CNVO-Workshop Augmented Reality en Virtual Reality

Dinsdag 2 juni 2021
 

Robin de Lange

Online workshop van CNV-Onderwijs

Vandaag neem ik deel aan een workshop van Robin de Lange, oprichter van het Virtual Reality Learning Lab, en werkzaam bij de universiteit van Leiden. Robin neemt ons online mee in zijn digitale workshop rondom de huidige mogelijkheden van virtuele technieken in het onderwijs, zoals Augmented Reality en Virtual Reality. 

Deze workshop wordt aangeboden door de sectorgroep Hoger Onderwijs van de onderwijsvakorganisatie CNV-Onderwijs, omdat één van de speerpunten van deze sectorgroep het formuleren is van een visie op wat we de komende jaren in het hoger onderwijs met technologie willen doen. 

Ongeveer twintig belangstellenden nemen deel aan dit webinar. 

Augmented Reality

Augmented Reality (AR; aangevulde realiteit) is een live, direct of indirect, beeld van de werkelijkheid, waaraan elementen worden toegevoegd door een computer. Deze soms met behulp van QR-code toegevoegde elementen bevatten veelal sensordata of extra informatie over de omgeving. Augmented Reality biedt unieke mogelijkheden om mensen samen te laten werken met computers. Met behulp van sensoren en slimme algoritmes herkent de computer waar de gebruiker mee bezig is, en kan precies de informatie tonen die op dat moment relevant is. Dit biedt interessante mogelijkheden voor ‘on-the-job assistance’. Met de juiste software kunnen mensen ingewikkelde problemen sneller oplossen.

Virtual Reality

Virtual Reality (VR) is een computertechniek waarbij het lijkt alsof je in een andere werkelijkheid bent. Doordat je ogen elk een eigen beeld zien, dat licht van elkaar verschilt, zie je diepte in de virtuele omgeving. Met andere woorden: je kijkt dan driedimensionaal; in 3D. 

Virtual Reality-ervaringen kunnen erg indrukwekkend zijn. Je verplaatst je naar bijvoorbeeld een historische veldslag, een actieve vulkaan, een bouwplaats of een archeologische vindplaats. Of je bekijkt en interacteert met micro-organismen, complexe datasets, of wiskundige figuren. 

Voor leerlingen en studenten biedt dit de mogelijkheid om zich te verdiepen in abstracte lesstof, die anders moeilijk voor te stellen is.

Betekenis voor onze steeds meer online-werkende educatieve toepassingen

Terwijl je met Virtual Reality volledig wordt ondergedompeld in een virtuele 3D-wereld, geeft Augmented Reality meer een toevoeging aan de echte fysieke wereld om je heen.

In deze workshop staan twee vragen centraal, te weten:

1. Hoe kun je AR en VR als leermiddel gebruiken;
2. Hoe kun je van studenten AR- en VR-makers maken.

We zijn het er over eens dat deze technieken in bijna alle vakgebieden in het onderwijs wel inzetbaar zijn. 3D-technieken kunnen bijvoorbeeld heel goed worden toegepast bij anatomie-lessen en in het visualiseren van microbiologische processen. De deelnemers zijn zelfs zo enthousiast dat workshopleider De Lange voelt dat hij als tegenwicht enigszins een sceptische houding gaat aannemen. 

De hamvraag bij het kiezen voor AR- en/of VR-technieken in het onderwijs is de vraag of de leerstof zich leent voor een representatie in 3D.

De emotionele betrokkenheid bij de leerstof is met deze twee technieken sterker, hetgeen bijvoorbeeld meetbaar is door het constateren van een verhoogde hartslag en/of verwijde pupillen van de gebruiker tijdens het toepassen.

Van experimenteren naar implementeren

Voordeel is dat je met deze technieken vaardigheden kunt oefenen, ook in bijvoorbeeld situaties die in de praktijk (te) gevaarlijk zouden zijn (in zogenoemde 'fail safe'-situaties), bijvoorbeeld in al dan niet bestaande noodsituaties.

Nadeel is dat de techniek nogal zeldzaam, kostbaar en duur is, en verder gaat het hier om een nogal heftig instrumentarium, dat bij de gebruiker ook kan leiden tot zogenoemde 'simulator sickness'.

We staan tijdens deze workshop stil bij de trends en ontwikkelingen van AR en VR in het onderwijs, waarbij in deze Teams-sessie door Robin online regelmatig voorbeelden uit de praktijk worden getoond.

Workshopleider Robin de Lange sluit af met de stelling dat op weg naar een duurzame inzet in het onderwijs van deze AR- en VR-technieken de uitdaging momenteel ligt in het proces om via de fasen van Experiment en Pilot te komen in de fase van Implementatie van AR en VR in het onderwijs.