 |
| Tussen het Nijdjip en de Zuidersluis met Sudergemaal naar Pont Jeltsje |
Wandelen & fietsen vanaf de Turfroute in Zuidoost-Friesland
De turfvaarten in Zuidoost-Fryslân zijn eeuwenoud en vaak met de hand gegraven.
De turfvaarten in Zuidoost-Fryslân zijn eeuwenoud en vaak met de hand gegraven.
De zogenoemde 'Turfroute' verbindt sinds 1974 al die vaarten met elkaar. De kanalen met haaks daarop sloten, bossen, elzensingels, heide, weiden en beekdalen geven het gebied een eigen charme.
In twintig pakkende verhalen en routes slaan de journaliste Janneke Donkerlo en de schrijver van routegidsen Fokko Bosker als het ware bruggen tussen de vaart en het omliggende landschap. Zij nemen het water als vertrekpunt voor hun rondwandelingen en fietstochten door dit rijk geschakeerde landschap van coulissen van elzen- en eikensingels, in een fijnmazig patroon van vaarten en wijken.
Resultaat van hun werk is de in 2024 uitgegeven routegids 'Wandelen & fietsen vanaf de Turfroute in Zuidoost-Friesland'.
23 tochten met een totale lengte van 746,9 kilometer
Deze routegids bestaat uit 11 fietstochten en 12 wandeltochten, die Durkje en ik van plan zijn om alle te gaan wandelen.
- Tien fietstochten hebben een totale lengte van 387,4 kilometer, waarvan de kortste 13,7 km en de langste 63,4 km lang is.
- De twaalf wandeltochten hebben een totale lengte van 134,5 kilometer, waarvan de kortste 4,6 km en de langste 15,9 km lang is.
- De veel langere 'Fiets-Turfroute' door Zuidoost-Fryslân heeft een totale lengte van 225 kilometer.
De 23 tochten hebben derhalve een totale lengte van 746,9 kilometer. We zijn van plan die afstand te bewandelen in 36 dagetappes, variërend tussen de 15 en 33 kilometer per dag, zo mogelijk in combinaties van (delen) van die wandeletappes en fietsetappes.
Eerst van Vegelinsoord naar Nij Beets
Vandaag zijn we van plan om onze tweede etappe van de 225 kilometer lange 'Turfroute voor Fietsers' te bewandelen, van Nij Beets naar Vegelinsoord, met een lengte van 24,1 kilometer.
We vertrekken daartoe vanuit Feinsum om 7:05 uur, en rijden dan met beide auto's naar Vegelinsoord.
Onze auto laten we daar staan in het centrum van Vegelinsoord, en dan rijden we met de andere auto naar Nij Beets, waar we de auto parkeren bij het dorpscafé aan het Polderhoofdkanaal.
Bij vertrek vanmorgen in Feinsum was het 12 graden Celsius, en in Vegelinsoord is de temperatuur bij aankomst om 13:50 uur inmiddels opgelopen naar 22 graden Celsius.
Het weer vandaag is stralend zonnig, met nagenoeg geen wolkje aan de lucht. Aanvankelijk is het bijna windstil, maar later op de dag begint het licht te waaien, en dat is voor ons tijdens het wandelen een aangename zaak.
Van Nij Beets naar Pont Jeltsje
Onze etappe begint om 8:10 uur bij het dorpscafé van Nij Beets. Over de Kanaelwei-Súd lopen we langs het Polderhoofdkanaal richting De Ripen. Onderweg komen ons enkele kinderen op fietsen tegemoet, op weg naar de basisschool in het dorp, waar straks hun schooldag begint.
Bij de sluis in en de brug over het Polderhoofdkanaal gaan we De Ripen op.
Direct nemen we dan het graspad dat achter een overstap begint. Dit voetpad gaat over een polderdijk met links het Nijdjip en rechts van ons eerst de Zuidersluis en het Sudergemaal.
Deze grasdijk voert ons naar de zelfbedieningspont Jeltsje. Daar aangekomen wachten we even op een wielrenner, die juist de overzijde van het Nijdjip heeft bereikt met de pont. Daarna moeten wij met de zwengel eerst het zelfbedieningspontje naar ons toe laten komen.
Dan gaan we zelf ook het Nijdjip over met deze zelfbedienings-pont met de Friese meisjesnaam Jeltsje. Aan de overzijde staat een poldermolen die wieken mist.
Van Ulesprong naar Aldeboarn
We doorkruisen het buurtschap Ulesprong, en komen dan uit op de N392.
Op het fietspad langs die N392 gaan we op de Warrewei richting Aldeboarn.
Daarbij steken we via de Warrebrug eerst de Heafeart over, komen bij de oversteek over de Twadde Deel langs de Kaasboerderij De Deelen (bekend van de Riperkritetsiis). De Warrewei gaat over in eerst de Easterboarn en dan de Braksdyk, die we blijven volgen totdat we met de Súdkant-brug de Boarn oversteken.
Over het Eastein en de Weaze volgen we de rivierloop van de Boarn. Via de Doelhofbrug steken we de Boarn over, omdat we op het pleintje van de Doelhôf onze koffiepauze willen houden bij de Doelhofkerk.
Hier staat ook het kunstwerk van de 'Tuorke-mjitter', de schimpnaam van de inwoners van Aldeboarn, waaraan een mooi oud verhaal - zich afspelend in de 18e eeuw - is verbonden over het meten van de hoogte van de hoogste kerktoren van Fryslân.
Op het pleintje bij het café dat momenteel wordt verbouwd wordt een houten salontafel gratis aangeboden, met daarop de (humoristische) aanduiding dat het hier gaat om een laat 17e eeuws object met een taxatiewaarde van zeventienduizend euro. We nemen hem maar niet mee, want het is ons een beetje te gortig om zo'n dure salontafel in huis te hebben.
Over het Westein lopen we Aldeboarn uit. Dat Westein langs de Boarn gaat over in de Jirnswâlde, waarmee we steeds verder stroomafwaarts langs de Boarn lopen.
Nes en Akkrum
Als we op de Burdinewei lopen, zien we vóór ons al de voormalige watertoren van Nes, die momenteel in gebruik is als Bêd & Brochje.
Om 11:10 uur wandelen we Nes binnen.
Op de Kleasterwei komen we langs de begraafplaats met klokkenstoel op de eeuwenoude terp, en daarna steken we via de Boornebrug de Boarn over, waarna we Akkrum binnenwandelen.
Om in het dorpscentrum van Akkrum te komen, moeten we op de Boarnsterdyk eerst onder de A32 door, en dan onder de spoorbrug door die over de Kanadeeskestrjitte ligt.
Voorbij de Doarpskeamer lopen we over de Feansterdyk het dorp aan de zuidkant uit.
Met de pont over en dan langs It Deel
Aan het eind van de Feansterdyk, waar de weg de Rijksstraatweg en de A32 nadert, slaan we rechtsaf de Nije Skou op, die ons naar de Mellemolen aan It Deel voert.
Bij het water aangekomen, moeten we even een kwartiertje wachten op de eerstvolgende overtocht van de Fietspont Nijeskou. Op het bankje aan het brede water eten we een broodje. Ondertussen komen er ook nog twee fietssters uit Heerenveen bij, en dan komt de pont van de overkant naar ons toe, en worden we door de vriendelijke veerbaas It Deel gevieren overgevaren. Hij promoot de soep van de Theeschenkerij Nijeskou aan de overkant, en omdat we dat aanbod niet willen weerstaan, nemen we bij een stel Duitse toeristen uit Greetsiel plaats op het terras van de Theeschenkerij voor een gezellige lunch in het aangename zonnetje van vandaag.
Daarna gaan we de Vegelinswei op in zuidelijke richting, om al vrij snel daarna het Tweehuis op te lopen, waarna we bij een boerderij weer arriveren op de oever van It Deel.
Daar gaan we de Deelswâl op, een grasdijk langs It Deel.
Rechts van het graspad zit een witte zwaan op het nest, met de andere zwaan van het paar waakzaam op enkele meters afstand in de sloot aan de voet van de polderdijk.
De Deelswâl voert ons langs het brede water van It Deel naar de Grevensmolen.
Voorbij de molen komen we over het erf van een oude boerderij, waar we de boerin ontmoeten, met wie we een praatje maken.
Bestemming Vegelinsoord
Langs de Grevensfeart lopen we naar de Grevensweg, die we vervolgens uitlopen, totdat we Vegelinsoord binnenwandelen om 13:40 uur.
Aan de Zwarte Weg in het dorp stappen we in onze auto, om vervolgens onze andere auto af te halen uit Nij Beets. Vanuit Nij Beets rijden we tot slot terug naar huis.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten