Aan Tafel

Vrijdag 8 november 2013

Cover van de CNV-bundel Aan Tafel 

Verbeelding
In het jaar 2009 vierde het Christelijk Nationaal Vakverbond (CNV) haar eerste eeuwfeest. In dat jaar koos het CNV voor het vooral ook op inhoud gerichte jubileumproject 'Aan Tafel'. In dit project werd 'verbeelding' gebruikt om verhalen van werknemers zichtbaar te maken. Deelnemers werden gestimuleerd om anders naar zichzelf en hun organisatie te kijken. Daardoor konden nieuwe wegen op hun werkvloer open gaan.
Dit jubileumproject mondde uit in de publicatie van het boekje, getiteld 'Aan Tafel, verbeelding op de werkvloer'. Verschillende sectoren komen in dit boekje aan de orde. Werknemers uit enkele sectoren werpen steeds een ander licht op een gelijkenis uit de Bijbel.

De arbeiders in de wijgaard
In 'Aan Tafel' stond steeds één beroepsgroep centraal. Tijdens een diner gingen de werknemers met elkaar in gesprek over hun werk en over een 'gelijkenis'.
In de eerste eeuw van onze jaartelling trokken leraren/rabbi's door Juda en Galilea, die de Joodse geschriften bestudeerden en die daar dan hun reactie op gaven, onder andere in de vorm van gelijkenissen, ook wel 'spiegelverhalen' genoemd. Elementaire aspecten van het menselijk leven - en daarmee dus ook van arbeidsverhoudingen - komen in deze gelijkenissen aan de orde.
Jezus Christus sprak in die tijd ook in gelijkenissen. Deze verhalen hebben de leden van onze christelijke vakbeweging in de afgelopen eeuw geïnspireerd om op te komen voor de belangen van werknemers.
Eén van de beroemde gelijkenissen in de Bijbel is het spiegelverhaal van 'De arbeiders in de wijngaard' (Matteüs 20). Deze gelijkenis stond centraal in het CNV-jubileumproject Aan Tafel.

Aan Tafel met de Zorg
Het jubileumproject werd opgedeeld naar sectoren. Per sector schoven beroepsbeoefenaars van verschillende beroepen aan tafel, om tijdens de maaltijd met elkaar het gesprek aan te gaan.
De Zorg-Tafel focust direct na het lezen van de gelijkenis op de beloning in hun sector. "Zorg is een roeping en de grootste beloning krijg je als iemand tot tevredenheid is geholpen", aldus deze bonte stoet zorgpersoneel.
Managers in de zorg spreken grote ambities uit, maar plannen doorgaans alleen voor de korte termijn. Nieuwe zorgplannen rollen daardoor al snel over de vorige werkplannen heen. Daardoor komt de kwaliteit van de zorg in het geding, en de druk op het personeel neemt hierdoor toe.
Door verzakelijking in de zorg staat de ware zorg onder druk, ondanks het feit dat zorgpersoneel loyaal is jegens hun werkgevers. Irritaties ontstaan, omdat sleutelpersonen in de zorg-organisaties hun verantwoordelijkheden niet nemen.
In de CNV-publicatie reflecteert hoogleraar Business Spiritualiteit Paul de Blot vanuit de wetenschap op deze zorgtafel. Hij schrijft dat werkers in de zorg hun vertrouwde zekerheden zijn kwijtgeraakt. Het is nu de tijd voor een collectieve bezieling, en daar is een crisis voor nodig, want crisis zorgt voor schoonmaak en vernieuwing. Er is een sterkere bezieling nodig vanuit een dieper idealisme en een dieper bewustwording vanuit een sterke roeping. Tegenwoordig gaat het vooral ook om een collectieve spiritualiteit en een corporatieve roeping. De hele organisatie moet zich geroepen voelen vanuit de missie van de zorgsector, aldus Paul de Blot.

Aan Tafel met de Sociale Werkplaats
Na de Tafel in de dierentuin wordt de Tafel met de Sociale Werkplaats beschreven.
De Amsterdamse stadsdeelvoorzitter Ahmed Marcouch reflecteert vanuit de politiek.
Marcouch: "Het is een erekwestie om wat je ook doet, dat zo goed mogelijk te doen. Werk betekent vooruitgang, nieuwe dingen leren en van waarde zijn voor de samenleving. Iedereen kan werken."
Universitair hoofddocent Dogmatiek van de VU Gijsbert van den Brink reflecteert vanuit de christelijke traditie.
Van den Brink: "Sommigen dragen meer verantwoordelijkheid, en daar hoort een hoger salaris bij, en betere arbeidsvoorwaarden. Bovendien moet er een prikkel blijven om hogerop te komen. De andere wereld, waarin elk mens aan Gods goedheid genoeg heeft, zal wel bij God zelf vandaan moeten komen. Maar laat dat nu precies het goede nieuws zijn dat Jezus kwam brengen, en waarop christenen blijven hopen".
Docent Geestelijke Verzorging Abdulwahid van Bommel reflecteert vanuit de islamitische traditie.
Van Bommel:

• In de islam heeft een ieder recht op voeding, onderdak, kleding, opleiding en medische verzorging binnen het bereik van de middelen van de gemeenschap.
• We kunnen als eenvoudige arbeider niet altijd de hogere wiskunde van de werkgever, noch die van God begrijpen.

Aan Tafel met het Onderwijs
Tussen de Tafel met werknemers uit het Bus- en Streekvervoer en de Tafel met de sector Zakelijke Dienstverlening staat de Tafel met het Onderwijs centraal.
De docenten en het onderwijsondersteunend personeel stellen dat het verhaal van de arbeiders in de wijngaard gaat over de arbeidssituatie en over onderlinge solidariteit. De vraag van de landeigenaar in de gelijkenis over waarom de arbeiders werkloos zijn, doet deze mensen recht.
Oud-CNV-voorzitter Doekle Terpstra reflecteert op deze OnderwijsTafel: "Vergeten wordt dat de metaforen van de Bijbel niet de werkelijkheid van de dag willen laten zien, maar vooral de achterkant daarvan. Die metaforen van toen vertellen dat er een andere werkelijkheid dan die van vandaag mogelijk is. Zouden wij als wij handelden al deze landeigenaar, een samenleving kunnen creëren waar een ieder - ongeacht zijn mogelijkheden - tot zijn bestemming zou kunnen komen? In dit verhaal ontdekken we dat we elkaar nodig hebben in een samenhangend en solidair verband. Onze verbeelding blijft nodig om ons allen voor te houden dat het anders kan."