De zogenoemde '
Turfroute' verbindt sinds 1974 al die vaarten met elkaar. De kanalen met haaks daarop sloten, bossen, elzensingels, heide, weiden en beekdalen geven het gebied een eigen charme.
In twintig pakkende verhalen en routes slaan de journaliste Janneke Donkerlo en de schrijver van routegidsen Fokko Bosker als het ware bruggen tussen de vaart en het omliggende landschap. Zij nemen het water als vertrekpunt voor hun rondwandelingen en fietstochten door dit rijk geschakeerde landschap van coulissen van elzen- en eikensingels, in een fijnmazig patroon van vaarten en wijken.
Resultaat van hun werk is de in 2024 uitgegeven routegids 'Wandelen & fietsen vanaf de Turfroute in Zuidoost-Friesland'.
23 tochten met een totale lengte van 746,9 kilometer
Deze routegids bestaat uit 11 fietstochten en 12 wandeltochten, die Durkje en ik van plan zijn om alle te gaan wandelen.
- Tien fietstochten hebben een totale lengte van 387,4 kilometer, waarvan de kortste 13,7 km en de langste 63,4 km lang is.
- De twaalf wandeltochten hebben een totale lengte van 134,5 kilometer, waarvan de kortste 4,6 km en de langste 15,9 km lang is.
- De veel langere 'Fiets-Turfroute' door Zuidoost-Fryslân heeft een totale lengte van 225 kilometer.
De 23 tochten hebben derhalve een totale lengte van 746,9 kilometer. We zijn van plan die afstand te bewandelen in 36 dagetappes, variërend tussen de 15 en 33 kilometer per dag, zo mogelijk in combinaties van (delen) van die wandeletappes en fietsetappes.
Eerst van Rotstergaast naar Vegelinsoord
Vandaag zijn we van plan om onze derde etappe van de 225 kilometer lange 'Turfroute voor Fietsers' te bewandelen, van Vegelinsoord naar Rotstergaast, met een lengte van 21,3 kilometer.
We vertrekken daartoe vanuit Feinsum om 10:45 uur, en rijden dan met beide auto's naar Rotstergaast.
Onze auto laten we daar aan de westkant van het dorp staan, en dan rijden we met de andere auto naar Vegelinsoord, waar we de auto parkeren in het dorpscentrum.
Bij vertrek vanmorgen in Feinsum was het 12 graden Celsius, en in Rotstergaast is de temperatuur bij aankomst om 16:30 uur inmiddels opgelopen naar 17 graden Celsius.
Het weer vandaag is onstuimig. Omdat het vanmorgen nog hard waait en regelmatig stevig regent, en we in de weersvoorspellingen hebben gezien dat het vanaf het begin van de middag droog gaat worden voor de rest van de middag, en dat het dan ook minder hard waait, vertrekken we vanmorgen veel later dan te doen gebruikelijk. Daarmee hopen we vandaag (= vanmiddag) zonder neerslag deze etappe te kunnen lopen. Dat lukt - behoudens een enkele druppel neerslag - dus al met al is het goed wandelweer vanmiddag.
Van Vegelinsoord via Oudehaske en Nijehaske naar Heerenveen
Onze etappe begint exact om 12:00 uur in het centrum van Vegelinsoord. Over de Zwarte Weg wandelen we Vegelinsoord uit, en in zuidelijke richting lopend, gaat de Zwarte Weg over in De Dolten. In de berm van De Dolten passeren we een bermmonument aan de voet van een boom.
Op deze plek is in 2014 een 39-jarige inwoonster van Vegelinsoord aan de gevolgen van een verkeersongeluk tragisch om het leven gekomen.
Aan het eind van De Dolten steken we via het viaduct de A7 over, en dan wandelen we even later op de Hasker Utgongen de plaats Oudehaske binnen.
Vanuit Oudehaske lopen we op het wandel- en fietspad langs de Jousterweg naar Heerenveen. Heel even krijgen we dan te maken met enkele druppels neerslag, dikke druppen, waar we echter niet bepaald nat van worden, ook al omdat het maar zo even duurt.
Ter hoogte van de plek waar het Heerenveense Business Park West begint, stappen we de bebouwde kom van het buurtschap Nijehaske binnen.
En dan is het nog maar een klein eindje tot de Jousterbrug, waar Nijehaske overgaat in Heerenveen. Op deze plek gaan we de Ketting op, het wandel- en fietspad langs het Nieuwe Heerenveense Kanaal.
Rottum
Waar de vanuit het westen komende Feanskieding uitmondt in het Nieuwe Heerenveense Kanaal steken we via de oude sluis de Feanskieding over.
Dan vervolgen we onze route over het smalle wandel- en fietspad van de Ketting, dat hier door het open veld ten westen van Heerenveen slingert.
Over de rechte lijn van de Vogelzangweg lopen we even later op ruime afstand parallel aan het kanaal en Heerenveen naar de Binnendyk. Over het parallelle wandel-/fietspad langs die N924 gaat het dan in westelijke richting naar Rottum.
In een abri houden we onze lunchpauze aan de shared space tegenover de begraafplaats met klokkenstoel van Rottum. Het is net twee uur, en op deze plek komen de kinderen uit school van de plaatselijke basisschool.
Voorbij Rottum maken we een scherpe bocht naar links, om de Oude Postweg op te gaan. Daar passeren we een zogenoemd Rustpunt, waar wandelende, fietsende en andere passanten even een kop koffie of thee kunnen nuttigen.
Aan het eind van de Oude Postweg staan we voor een enorme steen, die hier op de T-splitsing met de Sydtakke ligt.
Het informatiebord ernaast vermeldt dat deze enorme zwerfkei de grootste steen van Nederland is, van Uppsalagraniet, en dat deze steen in de IJstijd door het landijs hier naar toe is geschoven vanuit Zweden, van vlak boven Stockholm. Het verhaal gaat dat deze steen vroeger wel vier keer zo groot was. De steenbrokken van deze enorme zwerfkei zijn indertijd gebruikt bij het maken van de zeewering bij het Friese Lemmer.
Verder naar het Easterskar
Over de Sydtakke gaat het nu weer in zuidelijke richting, op geruime afstand van de Engelenvaart, die de verbinding vormt tussen het Nieuwe Heerenveense Kanaal ten noorden en de rivier de Tjonger (ofwel Kuinder) ten zuiden van waar wij lopen.
Ter hoogte van de Rotstergaasterbrug passeren we Nieuweschoot, dat aan de andere kant van de Engelenvaart ligt.
We blijven nog een tijdje op de Sydtakke, totdat we in het begin van het buurtschap Rotstergaast in westelijke richting draaien en over de Bisschopsweg verder gaan.
Om 15:30 uur wandelen op die Bisschopsweg het natuurgebied Easterskar binnen. Direct aan het begin vinden we een zitbank, waarop we plaatsnemen voor een korte fruitpauze.
We zitten hier op een zogenoemd memoriebankje, waarop een metalen plaatje van It Fryske Gea verwijst naar een overledene.
Vanaf de Bisschopsweg hebben we een mooi uitzicht aan beide zijden over dit natuurreservaat van It Fryske Gea.
Rijke flora & fauna langs Liemdyk & Gaasterweg
Na de Scharweg komen we op de Liemdyk. Vanaf deze weg krijgen we het zicht op een verderop in het lage land gecreëerd waterrijk vogeloord.
Op die waterrijke plek zien we met behulp van de telelens van ons fototoestel enkele eidereenden, en ettelijke kopmeeuwen, waarvan een aantal op nesten die ze hebben gebouwd boven op plateau's op lage stelten in het water.
In de sloot langs de Liemdyk staat van alles in bloei, zoals waterlelie, gele plomp en gele lis.
Rechts van de Liemdyk loopt een fikse kudde zwarte paarden in een weiland.
Tot slot gaan we de Gaasterweg op, en wandelen we wederom het buurtschap Rotstergaast binnen. Dit buurtschap heeft het karakter van een uiterst langgerekt streekdorp.
Bij de Schoterweg aangekomen, zijn we gearriveerd op ons eindpunt van deze etappe. Hier stappen we in de auto, en rijden we rechtstreeks terug naar Vegelinsoord, waar we onze andere auto afhalen.
Op de terugweg naar huis, begint het fiks te regenen als we Leeuwarden naderen. We zijn dus mooi op tijd binnen, en hebben vanmiddag tussen de stevige buien van vanmorgen en vanavond perfect geprofiteerd van het aangename wandelweer van hedenmiddag.
