De risping leannet it wurk yn de Rispmoanne

Zaterdag 13 oktober 2012 

Dûbelde Risping: de corsage van Pieter te midden van de kastanje-oogst

Risping yn'e Rispmoanne
Augustus 2012 was voor Pieter zijn oogstmaand. Vier jaar heeft hij gestudeerd om aan het eind van zijn vierde studiejaar zijn afstudeerstage met een goede beoordeling af te sluiten en zijn afstudeeronderzoek te laten resulteren in een goedgekeurde afstudeerscriptie. Het werk van vier jaren studeren werd in augustus jongstleden beloond met afstuderen, bekroond met een HBO-bachelor-diploma als 'oogst'; in het Fries ook wel 'risping' genoemd. Dat werk werd dus beloond in de oogstmaand augustus, in het Fries ook wel de 'Rispmoanne' genoemd. Voor Pieter geldt dus 'de risping leannet it wurk yn de Rispmoanne'.
Eergisteren mocht hij zijn getuigschrift daarvan in ontvangst nemen. Alle afgestudeerden werden voorafgaand aan de diploma-uitreiking gedecoreerd met een mooie corsage.

Kastanje-oogst
Het is vandaag geschikt weer om in de tuin aan het werk, teneinde de tuin winterklaar te maken. Ons grasveld ligt bezaaid met bolsters en kastanjes. De kastanjeboom bloeide afgelopen voorjaar uitbundig en droeg al vroeg in de het late najaar een zo groot aantal kleine bolsters, dat onze kastanjeboom een groot aantal kleine bolsters op de grond heeft laten vallen, om voldoende kracht over te houden om de resterende bolsters en de kastanjes daarin tot wasdom te laten komen. De oogst van deze kastanjeboom mogen we niet beschouwen als de oogst van ons eigen werk, hooguit van het initiatief van bijna vijftien jaar geleden, van het in ons tuin planten van een al behoorlijk uit de kluiten gewassen kastanjeboom. Het is inmiddels oktober, de oogstmaand van een grote hoeveelheid kastanjes.

Risping
Tijdens het werk in de tuin, herinner ik me dat de corsage van Pieter in de woonkamer nog op de salontafel ligt. Een combinatie van deze corsage met enkele bolsters en kastanjes zou wel eens een mooi decoratief geheel kunnen opleveren, bedenk ik ineens.
Onder de kastanjeboom raap ik een groot aantal kastanjes en bolsters op, en die leg ik in een drietal glazen schalen. Deze herfstschalen krijgen een mooie plaats in de woonkamer en de feestelijke corsage van Pieter schuif ik als kroon op één van de kastanjeschalen, in het midden tussen èn op de kastanjes en bolsters.

De combinatie van deze twee oogsten geeft een mooi resultaat; laten we het dubbel eindproduct maar 'Dûbelde Risping' noemen!

Geduld .......... de ruwe bolster moet er nog af!

Maandag 24 augustus 2009

Op een prachtige zomeravond in de tuin aan het werk.
Tijdens de harde wind van vorige week zijn weer enkele bolsters uit de Wilde Kastanje gevallen. Te vroeg in de zomer afgevallen bolsters omvatten nog een witte kastanje. Dan hebben de "ruwe bolsters nog een blanke pit". Van mensen die zo op het eerste gezicht grof lijken te zijn, maar eigenlijk een vriendelijk karakter hebben, wordt onder verwijzing naar de Wilde Kastanje wel gezegd: "Dat is een ruwe bolster met een blanke pit". Als je ooit eens zo'n onrijpe, witte kastanje in zo'n bultige bolster hebt gezien, begrijp je direct dat zo'n typering van "ruw gedrag en zacht karakter" een hele rake is.

Maar het stadium van de nog witte kastanje zijn we nu al lang gepasseerd. Het is tijd geworden voor de glimmende, kastanjebruine kleur van het bittere zaad van de Wilde Kastanje, ook wel Paardekastanje genoemd. De bultige bolster van de vroege zomer is veranderd in een dikkere bolster met scherpe punten. "De ruwe bolster moet er nog af" om het volkomen, glanzende zaad van de Paardekastanje het daglicht te laten zien. Een tweede spreekwoord in de Nederlandse taal dient zich daarmee aan, want van een nog al te onbeschaafd, onbeholpen persoon zeggen we ook wel eens dat "de ruwe bolster er nog af moet".

Bij de kastanje èn óók bij de mens is het doorgaans een kwestie van tijd om aanvankelijk nog tegen de bultige, en later tegen de stekelige bolster aan te kijken. Maar er komt vroeg of laat voor elke bolster een moment, waarop de aanvankelijk onzichtbare blanke pit zijn door de tijd en weer en wind gelouterde, glimmende innerlijke glans laat zien.

Ter afsluiting nog twee andere spreekwoorden, woorden die ook spreken, die veel zeggen:
* Geduld en gras zal melk worden

* Geduld is als een bittere plant die zoete vruchten geeft.