 |
| Openingsspeech van Lutz Jacobi in de Grote Kerk van Leeuwarden |
Santiago aan het Wad 2018
De landelijke najaarsbijeenkomst 2018 van ons Nederlands Genootschap van Sint Jacob wordt gehouden in Fryslân, vandaag in de Grote of Jacobijnerkerk te Leeuwarden. Het thema van deze ontmoetingsdag voor pelgrims is 'Santiago aan het Wad'. Op het programma staan plenaire sessies in de Jacobijnerkerk, en een groot aantal parallelsessies binnen en buiten de Jacobijnerkerk.
Als enkele honderden pelgrims uit alle windstreken van het land bijeen zijn gekomen in de Grote Kerk, worden ze namens het Friese organiserende comité welkom geheten door Elly Koopman. Elly geeft na haar verwelkoming het woord aan Lutz Jacobi, die een openingsspeech verzorgt.
- We zouden eigenlijk Leeuwarden moeten uitroepen tot pelgrimsstad, gelegen aan het andere eind van de pelgrimsroute naar en ook wel vanuit Santiago de Compostela. En dan zou hier in deze Grote Kerk net als in de kathedraal van Santiago de Compostela ook zo'n wierook'bal' (wierookvat, botafumeiro) moeten hangen, om dat heen en weer te kunnen slingeren door deze kerkzaal.
- Het aspect 'ontmoetingen' - dat het pelgrimspad zo karakteriseert - zou in onze samenleving veel meer aandacht verdienen, daar zouden we iets aan moeten doen.
- Het zou een goede zaak zijn om het 'wandelen' weer terug te brengen in de samenleving.
- Ik beloof dat ik het pelgrimspad naar Santiago de Compostela ga wandelen: later bestaat niet!
 |
| Marianne en Aat in de Waalse Kerk |
De eerste parallelsessie die Durkje en ik vanmorgen bijwonen, vindt plaats in de Waalse Kerk van Leeuwarden, en wordt verzorgd door pelgrim Aat van der Harst, met zang en gitaarspel van Marianne van der Post.
Aat van der Harst wandelde vanuit zijn woonplaats Amersfoort naar Santiago de Compostela. Samen met zangeres Marianne van der Post maakte hij een verhaal van zijn pelgrimstocht. Aat vertelt over de weg naar de verte aan de hand van enkele pelgrimsthema’s. De wandelweg staat symbool voor de levensweg. Persoonlijke verhalen vloeien samen met oude, overgeleverde verhalen. Diverse levensthema’s komen onderweg en ook vandaag aan de orde, vreugdevolle en ook soms lastige. Het belangrijkste zijn uiteindelijk de ontmoetingen, met jezelf, met reisgenoten die een korter of langer stuk met je meelopen. Aat vertelt over een aantal betekenisvolle gesprekken met tochtgenoten, tegen de achtergrond van de wandeling door indrukwekkende natuur en langs historische steden, kathedralen en kloosters.
De liedjes van vandaag sluiten aan op het verhaal van de pelgrim, en geven er een verdieping aan. Marianne en Aat laten met verhalen en muziek de bedevaart vandaag horen, waarin de verhalen voor de aanwezige pelgrims herkenbaar zijn, en de gezongen liederen de harten raken.
Het verhaal van Aat van der Harst begint met een wandelgids in een boekwinkel. We luisteren tussen de songs van Marianne door naar de verhalen van Aat, over:
- dat je als wandelaar onderweg door België zomaar een taak erbij krijgt, namelijk bij aankomst in de kathedraal van Santiago de Compostela een kaarsje voor iemand aansteken en bidden, op verzoek van 'de vrouw bij de zee'.
- dat hij door de Franse Champagne optrekt met een man die een ezel bij zich heeft, met wie je vriendelijk wordt ontvangen in 'een huis waar liefde heerst'.
- dat je in de basiliek van Vézelay wordt ontvangen door zingende nonnen: 'Laudate Omnes Gentes'.
- dat je in Frankrijk onderweg plotseling oog in oog staat met twee wolven: vluchten, stokstijf blijven staan, of vechten?
- dat je in het Spaanse Burgos onverwacht aan tafel zit met Afrikaanse vluchtelingen in het 'Casa Migrantes'.
- dat je tijdens een interview in een Spaanse radiostudio vertelt dat je onderweg hebt geleerd om met weinig toe te kunnen, misschien kan dat ook wel in je gewone leven thuis.
- de vrouw die steeds meer ging samenvallen met haar eigen naam (Ruth), gaand als vreemdeling op weg naar en in een vreemd land.
- de man die zijn (geestelijke) gezondheid weer terug wil vinden op de Camino.
- dat je na het neerleggen van dat steentje bij Cruz de Ferro, gevoelsmatig kilo's lichter verder gaat richting Santiago de Compostela.
- dat Aat - aangekomen in Finisterre, het absolute eind bij de oceaan - besluit om zijn baan in Nederland op te zeggen: "Eindelijk heb ik de moed; en nu ervaar ik een ongelofelijk gevoel van ruimte."
 |
| Tieleke Huijbers in de Consistorie |
De tweede parallelsessie die we bijwonen, wordt verzorgd door Tieleke Huijbers in de Consistorie van de Grote Kerk.
Tieleke Huijbers verzorgt namens de Werkgroep Geschiedenis & Cultuur van ons Genootschap een lezingen over de Via Podiensis, de Franse pelgrimsroute die loopt van Le Puy-en-Velay tot Saint-Jean-Pied-de-Port, Deze oude pelgrimsweg loopt door schitterend afwisselende natuurgebieden zoals vulkanisch gebergte, graniet-valleien, alpenweiden, kalksteen-rotsen en landbouwgebieden. Ook cultuurhistorisch valt er onderweg veel te beleven. Durkje en ik kunnen dat beamen, want dit pelgrimspad hebben wij samen ook gelopen.
Aan de hand van veel foto's op het projectiescherm neemt Tieleke Huijbers ons mee in de natuur en cultuur van pelgrimsoorden zoals: Saugues, Saint Alban, Nasbinals, Aubrac, Saint Come d'Olt, Espalion, Estaign, Conques, Figeac, Cahors, Moissac, Condom, Pont d'Artigues, Nogaro, Aire sur Adour, Navarrenx, tot in Saint-Jean-Pied-de-Port, voor Durkje en mij heel herkenbaar.
 |
| Henk Kroes in de Waalse Kerk |
Na de lunchpauze - en daarin ook al die ontmoetingen met onbekende en bekende pelgrims op de Informatiemarkt - wandelen Durkje en ik weer terug naar de Waalse Kerk, naar de presentatie van fietser en wandel-pelgrim Henk Kroes.
Eerst vertelt hij over zijn lange fietstochten. Zijn eerste grote tocht ging in 1997 naar Rome. Daarna heeft Henk in 1999 in Amerika gefietst, in drie maanden van de oostkust naar de westkust. En in het jaar 2003 fietste hij van Vladivostok aan de Japanse Zee naar de Noordzee, en in 2006 van Bolsward naar Accra in West-Afrika.
Maar door het Friese Nijkleaster in Jorwert, waar stilte, bezinning en verbinding de trefwoorden zijn, heeft Henk Kroes de waarde van wandelen ontdekt. Lopen ging hem altijd veel te langzaam, maar bij Nijkleaster, waar hij zes jaar geleden als bestuursvoorzitter bij betrokken raakte, heeft Henk ontdekt wat wandelen voor je kan betekenen. Wandelend genieten van het landschap en dan vooral van de details waar je anders op je fiets al te snel aan voorbij schiet, maar met name de tijd die je krijgt voor jezelf en de aandacht die je onderweg ook aan een ander kunt geven.
Daarom heeft Henk Kroes vorig jaar de Camino Francés gelopen, van Saint-Jean-Pied-de-Port via Léon naar Santiago de Compostela. Een unieke ervaring, die mede wordt bepaald door de verbondenheid met de andere pelgrims, de bijzondere ontmoetingen, door de eenvoud van de 'albergues' en de simpele maaltijden.
Henk dacht dat één keer pelgrimeren wel genoeg zou zijn, maar dit jaar (2018) is Kroes teruggegaan naar Léon, naar hetzelfde punt waar hij vorig jaar op de Camino Franchés in dubio stond. "Ga ik rechtdoor of rechtsaf?" Rechtdoor was het vervolg van de Camino Francés, rechtsaf de Camino del Salvador naar Oviedo en daarna de Camino Primitivo naar Santiago. Henk is toen in 2017 rechtdoor gegaan, maar dit jaar (2018) is hij op hetzelfde punt rechtsaf geslagen.
Henk Kroes:
- Als je met wandelen bezig bent, ben je 'er' ineens.
- Wandelend daalt de rust in je.
- Voorbij Roncesvalles komt er een enorme rust over je, en kom je in het ritme van de dag.
- Een gestaag tempo brengt je net zo goed naar de plek waar de snelle wandelaar zich naar toe snelt.
- Bij Nijkleaster doen we ook heel veel met wandelen (in stilte, met bezinning en verbinding); wandelen is geschikt om met elkaar in contact te komen,
- Ga (onderweg) eens met elkaar in gesprek.
- Mij trof hoe je op de Camino met elkaar omgaat.
- De wandelpelgrimage is geen prestatie; het is met elkaar een beleving.
 |
| Frank van Haaren in de Refter |
Voordat Elly Koopman het dagprogramma afsluit en genootschapsvoorzitter Peter Hesseling alle organisatoren bedankt tijdens het zogenoemde 'Café Saint-Jacques", gaan Durkje en ik nog naar een vierde parellelsessie, die in de Refter van de Jacobijnerkerk wordt verzorgd door pelgrim Frank van Haaren.
Frank wilde ervaren hoe het zou zijn om zonder geld wandelend op pelgrimage te gaan naar Santiago de Compostela, om op die manier te moeten 'varen' op het contact met anderen. De tocht heeft hem veel gebracht, al was het alleen al vrijheid met/zonder geld en het vertrouwen dat als het er op aan komt en je een relatie met anderen aangaat, er van alles mogelijk is. Frank heeft over zijn belevenissen een boek geschreven. Hij vertelt ons vanmiddag over zijn belevenissen.
Frank van Haaren:
- Wil/kun jij het overzien?
- Ik wilde de Camino gaan doen om te begrijpen hoe mensen daar met elkaar omgaan, hoe je onderweg kunt leven zonder geld, terwijl je onderweg wel zorg nodig hebt.
- Ik voelde me bij de start schuldig om zorg te vragen waar ik niet voor betaalde.
- Als je wilt gaan, moet je ook vol gaan.
- Mijn missie was de belangrijkste reden om te gaan: waar zit die kracht?
- De enige weg is mijn eigen weg op een gemeenschappelijke weg.
- De pelgrimsreis is vol met lessen.
- Het is belangrijk om contact te maken, want dan weten mensen wie ik ben.
- Om zo'n pelgrimstocht te maken, heb je een nieuwe gedachte nodig, bijvoorbeeld iedereen onderweg te groeten.
- Ik wilde in verbinding zijn met mezelf, met de omgeving en met mijn missie.
- Gelukkig is er altijd iemand die je over de streep trekt.
- Ik moest op zoek naar iets nieuws, maar ik wist niet wat het nieuwe was.
- Ik was aan het leren, van iets dat ik nog nooit had begrepen.
- Misschien is het aan elkaar geven en van elkaar ontvangen van iets wel mogelijk op een ander nivo.
- Het paradigma van iets vragen, werkt niet, maar iets vertellen, werkt wel.
- Ik wilde refereren aan wat in de mensen leeft/speelt.
- Ik ben ook wel bang geweest onderweg.
- Als je terugkomt van de Camino, wat moet je dan met alles wat je op de Camino hebt geleerd?
- Hoe meer ik geef, hoe meer ik terug krijg.
- Hoe meer ik me over geef aan de route, des te meer er gebeurt.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten