DUO HO-Conferentie 2010 - Handen en voeten aan beleid

Donderdag 4 februari 2010

De jaarlijkse Hoger Onderwijs (HO)-conferentie van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) vindt vandaag plaats in de Jaarbeurshal te Utrecht. DUO is per 1 januari 2010 de nieuwe uitvoeringsorganisatie voor het onderwijs, ontstaan door het bundelen van de IBG (Informatie Beheer Groep) en de CFI (Centrale Financiën Instellingen). DUO werkt als uitvoeringsorganisatie van en voor het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCenW). Dit jaar koos DUO als conferentiethema: "Handen en voeten aan beleid". Ruim 300 congresgangers die voor en in het hoger onderwijs werken, wonen dit jaarcongres bij.

Het programma begint met een welkom en huishoudelijke mededelingen van dagvoorzitter Paul Rullmann, lid van het College van Bestuur van de TU Delft. Rob Kerstens, directeur-generaal van DUO, vertelt in zijn openingswoord dat het hier vandaag gaat over hoe we ons werk beter, gemakkelijker en flexibeler kunnen doen. Daarbij gaat het - net als in de sport - om innovatie, beter presteren (gaan voor goud) en om het vermogen om samen te werken.

Dan volgt de presentatie van Robin van Galen, de coach van het Nederlandse dameswaterpoloteam, dat in 2008 tijdens de Olympische Spelen goud won. Zijn presentatie met als titel "Niets is onmogelijk" gaat over je langdurig en intensief voorbereiden, hard trainen, teamvorming, samenwerking en gaan voor goud. Van Galen legt uit dat wij in het onderwijs ook gebruik kunnen maken van het Teamontwikkelingsmodel van Bruce Tuckman, waar hij met zijn damespoloteam olympisch kampioen mee werd. Robin verwijst naar de fasen van Tuckman die je als team daartoe moet doorlopen, te weten: Forming, Storming, Norming, Performing (& Adjourning). Respect stond in zijn team centraal. "Respect" hadden ze als team gezamenlijk gedefinieerd als: accepteer elkaars verschillen, bewonder elkaars talent en ga op weg naar het gemeenschappelijk doel. Het tweede deel van zijn presentatie gaat over "Totaalcoachen", waarbij je als teamcoach in de sport of in bijvoorbeeld ook het onderwijs gebruik maakt van de karaktereigenschappen van je individuele teamleden bij het formeren van teameigenschappen, waarmee je topprestaties kunt leveren.

Daarna worden zes verdiepingssessies aangeboden, die gedurende de dag drie keer worden verzorgd.

1.
De eerste verdiepingssessie die ik bijwoon, is "Versterking bestuur: wat betekent dat voor u?". Irma van den Tillaart, projectleider van het Ministerie van OCenW, informeert ons over de laatste stand van zaken rondom het wetsvoorstel "Versterking Bestuur". Dat voorstel is op 26 januari 2010 in de Eerste Kamer besproken. Aan de orde komen nu onderwerpen als: Collegegeld, Uitschrijving, Joint degrees, Onderwijs in het buitenland, Croho, Rechtspersonen voor Hoger Onderwijs, Levensbeschouwelijke universiteiten en Numerus Fixus & loting.

2.
Mijn tweede verdiepingssessie is: "Internationalisering; hoe staan we ervoor?" Lennart Nooij - senior beleidsmedewerker bij het Ministerie van OCenW - praat ons bij over het wel en wee rondom het internationaliseringsbeleid. Nooij laat ons zien wat er al dan niet is veranderd tussen de 1e ministeriële Veldverkenning Internationalisering van 2006 en de 2e Veldverkenning van 2009-2010. Lennart eindigt met zijn - goedbedoelde - kritiek op het hoger onderwijs door te stellen dat het internationaliseringsbeleid van instellingen voor hoger onderwijs wel op orde is, maar dat dat nog niet geldt voor de organisatie en uitvoering van dat beleid. Eén van de deelnemers van deze sessie stelt daar tegenover dat dat ook geldt voor ons ministerie. Er is door ons gezamenlijk dus letterlijk en figuurlijk nog een wereld te winnen in de komende jaren.
Lennart Nooij komt met een warm pleidooi voor het creëren van een hechte band tussen Nederlandse en buitenlandse studenten en er middels een betere sturing en organisatie voor te zorgen dat onze buitenlandse afgestudeerden in hun thuisland ambassadeurs voor onze hoger onderwijsinstelling worden, vanwege de plezierige manier waarop wij met aandacht omgaan met onze internationale studenten.

3.
De derde verdiepingssessie wordt gevormd door twee Speeddates, te weten:

3a. "Een nieuwe accreditatie: de invloed van uitvoering op beleid". Op dit moment is bij de Tweede Kamer een wetsvoorstel in behandeling met als doelen het accreditatiestelsel beter te laten aansluiten bij de inhoud van het onderwijs en een meer flexibel regime van toezicht in het hoger onderwijs te introduceren. Gedurende twee jaren heeft de Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO) met stakeholders in Nederland en Vlaanderen een pilot gedraaid en overleg gevoerd over de precieze invulling van dit nieuwe stelsel. Stephan van Galen (NVAO) en Frans Janssen (Radboud Universiteit Nijmegen) belichten hoe deze pilot en dit overleg heeft bijgedragen aan de uiteindelijke vormgeving en inhoud van dit wetsvoorstel. Als het wetsvoorstel als nieuwe wet wordt ingevoerd per 1 januari 2011, zullen alle hogescholen die na 1 januari 2011 accreditatie aanvragen dat moeten doen conform het nieuwe accreditatiestelsel, dat uitgaat van een Instellingsaudit met aanvullende beperkte opleidingsaccreditatie òf van uitsluitend een uitgebreide Opleidingsaccreditatie.

3b. "Het belang van een diploma halen, het verhaal van een project". Het project Achterstandsmanagement onderzoekt nieuwe wegen om ingeschreven studenten met een studieachterstand snel op te sporen en te helpen. Daarnaast worden studenten opgespoord, die al werk hebben, maar (nog) niet tot afstuderen komen. Het doel is om ze weer in contact met de school te brengen en via hun werk op het vereiste niveau te laten afstuderen. Projectleider Frans Jansen en Jeanette Wolters van de Christelijke Agrarische Hogeschool Dronten vertellen over de opzet, de inhoud en de resultaten van dit bijzondere project.

Na deze drie verdiepingssessies vindt nog een plenaire afsluiting van het congres plaats in de Irene Congreszaal van de Utrechtse Jaarbeurshal.