Jabiksrûntsje Stiens (2015-3)

Vrijdagochtend 3 september 2021
   

Langs de Stienzer Feart naar de Dokkumer Ee

Rûntsjes op it Jabikspaad
Op initiatief van het stichtingsbestuur van het Fries-Overijsselse pelgrimspad 'It Jabikspaad' organiseerde de Stichting Tsjerkepaad in samenwerking met Stichting Jabikspaad Fryslân en met Stifting Nijkleaster in de zomers van 2013 & 2014 & 2015 een aantal 'Rûntsjes op it Jabikspaad', ook wel de 'Jabiksrûntsjes' genoemd.
Zo zijn er prachtige wandel- en fietsroutes uitgezet met verschillende afstanden, die tijdens de gehele zomeractiviteitenperiode van Tsjerkepaad in de kerken op en nabij het Jabikspaad lagen tijdens de zomeropenstelling van de kerken in die drie genoemde jaren.
Belangstellenden konden zelf bepalen wanneer ze zo'n Jabiksrûntsje wilden lopen of fietsen, en ook vanuit welke kerk ze dan wilden starten.
In die drie jaren zijn (onder andere) de volgende route-beschrijvingen en route-kaartjes als Jabiksrûntsje gemaakt:

2013-1 vanuit Wolvega (16 km) - deze route wandelden we 's ochtends op 19 juni 2021;
2013-2 vanuit Aldeboarn (17 km) - deze route wandelden we 's middags op 19 juni 2021;
2013-3 vanuit Jorwert, route A (30 km) - deze route wandelden we op 26 juni 2021;
2013-4 vanuit Franeker (28 km) - deze route wandelden we op 3 juli 2021;
2013-5 vanuit Hasselt (18 km) - deze route wandelden we op 9 juli 2021;
2014-2 vanuit Sint-Jacobiparochie, route B (9,4 km); deze route wandelden we 's middags op 21 augustus 2021;
2014-4 vanuit Sint-Jacobiparochie, route D (12 km) - deze route wandelden we 's ochtends op 21 augustus 2021;
2015-2 vanuit Rinsumageest (20 km) - deze route wandelden we op 29 augustus 2021;

2015-3 vanuit Stiens (15 km);

2014-1 vanuit Sint-Jacobiparochie, route A (13 km);
2014-3 vanuit Sint-Jacobiparochie, route C (13,5 km);
2014-5 vanuit Friens (16 km);
2014-6 vanuit Haskerdijken (20,5 km);
2014-7 vanuit Jorwert route B (15 km);
2014-8 vanuit Jorwert route C (5 km);
2015-1 vanuit Zwarte Haan (16,5 km).

Als extra activiteit werden in enkele gevallen op zaterdagen korte 'pelgrimstochten' (pylgertochten) georganiseerd. Die mini-pelgrimages begonnen ’s morgens met een korte viering, waarna er gelegenheid was om gezamenlijk koffie te drinken. Daarna werd dan nog een gezamenlijke wandeltocht gemaakt van meestal zo'n 10-15 kilometer.
In de afgelopen jaren was het er bij ons beiden nog niet van gekomen om Jabiksrûntsjes te gaan lopen. Maar daar gaan we verandering in brengen. Bovenstaande Jabiksrûntsjes hebben we geselecteerd uit het aanbod van de genoemde drie jaren, en daarmee gaan we vandaag verder.

Naar het Aldlân ten zuiden van de Stienzer Feart
Voor vandaag hebben Durkje en ik gekozen om het negende en daarna ook het tiende Jabiksrûntsje te gaan lopen.
Vanmiddag wandelen we het (voor ons) tiende Jabiksrûntsje (2015-1) vanuit het Friese Zwarte Haan.
Vanmorgen wandelen we echter eerst het Jabiksrûntsje vanuit het Friese Stiens (2015-3). Dit (voor ons) negende Jabiksrûntsje voert ons door het Aldlân ten zuiden van de Stienzer Feart.
We hebben op 5 september 2015 deelgenomen aan de wandeldag van dit Jabiksrûntsje vanuit Stiens, maar omdat er die dag onweer op komst was, is dat wandelrondje toen veiligheidhalve ingekort. Maar vandaag gaat we dat goed maken, door het Jabiksrûntsje geheel te lopen.
We krijgen vandaag mooi wandelweer. De temperatuur is tijdens onze start vanmorgen 12 graden Celsius. Het is bewolkt en het waait nauwelijks. De temperatuur loopt slechts enkele graden op, en zo krijgen we in het Aldlân vanmorgen heel geschikt wandelweer.
Iets vóór acht uur vertrekken we vanmorgen met de auto naar Stiens. Met de klokslag van 8:00 uur van de Stienser kerktoren van de Sint-Vituskerk gaan we van start op de Skilwei, om langs de oude dorpskerk de Langebuorren in te lopen. Onder de bomenkrans van deze terpkerk zijn gemeentewerkers aan het werk met bosmaaiers en bladblazers. In het dorpscentrum zijn de eerste winkels al open. De winkeliers zijn druk bezig om hun winkel gereed te maken voor de komende winkeldag.
Bij het monument voor Piter Jelles Troelstra gaan we It Kleaster in, om achtereenvolgens via de Kakewei, de Aldlânsdyk, de Pim Mulierwei en De Griene Leane langs de Kletsefeart en het volkstuincomplex èn over de Stienzer Feart onze voormalige woonplaats Stiens uit te lopen. We zijn op weg naar It Aldlân ten zuiden van de Stienzer Feart.

Van Britsum naar de Dokkumer Ee
Maar eerst moeten we nog door Britsum. In dit terpdorp passeren we het sportcomplex van CSL-korfbal, de basisschool en de oude Johanneskerk van Britsum. Deze oude kerk staat bekend om haar unieke romaanse fresco's in de kerkzaal. Bij bezoek aan deze kerk krijgen wandelaars op het Jabikspaad dus iets moois te zien. Bovendien is deze gastvrije kerk voor pelgrims ook een zogenoemde kerk-refugio, waarin pelgrims eenvoudig kunnen overnachten ('tsjemping' genoemd).

Wij verlaten nu voor enkele kilometers het Jabikspaad, omdat dit Jabiksrûntsje nu aan de zuidkant van de Stienzer Feart door het Aldlân eerst op weg gaat naar de Dokkumer Ee, die daar tussen de Friese Elfsteden-steden Leeuwarden en Dokkum stroomt.
Door een prachtig polderlandschap lopen we tussen de boerderijen door, die aan weerszijden langs de weg of verder het veld in staan. Van boerderijen die op een terp staan, kun je zien dat het hier gaat om een eeuwenoude vestiging in het oude land van Oostergo, dat al vroeg in de onze geschiedenis werd beschermd tegen de zee door hoger liggende strandwallen en veelal door de plaatselijke kloosters opgeworpen zeeweringen. Over de Aldlânsdyk lopen we in oostelijke richting. Bijna aan het eind steken we via een hoog houten bruggetje de Stienzer Feart over, om dan het laatste stukje langs de Stienzer Feart naar de Dokkumer Ee te gaan.

Jelsum en Koarnjum
Als we bij de Dokkumer Ee arriveren, moeten we even wachten op een fietsend stel dat met de fietsen aan de hand lopend het hoge bruggetje over de Stienzer Feart oversteken. Ze vertellen dat ze vanmorgen vroeg op de fiets al zijn vertrokken vanuit hun woonplaats Sneek, en dat ze nu op de fiets op weg zijn naar Holwerd en Ameland, om morgen een bruiloft op Ameland te gaan vieren.
Wij steken het hoge houten bruggetje ook over, en wandelen dan langs de Dokkumer Ee in zuidelijke richting, gericht op Leeuwarden. Maar we hoeven niet zo ver, want al direct na het oversteken van de Koarnjumer Feart verlaten we het fiets- en wandelpad langs de Dokkumer Ee, om over een smal pad naar alweer een Aldlânsdyk te lopen; de derde al vandaag.
Halverwege richting Koarnjum gaan we via een bruggetje weer de Koarnjumer Feart over, om dan door te lopen naar al weer een Aldlânsdyk, de vierde dus vanmorgen. Die vierde Aldlânsdyk volgen we tot aan het dorp Jelsum. Daar brengen we even een bezoek aan de prachtige tuin van het landgoed van Dekema State.
Vanuit Jelsum lopen we over het Jabikspaad vervolgens in noordelijke richting naar het buurdorp Koarnjum, waar we voorbij de Nicolaaskerk een bezoek brengen aan het landgoed van Martenastate.

Via Britsum terug naar Stiens
Via de Joussenwei en het Stedpaed lopen we dan terug naar Britsum. Vanuit Britsum gaat de route over de Menno van Coehoornwei over de voormalige spoorwegovergang van 'It Dokkumer Lokaeltsje' naar de Wythûsterwei. En dan gaat het in een rechte lijn Stiens in, en over It Achterbosk en de Langebuorren weer terug naar de Sint-Vituskerk van Stiens. 
Als we even later op de Skilwei bij onze auto arriveren, slaat de torenklok van Stiens elf uur, dus we hebben dit Jabiksrûntsje van 16,5 kilometer toevalligerwijs in exact drie uren gelopen.
Vervolgens verlaten we Stiens met de auto, om dan terug te rijden naar Feinsum, waar we thuis snel eerst een kop koffie drinken, alvorens we straks ons tweede Jabiksrûntsje gaan lopen.