Afscheid van een bewerker en bewaarder van de aarde

Zaterdag 19 januari 2019

Bewerk en bewaar onze goede aarde

Nijediek
Geboren en getogen in Drachten, bracht ik een belangrijk deel van mijn kind- en jeugdjaren door in deze hoofdplaats van de Friese gemeente Smallingerland. Een ander belangrijk deel van die jonge jaren speelden zich voor mij af in de noordfriese Waddengemeente Het Bildt, bij mijn grootouders - 'pake & bep' De Vries - in Oude Bildtzijl en bij mijn pake & bep Koehoorn, op de boerderij aan de Nieuwe Bildtdijk. As kind was er altijd veel speelruimte in en rond de boerderij aan 'Nijediek', en toen ik iets ouder was, heb ik tijdens alle schoolvakanties als logé (útfanhuzer) genoten van onder andere het eieren zoeken, schaatsen op de sloten, vissen in de poldervaart, en de struintochten tussen de Wadvogels over het buitendijks gebied op de grens van vasteland en Waddenzee.
Toen ik iets ouder werd, viel het geluk mij ten deel dat ik in de eerste jaren van het voortgezet onderwijs vakantiewerk kreeg in de herfstvakanties, om dan wortelen te rooien op het land van een naburige akkerbouwer Berend Polstra. Ik hielp mee op het land, leerde er tractor rijden, ging mee om de oogst van het land naar de opslag te brengen, en assisteerde bij het aardappelen sorteren.

Contact
Daaraan kwam een eind toen mijn grootouders Koehoorn overleden en mijn andere grootouders De Vries verhuisden naar Drachten. De boerderij werd verkocht, en de contacten met de familie Polstra werden in de loop van de jaren minder frequent. Zij verhuisden naar Emmeloord en later naar Ferwert, en ik maakte voor werk, studie en gezin een tournee door Groningen en Drenthe, om ruim 25 jaar geleden weer terug te keren naar de Friese kleistreek.
Toen mijn vader in 2011 was overleden verraste Berend Polstra mij door als 85-jarige vanuit Ferwert op de fiets te stappen om naar Oude Bildtzijl te fietsen, teneinde daar de rouwdienst van mijn vader bij te wonen. Dat heb ik bijzonder gewaardeerd.

Afscheid
Vorige week kregen we bericht van zijn familie dat Berend Polstra vorige week op 93-jarige leeftijd is overleden, en dat vandaag zijn rouwdienst en begrafenis plaatsvindt. Daar ga ik vandaag met mijn moeder - mim - naar toe.
Voorganger is dominee Eelco van der Veer, en organist Wytze de Ruiter. Heel passend is dat tijdens de afscheidsdienst wordt gelezen uit het eerste en uit het laatste bijbelboek. Uit Genesis lezen we in het Scheppingsverhaal dat God een tuin - Eden - aanlegt, en dat Hij de mens daarin plaatst. Je ziet als het ware de rijzige gestalte van de overleden akkerbouwer op zijn kleiland, om dat te bewerken en te bewaren, als heilige opdracht van de boer die zich zo verbonden voelt met zijn land. Deze boer, die graag zijn geliefde liederen zong en met passie de grote bas speelde in het plaatselijke muziekkorps, had de vaste overtuiging dat de Bijbel onze blik richt naar voren, naar die Nieuwe Hemel en die Nieuwe Aarde, waarover wij vandaag lezen in deze dienst.

Rotsvast
De drie nog in leven zijnde kinderen van het gezin Polstra vertellen tijdens de dienst verhalen over hun vader. Over zijn onderduiken in de Tweede Wereldoorlog, en over Prins Bernhard die de artsen in het legerhospitaal aanspoort om Berend nader te onderzoeken, hetgeen leidt tot een betere diagnose en volledig herstel. We horen over het harde werken op het land, over de verdrietige tijd van de ziekte en het overlijden van hun oudste dochter, en over zijn maatschappelijke betrokkenheid in besturen en commissies, bijvoorbeeld bij het oprichten van een Middenschool.
Na enkele jaren buiten Fryslân gewoond en gewerkt te hebben, komen ze weer terug, om hun laatste jaren in Ferwert te wonen, waar hij kon volkstuinieren, en van waaruit je zo op de fiets kon stappen om tussen de klei-akkers en langs de zeedijk te fietsen.

Lichtpoort
Houdend van een vast stramien in het leven, leerde hij de (klein)kinderen hoe belangrijk het is om een goede harmonie in het familieleven in stand te houden. Tot aan het eind bleef zijn inzicht in de luchten en in het weer sterk aanwezig, en mocht hij met een rotsvast geloof, eerst nog zelf zingend, en later in het gezang van zijn gezinsleden - echtgenote en kinderen - dit leven in stilte verlaten, er zeker op vertrouwend dat boven de zeedijk een licht schijnt, en dat daar ergens die poort is, waardoor hij - en later de zijnen - doorgang vinden tot het Licht.
Wij zingen in het vertrouwen dat 'er een land is van louter licht' en bij het uitdragen uit de kerk speelt de organist "Ik zie een poort wijd open staan".