 |
| 'Wachten op hoogwater' bij Holwerd |
Klooster Claercamppad
Op 1 juni 2022 presenteerde de wandel-journalist Fokko Bosker zijn nieuwe fiets- en wandelgids, van het zogenoemde 'Klooster Claercamppad', met de volgende subtitel aangeduid: 'Wandel- en fietsroutes door de Friese Waddendelta'.
Deze nieuwe gids bevat voor wandelaars: 13 etappes, 3 rondwandelingen, 1 wadlooptocht, 2 stadswandelingen en 3 fietstochten.
In de Friese Waddendelta ontmoeten water en land elkaar. Dit kustgebied is door de golven en getijdenwerking in duizenden jaren gekneed uit zand, klei en veen. Op de kwelderruggen vestigden zich de eerste Friezen en legden zij de basis voor hun rijk, dat zich uitstrekte vanaf Noord-Frankrijk tot aan Denemarken. Het Klooster Claercamppad brengt deze bijzondere landstreek, de natuur en geschiedenis in veelkleurige verhalen en met afwisselende wandel- en fietsroutes tot leven.
De route van dit pad loopt in grote lijnen vanaf Lauwersoog over Zoutkamp naar Dokkum, en voert dan verder naar Sint-Jacobiparochie (de startplaats van het pelgrimspad 'Jabikspaad'), Franeker en de Hanzestad Bolsward, om vervolgens met een lus over Makkum en Harlingen langs de kust en over de dijken terug naar Sint-Jacobiparochie te leiden.
De eeuwenoude cultuurgeschiedenis van terpen, deltawerken, middeleeuwse kerken, kloosters en florerende handelssteden vertelt een bijzonder gelaagd verhaal.
Van start in Holwerd aan zee
Vandaag wandelen we de eerste van de drie Rondwandelingen van dit Klooster Claercamppad, vanuit Holwerd over Blije, over een afstand van 21 kilometer. Het thema van deze route is: 'Kunst en Waddenkust zijn een inspirerende match'. Dat thema is zo gekozen, omdat wandeljournalist Fokko Bosker deze Rondwandeling beschouwt als een ode aan de in 2021 overleden cultuur- en landschapsliefhebber Joop Mulder. We gaan vandaag onderweg drie kunstwerken van het project 'Sense of Place' (van Culturele Hoofdstad Leeuwarden-Fryslân 2018) bezoeken, namelijk 'Wachten op hoogwater', de 'Kees Wevers Wadpost' en de 'Terp van de toekomst'.
Evan na 8:00 uur vertrekken we vanmorgen met onze auto vanuit Feinsum. Met de auto rijden we naar Holwerd, waar we deze Rondwandeling aanvangen op de Ternaarderwei, met zicht op de Waddenzeedijk ten noorden van Holwerd.
Ketelaar en Wevers
Over de Ternaarderwei lopen we naar de Nije Púndyk. Langs deze doodlopende landbouwweg wordt met een tractor en hoge wagen een eerste lading suikerbieten gelost op een lange rij rubber rijplaten. Verderop in het veld gaat een rooimachine ondertussen verder met het rooien van de suikerbieten, die hier vandaag op een langwerpige bult worden gegooid.
Bij de Waddenzeedijk aangekomen, beklimmen we die, om een bezoek te brengen aan het inmiddels befaamde kunstwerk van de Friese kunstenaar Jan Ketelaar, van de twee over de Waddenzee uitkijkende vrouwen, getiteld 'Wachten op hoogwater'. Het is ook een geliefd foto-object, hier op de grens van land en zee.
Een eindje verder in oostelijke richting betreden we het kweldergebied, om naar de vogelkijkhut te gaan, die op een lichte verhoging op de kwelder zorgvuldig is verzonken, maar die prima dienst doet om de vele vogelsoorten op het Wad te observeren. Deze 'Kees Wevers Wadpost' is genoemd naar de oprichter van de Waddenvereniging in 1965.
Door het kweldergebied naar de Terp fan de Takomst
Na deze koffiepauze lopen we door de zomerpolder naar de veerdam, die de verbinding maakt tussen Holwerd en de veerboot naar Ameland.
Aan de overzijde van deze veerdam gaan we het kweldergebied weer in. In dit jaargetijde is het een drassig gebied, waar je wel prima kunt lopen over het lage grasdijkje, maar op de langgerekte delen waar de geul naast de lichte verhoging is gehekkeld, en waar het uitgehaalde slik over het kwelderpad is gegooid, is het een kwestie van glibberend en glijdend voortgaan. Hier en daar steken we via smalle roestvrijstalen balken de haaks op dijk & zee staande prielen over, ons goed vasthoudend aan de reling, om de door de natte zeeklei glad geworden wandelschoenen niet uit te glijden over de smalle stalen balken.
Onderweg passeren we ook enkele dobbes, waar het vee in de zomer kan drinken van het zoete water in deze dobbes.
Het kwelderpad door het grootste aaneengesloten kweldergebied van Europa voert ons westelijker terug naar de Waddenzeedijk, die we dan volgen tot aan de opgang naar de zogenoemde 'Terp fan de Takomst', ten noorden van het Friese Blije.
Deze inspiratieterp is in juli van dit jaar officieel geopend. Het is een cirkelvormige gestaag oplopende verhoging in het vlakke kweldergebied, waar we tussen dikke steigerpalen rond omhoog kunt lopen. Op afstand lijkt het een terp, zoals de Friezen die vele eeuwen geleden hier in het oerlandschap van het noorden van Fryslân hebben gebouwd om zichzelf en hun vee te beschermen tegen het wassende zeewater. In de binnenkring staan in een soort amfitheater-achtige opzet een aantal enorme houten zitbanken, waarop we plaatsnemen voor onze lunchpauze, ondertussen luisterend naar de Wadvogels op het Wad en in de lucht.
Evangelisatie-opdracht in Blije
Na deze rust- en lunchpauze wandelen we door dit 'Noard-Fryslân Bûtendyks'-kwelderlandschap terug naar de Waddenzeedijk.
Binnendijks lopen we langs de NAM-gasproductie- en -behandelingsinstallatie over de Unemaloane in de richting van Blije. Vlakbij Blije heeft vanaf de 14e eeuw Unia State gestaan, een versterkte stins (stenen huis) om de hier woonachtige Friezen tegen vijandige invallen te beschermen.
We steken de N359 over en wandelen dan door Blije naar de deels 13e en 16e eeuw Sint-Nicolaaskerk boven op de dorpsterp. Deze kerk is helaas gesloten, dus we kunnen het interieur van de kerk niet bezichtigen. Boven de kerkdeur staat een beeldje van Sint Nicolaas, met een stilzwijgende bijbelse (heen)zendingsopdracht ('Lucas 10') om de wereld in te trekken teneinde het evangelie - als blijde boodschap - te verkondigen.
Akkerroute naar Holwerd
Buiten Blije brengen we op een boerderij een familiebezoek, om daar enkele oude familiefoto's langs te brengen van onze gemeenschappelijke familieleden, die wij als kind kenden, maar waarvan de meesten inmiddels al zijn overleden.
Na deze gezellige koffie- en fotovisite moeten Durkje en ik weer op pad, want we zijn nog niet in Holwerd.
Door het buurtschap De Hoarnen en over de Medwerterwei wandelen we tussen de inmiddels kaalgeoogste akkers naar het voormalige spoortracé van 'It Dockumer Lokaeltsje'.
Langs stellingmolen 'De Hoop' (1713) volgen we de Mûnereed naar Holwerd.
Aan de overzijde van de N356 lopen we over de Stasjonswei Holwerd binnen, om daar langs de opvallende Doopsgezinde kerk (1850, van architect Thomas Romein) en verderop door de markante Hegebuorren naar de oude dorpskerk van Holwerd te lopen, aan de noordkant van het dorp. Deze 18e eeuwse kerk met haar 13e eeuwse kolossale kerktoren is een baken in het landschap, met name vanwege de opvallend hoge torenspits van deze Sint-Willibrorduskerk. De toren is in de 13e eeuw als een zeebaken buitendijks op de dorpsterp gebouwd, en kwam door latere bedijking pas in 1562 binnendijks te staan.
Over de Fiskwei en de Ternaarderwei lopen we tenslotte weer terug naar onze auto in het centrum van Holwerd. Daar gaan de door kwelderklei getekende wandelschoenen uit, en dan rijden we terug naar huis.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten