Jabiksrûntsje Wolvega (2013-1)

Zaterdagochtend 19 juni 2021

Bij het verlaten van de Blessebrugschans bij de Linde nabij Wolvega

Rûntsjes op it Jabikspaad

Op initiatief van het stichtingsbestuur van het Fries-Overijsselse pelgrimspad 'It Jabikspaad' organiseerde de Stichting Tsjerkepaad in samenwerking met Stichting Jabikspaad Fryslân en met Stifting Nijkleaster in de zomers van 2013 & 2014 & 2015 een aantal 'Rûntsjes op it Jabikspaad', ook wel de 'Jabiksrûntsjes' genoemd. 

Zo zijn er prachtige wandel- en fietsroutes uitgezet met verschillende afstanden, die tijdens de gehele zomeractiviteitenperiode van Tsjerkepaad in de kerken op en nabij het Jabikspaad lagen tijdens de zomeropenstelling van de kerken in die drie jaren. 

Belangstellenden konden zelf bepalen wanneer ze zo'n Jabiksrûntsje wilden lopen of fietsen, en ook vanuit welke kerk ze dan wilden starten. 

In die drie jaren zijn (onder andere) de volgende route-beschrijvingen en route-kaartjes als Jabiksrûntsje gemaakt:

• 2013-1 vanuit Wolvega (16 km);

• 2013-2 vanuit Aldeboarn (17 km);
• 2013-3 vanuit Jorwert, route A (30 km);
• 2013-4 vanuit Franeker (28 m);
• 2013-5 vanuit Hasselt (18 km);

• 2014-1 vanuit Sint-Jacobiparochie, route A (13 km);
• 2014-2 vanuit Sint-Jacobiparochie, route B (9,4 km);
• 2014-3 vanuit Sint-Jacobiparochie, route C (13,5 km);
• 2014-4 vanuit Sint-Jacobiparochie, route D (12 km);
• 2014-5 vanuit Friens (16 km);
• 2014-6 vanuit Haskerdijken (20,5 km);
• 2014-7 vanuit Jorwert route B (15 km);
• 2014-8 vanuit Jorwert route C (5 km);

• 2015-1 vanuit Zwarte Haan (16,5 km);
• 2015-2 vanuit Rinsumageest (20 km);
• 2015-3 vanuit Stiens (15 km).

Als extra activiteit werden in enkele gevallen op zaterdagen korte 'pelgrimstochten' (pylgertochten) georganiseerd. Die mini-pelgrimages begonnen ’s morgens met een korte viering, waarna er gelegenheid was om gezamenlijk koffie te drinken. Daarna werd dan nog een gezamenlijke wandeltocht gemaakt van meestal zo'n 10-15 kilometer.

In de afgelopen jaren was het er bij ons beiden nog niet van gekomen om Jabiksrûntsjes te gaan lopen. Maar daar gaan we verandering in brengen. Bovenstaande Jabiksrûntsjes hebben we geselecteerd uit het aanbod van de genoemde drie jaren, en daarmee gaan we vandaag van start.

De Griffioen van de Stellingwerven

Voor vandaag hebben Durkje en ik ervoor gekozen om de oudste twee Jabiksrûntsjes eerst te gaan lopen. Vanmorgen die vanuit Wolvega (2013-1), en vanmiddag vanuit Aldeboarn (2013-2).

Het eerste ‘Jabiksrûntsje’ wandelen we vanmorgen door de Stellingwerven: een oeroud landschap. Het moment waarop de ijskap zich terug trok, lijkt hier niet zo lang geleden. De oude rivieren, de Linde en de Tjonger, vervoerden het water van het Drentse plateau naar zee. Tussen de riviertjes liggen de zandruggen, die in het verleden zware bossen droegen, waarin tot in de achttiende eeuw wolven leefden. De mens is in het gebied minder dominant dan in de rest van Fryslân. Toch tonen de bodemvondsten aan dat de mens al vele eeuwen geleden in dit gebied rondtrok. Politiek hoorde het beurtelings bij Fryslân of bij het Bisdom Utrecht. De Griffioen symboliseert deze dubbele loyaliteit. In de voormalige ‘Boerenrepubliek’ spreekt men een eigen vorm van Nedersaksisch: het Stellingwerfs. De klassieke heerbaan doorsnijdt het gebied van noordwest naar zuidoost, van Oudeschoot naar Steenwijk. Onze ochtendtocht voert vanuit Wolvega naar de Lindevallei: een prachtig natuurgebied, waarin zeldzame planten en dieren een veilige toevlucht vinden. Hier en daar wijzen klokkenstoelen en kerkhoven op oude woonkernen. De eerste ronde leidt ons door een oeroud natuur- en cultuurgebied. 

Van Wolvega via Sonnega de Lindevallei in

Het is vanmorgen vroeg al 18 graden Celsius als we om 7:15 uur vanuit Feinsum vertrekken. Met de auto rijden we naar de Heilige Franciscuskerk in Wolvega. Hier parkeren we de auto, omdat de route bij deze parochiekerk begint.

Over de Stationsweg passeren we het trein- en busstation van Wolvega. Aan het begin van de Haulerweg gaan we het Jabikspaad op. Even later verlaten we voor een klein uitstapje de doorgaande route, om eerst over de Kerkstaat heen en weer te lopen langs twee kerken, naar de Kerk Op De Hoogte.

Over de Keiweg en de Oppers lopen we Wolvega uit en Sonnega in. Net voorbij Sonnegaaster klokkenstoel op de begraafplaats gaan we parallel aan het manege-terrein in zuidelijke richting naar de Pieter Stuyvesantweg. Die volgen we tot we bijna weer in Wolvega zijn. Daar steken we de drukke verkeersweg over, om aan de overzijde van de Pieter Stuyvesantweg over een graspad verder te gaan in zuidelijk richting, met links een smal bosperceel en rechts het open veld. 

Daarna volgt een lang stuk over De Meenthe tot aan de Sasweg.

Langs de Linde en door de Blessebrugschans terug naar Wolvega

De Sasweg voert ons naar het bruggetje over de Linde. Daar slaat het Jabikspaad rechtsaf, en op dit punt verlaten wij het Jabikspaad, om dan aan de overzijde van de Linde over het smalle fiets- en wandelpad langs de Linde terug te lopen richting Wolvega. De liggende schapen van de schaapskudde op de rivierdijk staan op en verruilen het asfaltpad voor de grasdijk, om ons doorgang te verlenen.

Tussen bloemenrijke bermen en de rivier de Linde links en een boerensloot rechts, die beide gevuld zijn met volop waterplanten (voornamelijk gele plomp en waterlelie), wandelen we door een prachtig polderlandschap naar de Steenwijkerweg.

Daar aangekomen, zoeken we door het hoge bermgras de toegang naar de Blessebrugschans, een eeuwenoud verdedigingswerk van de voormalige Friese Waterlinie. We doorkruisen de gerestaureerde Blessebrugschans en lopen daarna door naar de Linde.

Aan de overzijde van de Linde lopen we langs de Steenwijkerweg naar - en daar ook door - het park 'De Nieuwe Aanleg'. 

Daarna hoeven we alleen nog naar de Hoofdstraat te lopen, om terug te keren naar de auto. In de Hoofdstraat drinken we op een terras evenwel eerst een kop koffie, alvorens we verderop de spoorlijn oversteken om iets verderop tegenover de Sint-Franciscuskerk weer terug te komen bij onze auto.

De temperatuur is nu 19 graden Celsius en het is nu 11:00 uur, dus de 16 kilometers van vanmorgen hebben we afgelegd in drie uren. 

Vanuit Wolvega rijden we naar Aldeboarn, waar we vanmiddag ons tweede Jabiksrûntsje van vandaag gaan wandelen.