelf. In de komende actieperiode tot 30 juli 2011 kun je de novelle tegen een kleine vergoeding vanaf de Libris-site downloaden. Daarna stijgt de prijs. Vanaf 1 juli 2011 verschijnt dit boek in de ECI-serie ‘Schrijvers van naam’.

Enkele citaten uit dit boek van Renate Dorrestein:
- Hoeveel ouders getroosten zich die moeite of hebben überhaupt de moed om onder ogen te zien dat je een kind maar tijdelijk hebt, een jaartje of achttien, een intermezzo in feite?
- En van haar lieve oma Irene had ze geleerd dat een verhaal pas werkt als het elementen bevat die echt tot de verbeelding spreken;
- Maar u weet toch hoe mannen zijn? Die krijgen nooit de schuld! Het is altijd de moeder die verantwoordelijk is;
- Het is gemakkelijker om een kuiken in z’n ei terug te krijgen dan kwaadsprekerij ongedaan te maken;
- Ik sluit niet uit dat iedereen net zo’n vat vol tegenstrijdigheden is. Daar zijn we nu eenmaal mensen voor;
- Romans leren ons over het leven ….. en vooral over de onontkoombaarheid van conflict en confrontatie. Romans helpen ons de nachtzijde van het bestaan te accepteren in plaats van ervoor weg te hollen, ….. al doende spijkeren ze ons ontoereikende repertoire een beetje bij. We worden er completere mensen door, beter in staat onszelf en elkaar te begrijpen, te vergeven, te verdragen.

Aandacht voor eigentijds pelgrimeren in vernieuwde Leeuwarder Courant

Zondag 10 oktober 2010

Enkele weken geleden werd ik gebeld door Wim Schrijver, journalist van de Leeuwarder Courant (LC). Hij vertelde me dat de krant werkte aan de voorbereiding van een nieuwe vormgeving voor de LC. Op 9 oktober 2010 zou de eerste editie met het nieuwe gezicht verschijnen. Eén van de katernen van de zaterdagkrant zou gaan heten: Reis & Bestemming. Eén van de pagina's van dit katern zal in elk geval aandacht besteden aan zaken op het gebied van levensbeschouwing, spiritualiteit en religie. Op die pagina komen dan in elk geval de welbekende LC-rubrieken "kortemetten" van Wim Schrijver en "gastopzondag" van Jacob Noordmans terug. Het voorstel van Wim Schrijver was nu om op deze pagina op 9 oktober 2010 ook aandacht te besteden aan de aantrekkingskracht en het geheim van pelgrimeren. De afspraak voor een interview daartoe was snel gemaakt.

Gistermorgen was het dan zover. De geheel vernieuwde Leeuwarder Courant viel thuis op de deurmat. Op Omrop Fryslân Radio werd even later in een reportage gemeld dat de LC gisteren huis-aan-huis zou worden verspreid in geheel Fryslân. Dat zijn ongeveer 300.000 adressen, waarvan de bewoners allemaal verblijd worden met deze nieuw vormgegeven LC. 's Avonds hoorde ik dat de krant ervoor had gekozen om 's morgens heel vroeg eerst alle abonnees de krant te bezorgen, waarna de bezorgers vervolgens direct een tweede ronde zouden gaan maken om ook alle andere adressen zo vroeg mogelijk van een kennismakingsnummer te voorzien, in de hoop ook deze lezers te interesseren voor een (proef)abonnement van deze eigentijds vormgegeven krant met haar nieuwe bijlagen.

Op pagina 15 van het LC-katern "reis & bestemming" staat het artikel "De weg is het doel", zijnde het resultaat van bovengenoemd interview. Een door Durkje tijdens onze afgelopen zomerpelgrimage gemaakte foto is daarbij groot in kleur afgedrukt. Het artikel bestaat uit twee delen. Het eerste deel is het interviewverslag over pelgrimeren in het algemeen. Het tweede deel is een beknopt achtergrondartikel, met daarin enerzijds enige feiten over pelgrimeren en over het Jabikspaad als Friese pelgrimsroute en anderzijds over de plannen en wensen van de Stichting Jabikspaad Fryslân met betrekking tot het openen van het Pelgrimscentrum Sint Jacob en over de wensen van het stichtingsbestuur om binnen en buiten Fryslân verder te gaan met de doorontwikkeling van de Friese, Overijsselse en in Nederlands verder voortgaande pelgrimsroute, met als Spaanse bestemming Santiago de Compostela.

De vernieuwde krant is mooi geworden. Daar mogen de ontwerpers, ontwikkelaars, drukkers en alle overige LC-medewerkers met recht trots op zijn. Dat de krant goed wordt gelezen, blijkt afgelopen twee dagen wel uit het groot aantal positieve reacties dat ik van deze en gene al in ontvangst nam. Vanmorgen na de kerkdienst vertelde een gemeentelid me dat ze het artikel over de pelgrimage van Durkje en mij gelezen had en dat ze bij het lezen ervan het mij als het ware hoorde vertellen. Dat is toch alleszins een compliment waard voor de schrijver van dit artikel, LC-journalist Wim Schrijver, die dus in staat is geweest om wat ik heb verteld in het interview op een heel natuurgetrouwe wijze weer te geven in zijn tekst van dit (be)treffende artikel.

Een echt verhaal

Zondag 12 september 2010

‘Een flauw zonlicht brak door de wolken en liet de golven glinsteren als zilver. De muziek vulde de kleine ruimte, de ijle, melancholieke tonen van een altviool vermengden zich met het aardse geluid van de cello. Het deed bijna zeer, zo mooi klonk het. Even was het alsof het weidse landschap voortkwam uit de muziek. Alsof het een luchtspiegeling was, een fantasie.’

Hoe dun is het ijs waarover we lopen?

Een succesvolle wetenschapster aan de Vrije Universiteit te Amsterdam (VU) stort in elkaar bij de kassa van een supermarkt. Een daklozenkrant-verkoper ontfermt zich over haar en neemt haar mee naar zijn huis. Dit wordt het begin van een negen maanden durend avontuur dat Irene en Abe - vanuit Amsterdam en via New York - naar Fryslân brengt. Met deze novelle schreef Christine Otten een modern sprookje over vastlopen en durven veranderen.

Sinds 2007 heeft de VU een “Schrijver Op Locatie”. Normaal gesproken worden gastschrijvers door universiteiten aangetrokken om college te geven, maar dat is bij deze Schrijver Op Locatie niet of slechts zeer incidenteel het geval. De Schrijver Op Locatie observeert en schrijft vooral. De schrijver heeft een vrije opdracht, kan zijn of haar eigen programma samenstellen, kan dus ook zelf beslissen welke evenementen of colleges worden bezocht en wat voor soort activiteiten worden ontplooid. Zo’n VU-Schrijver Op Locatie gaat een verbintenis aan voor een jaar. De coördinatie hiervan ligt bij de VU-Uitgeverij en de opdrachtgever is de Faculteit der Letteren van de VU.

Christine Otten is schrijver, journalist en performer en nu al weer de derde Schrijver Op Locatie. In die hoedanigheid schreef zij in de periode van 1 februari 2009 tot 1 februari 2010 deze novelle als kerstgeschenk, dat door het College van Bestuur in december 2009 is aangeboden aan alle VU-medewerkers en aan relaties van de VU.

In totaal zal de VU-Faculteit der Letteren vijf Schrijvers Op Locatie aanstellen.
- In 2007 schreef Abdelkader Benali het eerste kerstgeschenk, de novelle getiteld: “De soefi”.
- In 2008 schreef Marcel Möring het tweede kerstgeschenk, het essay getiteld: “Een lange weg”
- In 2009 schreef Christine Otten het derde kerstgeschenk, de novelle getiteld: “Een echt verhaal”.
In 2010 neemt Renate Dorrestein het estafettestokje in dezen van haar over, eveneens voor de periode van een jaar.

In het begin van “Een echt verhaal” kijkt de overspannen VU-professor Irene Smulders - psychiater en hersenwetenschapper - terug op een bewogen jaar, waarin ze een avontuur beleefde met daklozenkrant-verkoper en dichter Abe. Het verhaal is een modern sprookje over twee mensen die beiden op zoek zijn, op zoek naar echtheid, naar liefde, naar hun bestemming in het leven, op verschillende manieren op zoek naar hun kinderen en naar antwoorden op vragen als: Waarom ben ik wie ik ben?, Kan ik beslissen wie ik wil zijn of ligt mijn lot veel meer besloten in de kernen van mijn genetische materiaal? Vragen waarop het vrijwel onmogelijk is antwoorden te bedenken, maar desondanks vragen die er in ieders leven toe doen.

Otten wilde de mensen bij de VU een echt kerstverhaal geven. Hoewel het boekje literaire fictie is, is het deels gebaseerd op waargebeurde verhalen. Ze wilde de academische wereld van de VU èn de wereld van de dak- en thuislozen bij elkaar brengen. “Het mooie van Schrijver op Locatie zijn is dat je alles mag doen wat je leuk vindt”, vindt Otten. Daartoe ging ze naar het VU-medisch centrum en vroeg daar psychiaters en neurologen en neurobiologen het hemd van het lijf. Alle vragen die haar fascineerden, kon ze daar stellen. Bovendien wilde ze graag vooral ook de persoonlijke verhalen van deze wetenschappers horen. Wat haar raakte, was hun gedrevenheid en openheid. De overeenkomsten met de dak- en thuislozenwereld raakte haar ook. Dak- en thuisloze schrijvers en dichters zijn vaak zeer filosofisch ingesteld. Zij worstelen met dezelfde vragen die neurowetenschappers en psychiaters ook stellen.

In haar novelle is de dakloze dichter Abe, bezig zijn levensverhaal op te schrijven. Abe wil een theatermonoloog schrijven, getiteld “De neger van Tijnje”. Hij komt erachter dat zijn verhaal, zijn geschiedenis, belangrijk is, hem houvast geeft; als het ware een soort verklaring is voor hoe hij in het leven staat.

Tenslotte enkele citaten uit dit verhaal om nog eens over na te denken:
* … ik weet hoe vaag en dun de lijn is tussen gezondheid en ziekte, tussen een succesvol leven en ongeluk, tussen bloei en aftakeling.
* … kijken wat er van je overblijft wanneer alle zekerheden wegvallen.
* We zijn geneigd onszelf begrijpelijk te maken, te versimpelen, en daardoor komen we in de problemen.
* We hebben verhalen nodig om te kunnen leven, te kunnen overleven.
* Wanneer je maar lang genoeg loopt bereik je vanzelf een staat van totale gedachteloosheid.
* … het verlangen te vluchten in een tweede wereld die dieper, complexer en rijker is …
* Een missie. Hij knapte er zienderogen van op.
* Ik denk dat onze drijfveren veel onbegrijpelijker en onduidelijker zijn dan we zo graag geloven.

Voor belangstellende lezers, zie en lees de hele novelle:
Christine Otten, Een echt verhaal, 2009.

Meester Davids

Zaterdag 28 maart 2009

Ruim een maand geleden maakte minister-president Jan Peter Balkenende - na een steeds verder toenemende politieke druk - bekend dat er tòch een commissie komt die als opdracht krijgt om onderzoek te verrichten naar de manier waarop ons kabinet in het jaar 2003 besloot om Nederlandse politieke steun te verlenen aan de Amerikaanse inval in Irak. Deze "Onderzoekscommisie Irak" onder leiding van de voormalig president van de Hoge Raad meester Willibrord Davids wordt inmiddels ook wel de "Commissie Davids" genoemd.

Het tekent meester Davids en het wekt vertrouwen dat niet de door premier Balkenende voorgestelde Ministers van Staat deel uit maken van de Commissie Davids. De commisieleden zijn uiteindelijk geworden: een taalwetenschapper (Monica de Boer, hoogleraar aan de VU), twee historici (Cees Fasseur en Marjan Wegman), een diplomaat (Peter van Walsum), een tweede jurist (Tim Koopmans), een volkenrechtdeskundige (Nico Schrijver) en als secretaris onderzoeker Koos van Bruggen. Dit team zou met alle onderzoekservaring geëquipeerd zijn voor de gewenste waarheidsvinding.

De inmiddels zeventigjarige Willibrord Davids is niet alleen meester in de rechten, maar was in de tachtiger jaren ook "mijn meester" in het onderwijs. Meester Davids groeide op in een Rotterdams onderwijsgezin; vader èn moeder waren beiden werkzaam als leraar cq lerares in het onderwijs. Toen ik in 1979 als docent begon in Delfzijl, trad meester Davids aan als rechter-plaatsvervanger bij de rechtbank in Assen, waarvan hij later rechter en uiteindelijk vice-president werd. Voordat meester Davids in 1986 werd benoemd tot raadsheer bij de Hoge Raad te Den Haag, was Willibrord Davids mijn docent Privaatrecht toen ik voor de onderwijsakte MO-A Boekhouden studeerde in Groningen.

Meester Davids ontpopte zich daar als een buitengewoon bekwaam docent, niet alleen qua inhoudelijke expertise, maar bovenal als fenomenaal docent. Zijn colleges waren bijzonder uitdagend. Het was mijn eerste kennismaking met de socratische onderwijsmethode. De socratische methode (Socrates, 469-400 voor Christus) is een vorm van filosofisch onderzoek. Als je zijn college bezocht, had je alle leerstof voor die dag diepgaand bestudeerd, want die kennis zou je hard nodig hebben om deel te nemen aan zijn vorm van super-activerend onderwijsleergesprek. Socrates noemde zijn filosofie-methode "telenchus", wat je zou kunnen vertalen als "kruisverhoor". Meester Davids koos een juridische casus en startte zijn onderwijs-kruisverhoor onder de aanwezige studenten. Hij stelde vanuit diverse perspectieven aanhoudend feiten, rechtsregels, opvattingen en meningen van casus-opponenten en van ons ter discussie, legde alle overeenkomsten en tegenstellingen daarin bloot en toonde vervolgens aan welke standpunten (on)juist waren.

Als Commissievoorzitter Davids - inmiddels nog eens 22 jaar jaar ervaring bij de Hoge Raad, waarvan 4 jaar als president - zijn commissieleden mee kan en mee zal nemen in zijn socratische onderzoeksmethodiek, heb ik er tot nader order het volste vertrouwen in dat wij in november van dit jaar - als het onderzoek afgerond zal moeten zijn - optimaal inzicht verkrijgen in de resultaten van zijn (methode van) waarheidsvinding.